Mardin Mazıdağı’ndan bulunan Eti Bakır AŞ Mazıdağı Metal Geri Kazanım ve Entegre Gübre Tesisi’nde bir ortaya geldiğimiz tesisin genel müdürü Emre Kayışıoğlu, “Kobalt, en çok teknoloji ağır dallarda pil, batarya ve katalizör üretiminde ve seramik bölümüne özel boyaların üretiminde kullanılan bir gereç… Mardin’de ürettiğimiz kobaltın yüzde 90’ından fazlasını, ortalarında Amerika, İngiltere, İspanya, Kore ve Çin üzere ülkelerin bulunduğu 10’dan fazla ülkeye ihraç ediyoruz” diye konuştu.
GAYE 5 BİN TON
2008 yılındaki Lehman Brothers krizi kapsamında fiyatlarının yükselmesinin akabinde şirketin Mardin’de kobalt üretme hayalinin başladığını bildiren Kayışoğlu, 1.2 milyar dolarlık yatırımla hayata geçirilen tesisin, pirit konsantresinden kobaltı geri kazanan dünyadaki birinci ve tek tesis olduğu söyledi. Kayışoğlu, “2019 yılından bu yana tam kapasite çalışıyoruz. Birinci başta iki bin ton olan kobalt kapasitesini yaptığımız güzelleştirmelerle 2 bin 500 tona kadar çıkardık. Gayemiz 2024 yılına kadar bu tesisten 3 bin ton kobalt çıkarabilmek. İngiltere’deki tesisle birlikte yıllık kobalt kapasitemiz 5 bin tona ulaşacak” formunda konuştu.
AYIRIP DÜNYAYA SATIYORUZ
Kobaltın giderek ehemmiyeti artan bir hammadde olduğunu söyleyen Kayışoğlu, kilo başı kıymetinin şu anda 75 düzeylerinde olduğunu da ekledi.
Emre Kayışoğlu üretim sürecini şu biçimde anlattı: “Eti Bakır, Türkiye’de cevherden katot bakır üretebilen tek şirket. Türkiye’nin farklı bölgelerinde bulunan bakır konsantreleri, Samsun’daki tesisimize giderek orada bakıra dönüştürülüyor. Küre’de çıkarılan bakır konsantresi ayrıldıktan sonra kalan pirit konsantresini Mardin’deki tesisimize getiriyoruz. Burada başka bir üretim sürecine tabi tuttuğumuz pirit konsantresinden kobalt, demir konsantresi, sülfürik asit üzere yan eserlere dönüştürüyoruz. Sülfürik asit gübre üretiminde kullanırken, kobaltı da geri kazanıp dünyaya satıyoruz.”
MARDİN’DEN ÇIKIP MERCEDES’E GİTMİŞ
KOBALT hususunun batarya teknolojilerinde kullanılan temel hammaddelerinden birisini olduğunu söyleyen Eti Bakır AŞ Mazıdağı Metal Geri Kazanım ve Entegre Gübre Tesisi Genel Müdürü Emre Kayışoğlu, “Çinli bir teknoloji firmasına ihraç ettiğimiz kobalt, burada otomotiv teknolojisinde kullanılan batarya haline gelerek Mercedes-Benz’e kadar ulaşmış. Bunu da Mercedes-Benz, uçtan uca üretim araştırması yaparken öğreniyor. Yani araçlarında kullanılan batarya teknolojisinin hammaddesini takip ederken Mardin Mazıdağı’na kadar geldiler” dedi. Kayışoğlu ayrıyeten, kullanım ömrü biten bataryaların geri dönüştürülmesine yönelik çalışmalar yaptıklarının da bilgisini verdi.