Afganistan’daki savaş ortamı Trump döneminde hız kazandı

Afganistan’da 2014 yılında ABD ile imzalanan İkili Güvenlik Anlaşmasına rağmen ABD Başkanı Donald Trump döneminde savaş hız kazandı.

New York şehrindeki İkiz Kuleler’e 11 Eylül 2001’de düzenlenen terör saldırılarından kısa bir süre sonra Afganistan’a askeri güç gönderen ABD, bu zamana kadar yaklaşık bir trilyon dolar harcama yaparken, tarihinin en uzun savaşında binlerce insan öldü.

Barrack Obama’nın ABD başkanlığı döneminde, 2014 sonrasında, yaklaşık 10 bin Amerikan askerinin Afganistan’da kalmasına olanak sağlayan İkili Güvenlik Anlaşmasına rağmen ülkedeki savaş ortamının Trump döneminde de hızını artırarak devam etmesi dikkati çekti.

Afganistan’daki Birleşmiş Milletler Yardım Heyeti’nin (UNAMA) yayımladığı son rapora göre savaşan taraflardan ziyade yaşamını yitiren Afgan sivillerin sayısındaki artış öne çıktı.

Raporda, bu yıl 30 Haziran’a kadar olan 6 aylık dönemde bin 692 sivil hayatını kaybetti. Bu rakamın son 10 yıla göre kıyaslanamayacak kadar yüksek olduğu ifade edildi.

NATO’nun Afganistan’da icra ettiği Kararlı Destek Misyonu Sözcüsü Knut Peters, AA muhabirine yaptığı açıklamada, “Bugün, Türkiye dahil 41 ülke Afganistan’ı önemsiyor. Temel amaç, Afganistan’ın ülke dışından gelebilecek teröristlerin kendilerini güvende hissedebileceği bir yer olmasını engellemek.” dedi.

ABD öncülüğündeki koalisyon güçleri, 11 Eylül’deki saldırılardan birkaç hafta sonra Taliban hükümetini devirmek için 7 Ekim’de Afganistan’a karşı “Kalıcı Özgürlük Operasyonu”nu (Operation Enduring Freedom) başlatmasından bu yana, direnişçiler karşı koymaya devam etti. Bu süreçte, milyonlarca insan ülkeyi terketmek zorunda kalırken, savaşan taraflar ile sivillerin de olduğu toplam 217 bin kişi hayatını kaybetti.

Savaş için her yıl milyarlarca dolar harcamak zorunda kalan ABD, 3 bin 500’ü aşkın ABD’li ve ABD destekli askerlerden kayıp verdi.

Eski Afgan Hava Kuvvetleri Şefi Atiqullah Amarkhail, bütün kritik askeri strateji ve taktiklerin ABD tarafından yönetildiğini söyledi.

Taliban devrildiğinde, destekçilerinin devletle bir ilişkilerinin kalmadığını duyurduğunu belirten Amarkhail, “Taliban liderlerinin çoğu sürgüne gitti ve askerlerinin çoğu Kandahar ve diğer illere kaydı. Ancak askerler yerel halk tarafından desteklendi. ABD askerleri evlerinde, köylerinde öldürürken, sivillerin öldürülmesine neden oldu. Bu durum da Taliban için komşu ülkelerden destekçilerin gelmesine ve isyana neden oldu.” dedi.

ABD SAVAŞ İÇİN HER YIL 45 MİLYAR DOLAR HARCIYOR

ABD Savunma Bakanlığı’nın Asya’daki üst düzey yetkilisi Randall Schriver’e göre, bu savaş her yıl 45 milyar dolara mal oluyor. Bu bütçenin 5 milyar doları ABD destekli Afgan askerleri, 13 milyar doları Afganistan’daki ABD askerleri, 17 milyar doları da lojistik destek için kullanılıyor.

Bu rakamın Afganistan’da 100 bin ABD askerinin bulunduğu 2014’te yıllık 60 milyar dolara kadar ulaştığı belirtildi.

OBAMA DÖNEMİNDE AMERİKAN ASKERLERİNİN SAYISI 100 BİNİ BULDU

Diğer yandan Barack Obama, ülkeye ilk ziyaretini ABD başkan adayıyken 2008’de yaptı.

Obama, 2009’da göreve başlamasının ardından Afganistan’da görev yapan Amerikan askerlerinin sayısının 17 bin kişi daha artırılmasını onayladı.

Obama, ilk başkanlık yılının sonuna geldiği 2010’da yaklaşık 30 bin Amerikan askerinin daha Afganistan’a gideceğini duyurdu. Obama’nın açıkladığı bu rakamla, 2001’den itibaren Afganistan’daki ABD askerlerinin sayısı yaklaşık 100 bine ulaşmış oldu. ABD askerlerinin haricinde o dönemde Afganistan’da NATO’nun da 40 bin askeri bulunuyordu.

SAVAŞ MİSYONU 2014’DE SONA ERMİŞTİ

Afganistan ile ABD arasında, 2014 sonrasında Afganistan’da yaklaşık 10 bin Amerikan askerinin kalmasına olanak sağlayan İkili Güvenlik Anlaşması imzalanmıştı.

İngiltere, Afganistan’da yönetimini elinde bulundurduğu son üsten de bayrağını indirerek 13 yıl aradan sonra Afganistan’dan çekilmişti.

ABD liderliğindeki NATO güçlerinin Afganistan’daki savaş misyonu, 28 Aralık 2014’de Kabil’de düzenlenen törenle resmen sona ermişti.

Başkan Obama, ABD’nin Afganistan’daki muharip misyonunun sona ermesine ilişkin, “Amerikan tarihinin en uzun savaşında bir sonuca varmak üzere olduklarını” söyledi. ABD ordusunun mensuplarına minnettarlıklarını ileten Obama, başkanlığa geldiğinde Afganistan ve Irak’ta 180 bin Amerikan askerinin bulunduğunu, şimdi ise bu rakamın 15 binden az olduğunu ifade etmişti.