Komisyonlardan geçerek Meclis gündemine gelen ve yasalaşması beklenen tasarı ile Kişisel Emeklilik Sistemi’nde (BES) ıslahat niteliğinden değişiklikler yapılıyor. BES’te hem sistemdeki iştirakçilerin devamlılığı sağlanacak hem de sisteme yeni girişler teşvik edilecek. Yasa ile BES’e 5 yeni düzenleme geliyor.
Sigortacılık ve Özel Emeklilik Düzenleme ve Denetleme Kurumu (SEDDK), yeni düzenlemeler hakkında bir açıklama yaptı. Açıklamada, BES’in, geliştirilmesi ve daha geniş iştirakçi kitlelerine ulaşabilmesi için SEDDK tarafından öbür paydaşlarla birlikte ıslahat niteliğinde yeni projelerin hayata geçirildiği vurgulandı. BES’in tabana yayılan kıymetli bir tasarruf aracı ve kamu emeklilik sisteminin tamamlayıcısı olmaya devam ettiğine değinen SEDDK, sisteme girişin teşvik edilmesine yönelik üç değerli yenilik geldiğini belirtti.
TOPLU ÖDEME
Devlet katkısının yüzde 25’ten yüzde 30’a yükseltilmesinin, devletin BES’e verdiği dayanağın bir sefer daha güçlü biçimde vurgulandığının tabir edildiği açıklamada, “Yeni düzenleme ile birlikte, artık iştirakçiler ödeyecekleri katkı hisselerinin yıllık brüt taban fiyatı aşan kısmı için de takip eden yıllarda devlet katkısı alabilecekler. Bu sayede, iştirakçilerin devlet katkısından faydalanmak için birikimlerini yıllara bölüp erteleyerek yatırmasına gerek kalmıyor ve sisteme toplu ödeme yapmanın cazibesi artırılıyor” denildi.
SEDDK, yeni düzenleme ile 45 yaşını aşan çalışanların da Otomatik İştirak Sistemine katılmalarına imkan tanındığı, bu sayede yaş kısıtlaması olmaksızın tüm çalışanların otomatik iştirak sisteminin avantajlarından faydalanabileceğini vurgulayarak, iştirakçilerin sistemde devamlılığını sağlayacak iki kıymetli yenilik getirildiği kaydetti.
Açıklamada, iştirakçilerin eğitim, evlilik, konut alımı üzere nakit gereksinimleri nedeniyle sistemden mecburen çıkış yaptıkları ve tasarruflarını bu gereksinimlerini karşılamak doğrultusunda kullandıklarının gözlemlendiğine değinilerek, şu görüşlere yer verildi: “Uygulama ayrıntıları SEDDK tarafından belirlenecek olan yeni düzenlemeye nazaran, iştirakçiler nakit gereksinimini karşılamak üzere sistemden çıkmak zorunda kalmadan birikiminin yüzde 50’sine kadar olan fiyatı çekebilme imkanına sahip olacak. Bu iştirakçilere, ayrıyeten aşikâr kaideler dahilinde, alacakları birikimin yüzde 25’ine kadar hesabındaki devlet katkısı da verilebilecek. Bir başka değerli uygulama ise BES kontratlarından kaynaklı alacağın temlik edilmesi suretiyle bankalara teminat olarak gösterilebilmesine imkân tanınması. Bu uygulama ile, SEDDK tarafından ayrıntıları belirlenecek standart süreçler ve bankalar ile emeklilik şirketleri ortasında kurulacak entegrasyon sayesinde, avantajlı şartlarla ve süratli bir formda, BES kontratlarından ayrılmaksızın bireylerin uygun şartlarla finansmana erişebilmesine imkan sağlanmış olacak.”
SEDDK açıklamasında, yapılan düzenlemeler ile olan BES’in, vatandaşların emekliliklerinin yanı sıra hayatlarının her periyodundaki birikim muhtaçlıklarını karşılayacak bir tasarruf havuzuna dönüştüğüne dikkat çekti.
SÜRDÜRÜLEBİLİR SİSTEM YARATTIK
Allianz Hayat ve Emeklilik Genel Müdürü Taylan Türkölmez, yeni düzenlemelerle ilgili değerlendirmelerde bulunarak, sistemde, 250 milyar liralık fon büyüklüğüne ve önemli iştirakçi sayısına ulaşıldığını söyledi. Yurtiçi tasarrufların tertipli biçimde büyümesine gereksinim olduğunu belirten Türkölmez, “Dünyaya bakıyorsunuz ferdî emeklilik sistemleri olayın merkezinde ve yurtiçi tasarrufların en değerli kısmını oluşturduğunu görüyoruz. Bizde ise hala 20-25 milyar dolarlık büyüklükten bahsediyoruz. Gayrisafi ulusal hasılamızın yüzde 3’üne denk geliyor. Tasarrufların büyümesi, iktisadın büyümesi, yaşlanan toplumun da emeklilikte hak ettiği geçimini sağlayabilmesi ismine gerekli olan birikim için bu tip sistemlere gereksinim var” dedi. Türkölmez, kelamlarını şöyle sürdürdü: “Bu sisteme ilgi çok büyük ancak asıl bu ilgi sistemin kendini kanıtlamış olmasından kaynaklanıyor. Sürdürülebilir ve muteber bir sistem yarattık. Yeni düzenlemeler ile de bir taraftan teşviklerle tasarruflar büyürken, öteki taraftan bireylerin gereksinimlerini destekleme ismine önemli esneklik ve takviye gelmiş oldu.”
TASARRUF PROBLEMİNİ ÇÖZECEK
Garanti BBVA Emeklilik Genel Müdürü Burak Ali Göçer, BES’teki yeni düzenlemeler hakkında, “Türkiye’nin tasarruf sorununu hükümet BES’le çözmeye karar verdi” diyerek özetledi. Göçer, sistemin 2003 yılından beri kusursuz çalıştığını, şahısların sisteme olan inancının oturduğunu ve çok düzgün getiriler oluşmaya başladığını belirterek, şunları söyledi: “Ülke olarak tasarruf açığımızı bu sistem üzerinden giderebiliriz üzere gözüküyor. Zira içeride çok uzun vadeli fon birikiyor. İnsanların buraya inancını gördük. Mesela yüzde 30’luk devlet katkısı bence çok büyük bir karar fakat yüzde 25 de esasen çok büyük bir karardı. Yüzde 25’ten 30’a çıkması önemli ilgi yarattı. Esasen 18 yaş altının sisteme girmesinin müsaade verilmesinin heyecanı devam ediyor. 180 bin çocuğumuz içeriye katıldı ve yarısından fazlası 10 yaşın altında. Hasebiyle daima olarak sisteme iştirakçi ilgisi de var. Hükümet de burayı cazip hale getirdiğinde karşılığını aldığını görüyor.”