Orta Asya ve Çin iş birliği platformu olarak bilinen Orta Asya- Çin Tepesi, Orta Asya ülkeleriyle Çin ortasındaki ilgilerin kuruluşunun 30.yıldönümü münasebetiyle bugün çevrim içi olarak gerçekleştirildi. Tepeye, Kazakistan Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev, Kırgızistan Cumhurbaşkanı Sadır Caparov, Özbekistan Cumhurbaşkanı Şevket Mirziyoyev, Tacikistan Cumhurbaşkanı İmamali Rahman ve Türkmenistan Cumhurbaşkanı Kurbankulu Berdimuhammedov’un yanı sıra Çin Devlet Lideri Xi Jinping katıldı.
Kırgızistan Cumhurbaşkanı Caparov yaptığı konuşmada, ortak gayretleri, uzun vakittir acı çeken Afganistan topraklarında kalıcı barışın tesisine yönlendireceklerinden emin olduğunu lisana getirdi. Cumhurbaşkanı Caparov, Orta Asya ülkeleri ve Çin dahil olmak üzere memleketler arası toplum için yeni Afganistan hükümetiyle mevcut gündemin en acil bahisleriyle ilgili diyalog ve iş birliği temellerinin atılmasının kıymetli olduğunu vurguladı.
Terörizm ve aşırılıkla çabanın doruğun iştirakçilerinin temel iş birliği alanlarından olduğuna işaret eden Cumhurbaşkanı Caparov, “Şanghay İş birliği Örgütü çerçevesinde iş birliğinin artan değerini vurgulamak istiyorum. Bu örgüt ülkelerimiz için bölgesel güvenliğin sağlanması, yeni terör tehditleriyle, bölücülük, aşırılık ve uyuşturucu kaçakçılığıyla çabada ortak eforları koordine etmek için tesirli bir platformdur” diye konuştu.
“GÜMRÜK HUDUDUNDA KARARLI ÇALIŞMA BAŞLATTIK”
Kazakistan Cumhurbaşkanı Tokayev konuşmasında, Birleşmiş Milletler Güvenlik Kurulu (BMGK) daimi üyesi olarak Çin’in Avrasya bölgesinde barışın, istikrarın ve ilerlemenin güçlendirmesinde kıymetli rol oynadığını vurguladı. Cumhurbaşkanı Tokayev, son yıllarda bölge içi iş birliğinin devletler ortasında inanca dayalı bir diyalog konusunda kilit rol oynadığını söyledi. Orta Asya ülkeleri ve Çin ortasında ortak firmaların sayısının arttığını, ticari bariyerlerin kalktığına işaret eden Cumhurbaşkanı Tokayev, “Yasadışı şemaları uygulayan ve iş dünyası için her türlü bariyerler oluşturan ahlaksız girişimcilerle uğraş dahil olmak üzere gümrük hududunda nizamı sağlanmak için kararlı çalışma başlattık. Bu cins yasadışı aksiyonlarla gayretin sonuçlarının çok yakın olduğundan eminim” dedi.
“Orta Asya-Çin” iş birliği formatının büyük imkanlarının tesirli kullanılması gerektiğinin de altını çizen Cumhurbaşkanı Tokayev, bu bağlamda ticari ve ekonomik iş birliğinin daha da artırılması gerektiğini vurguladı.
Cumhurbaşkanı Tokayev konuşmasının devamında, Kazakistan’ın Çin’e organik tarım ve besin eserleri dahil olmak üzere 135 kalemlik 1 milyar dolar kıymetinde ihracatı artırabileceğini belirterek, “Bu bağlamda ticaret ve ulaştırma teması bahisleriyle ilgili ortak yaklaşımların geliştirilmesi için Orta Asya-Çin bakanlık istişareleri sistemini başlatmayı öneriyorum” dedi.
Çin Devlet Lideri Xi Jinping ise, Çin’in bağımsızlık, egemenlik ve güvenliğin korunmasıyla ilgili Kazakistan’ın eforlarını desteklediğini tabir ederek, Cumhurbaşkanı Tokayev’in liderliğinde Kazakistan’ın tüm zorlukları aşacağını ve daha güçlü hale geleceğini söyledi.
Tepe sonunda, Orta Asya ülkeleriyle Çin ortasındaki diplomatik bağlantılarının kuruluşunun 30.yıldönümü hasebiyle ortak bildiri kabul edildi.