Kediler Sizi Görmeseler Bile, Nerede Olduğunuzu Nasıl Bilebiliyor?

Bu keşif, kedilerin bilişlerinin “nesne kalıcılığı” adı verilen bir şeyi işaretlediğini, yani bir şeyin onu göremeseler bile hala var olabileceğini belirlediklerini gösteriyor. Daha önceki çalışmalar mütevazi ev kedisinde (Felis catus) bu bilişsel yeteneği göstermiş olsa da, bu, işitmenin çevrelerini ve içindeki hareketli nesneleri izlemede nasıl bir rol oynayabileceğini belirlemede yeni bir keşif olarak karşımıza çıkıyor.

Kedilerin ürpertici özelliklerinin altında yatan bilimini saptama görevi Japonya’daki Kyoto Üniversitesi’nden kedi sahibi Saho Takagi‘ye düştü. Takagi ve meslektaşları, PLOS ONE dergisinde yayınlanan yeni bir makale için 50 kediyi teste tabi tuttular. Kediler, evcil hayvanlardan ve kedi kafelerinde bakılan kedilerden oluşuyordu.

Kedilerin, bir hayvanın zihinsel olarak başkalarının nerede olduğunu takip ettiği sosyo-mekansal biliş adı verilen bir özelliği sergileyip sergilemediğini görmek istiyorlardı. Bu özellik, birkaç duyu ile elde edilebilir (örneğin siz de birinin geldiğini görmeden ve hatta duymadan “hissetmiş” olabilirsiniz), ancak bu çalışmanın amaçları için araştırmacılar sesi inceliyordu.

Shutterstock

Kediler, bir penceresi, iki kapısı olan ve gözlem için kameralarla donatılmış bir odaya tek başlarına yerleştirildi. Hoparlörler, bir yabancının sesi, bir sahibinin sesi, test edilen kediye tanıdık gelen bir kedinin sesi veya sosyal olmayan seslerin (genel elektriksel sesler) kayıtlarını çalmak için odanın dışına yerleştirildi. Bunlar daha sonra kedilerin seslerin “ışınlanmasına” veya ses hoparlörler arasında hareket ederken hareketsiz kalmasına nasıl tepki verdiğini görmek için aynı yerde veya değişen yerlerde çalındı.

Video kayıtlarının analizleri daha sonra, sahiplerinin sesleri aynı hoparlörden – ve dolayısıyla aynı yerden – geldiğinde kedilerin daha az şaşırdıklarını, ancak sahiplerinin sesleri aniden farklı bir konuma/hoparlöre geçtiğinde şaşırdıklarını ortaya çıkardı. Şaşkın bir kedinin ifadesine aşina değilseniz, genellikle ani bir kulak seğirmesi ile gözlemleniyor.

Çalışma yazarları, “Sonuçlar, sahiplerinin yeni, beklenmedik bir yere ‘ışınlandığı’ ortaya çıktığında kedilerin şaşırdığını, ancak sosyal olmayan uyaranlarla test edildiğinde aynı şekilde tepki vermediklerini gösterdi” yazdı ve şöyle devam etti: “Bu sonuçlar, kedilerin görünmeyen sahibin zihinsel bir temsilini taşıdığını ve sahibinin sesinden, sosyo-mekansal bilişin kanıtını göstererek sahibinin konumunu haritalandırdığını gösteriyor.“