Türkiye’de bir ilk: Köyler kalkınmak için şehir değiştirecek

Balıkesir kent merkezine yaklaşık 110, Dursunbey’e 35 kilometre uzaklıktaki, geçmişi 600 yıl öncesine dayanan ve 1940’lı yıllarda bağlı olduğu Mustafakemalpaşa’dan ayrılarak Dursunbey’e bağlanan orman köyü Karyağmaz’ın, tekrar Mustafakemalpaşa’ya bağlanması için çalışmalar sürüyor.

TÜRKİYE’DE BİR UNSUR İMZA ATILDI

Türkiye’de bir prensip imza atılan taşınma kararı sonrası, 4 yıllık inşaat çalışmalarının akabinde 700 dönümlük toprakta yeni kuşak yerleşim modeli ortaya çıktı.

Proje kapsamında, 404 konut, 1 köy konağı, iki tip olmak üzere 100 ahır, okul, cami, yol, içme suyu, kanalizasyon ve yağmur suyu inşaatı tamamlandı.

ULAŞIM, SIHHAT HİZMETİ VE ÇALIŞMA HAYATI KOLAYLAŞACAK

4 yılın sonunda proje kapsamında yapılan 164 metrekarelik 2 katlı 3+1 bahçeli konutlar, 20 Ekim’de yapılan kura çekimi sonrası hak sahiplerine teslim edildi.

Karyağmaz’ın ilkbaharda gerçekleşmesi beklenen naklinin akabinde ulaşım, eğitim, sıhhat hizmeti ve çalışma hayatı kolaylaşacak.

KÖYLÜLERE DE DANIŞILDI

Tıpkı köyden olan ve taşınmasına öncülük eden Hazine ve Maliye Bakanlığı İç Kontrol Uyum Konseyi Lideri ve eski AK Parti Balıkesir Milletvekili Ali Osman Sali, Karyağmaz’ın taşınma sebebinin yerleşim yerlerinden uzak orman köyü olmasından kaynaklandığını söyledi.

ORMAN MEVZUATI ÇERÇEVESİNDE BİRİNCİ TAŞINMA

Sali, taşınma kararının 2004’te alındığına işaret ederek şunları söyledi:

“Bakanlar Heyeti kararı 2010’da çıktı fakat 2004’ten 2010’a kadar da yer tespiti ve arazi sorunlarının çözülmesi, proje taslaklarının hazırlanması üzere süreçler geçti. 2010’da Bakanlar Şurası kararıyla birlikte hukukî, kamulaştırma süreçleri başladı. 2017 yılında de inşaat ihalesi yapıldı. Köy, Bursa Mustafakemalpaşa Yalıntaş Mahallesinde bir toprağa taşındı. Burası bozuk orman alanıdır. Mevzuat altyapısı Anayasanın 169. unsuru ve orman köylerinin kalkındırılmasının desteklenmesi hakkındaki kanuna nazaran yapıldı. Türkiye’de bir birincidir, yani orman mevzuatı çerçevesinde yapılan birinci taşınma sürecidir.”

ESKİ KÖY ORMANLAŞTIRILACAK

Eski köyün ormanlaştırılmak üzere kamulaştırıldığını aktaran Sali, kelamlarını şöyle sürdürdü:

“Kamulaştırma bedelleri, yeni yerleşim yerindeki maliyetlerden mahsup edilmek üzere devlet hesaplarına aktarıldı. Yani biz, kamulaştırma bedellerimizi yeni yerleşim yerlerinin maliyetlerinden düşürülmek üzere devlete bıraktık. Bedel takas sistemi bu. İki taraf da bedellerini yahut bedellerini ortaya koyuyor, ortadaki fark artı-eksi taraflar ortasında ödeme sürecine tabi tutuluyor. Yani kişinin konutu, yeri çok değerliyse fazlasını devlet ödüyor, eksikse şahıs devlete ödüyor.”

KIRSAL DÖNÜŞÜMDE “TÜRKİYE MODELİ”

Ali Osman Sali, yeni yerleşim yerindeki konutların iki katlı, bağımsız bahçeli olduğunu, yatay mimariyle yapıldığını ve buna “kırsal dönüşüm” ismini verdiklerini lisana getirerek, “Kırsalın uygun yerlere yerleştirilmesiyle alakalı bir proje olarak görüyoruz. İki katlı dubleks konutlar. Önemli bir yeşil alan var burada. 404 bina, 100 tane de ahır var” kelamlarını kullandı.

Bu taşınmayı kırsal dönüşümde “Türkiye modeli” olarak gördüklerini vurgulayan Sali, şunları anlattı:

“İlkbahara hakikat inşallah taşınma bitmiş olacak. Eski köydeki konutları orman yönetimi yıkacak. Yalnızca okul kalacak, orman yönetimi idari bina olarak kullanacak. Buradaki modelin aslı şudur, biz asla ‘köy naklediyoruz’ demedik. Biz köy kuruyoruz. Mantığı budur, farklıdır. Dağılmış olan insanların toplanması mantığına dayanır. Yani eski köydeki 60-70 hanenin taşınması değil, köyden gelir imkanlarının kıtlığı, hayat kurallarının zorluğu vesaire nedeniyle göç etmiş bireylerin tekrar bir ortaya toplanması ve yeni bir köy oluşturulmasıdır. Türkiye’nin birinci ve tek örneği olmasının desteği da budur. Yani eski köydekilerin yeni bir yerleşim yerine nakledilmesi değil, eski köyden göç etmiş olanların aşikâr bir yerde toplanmasıdır. İşin mantığı budur.”