Ponzi, yıllardır süregelen bir dolandırıcılık sisteminin ismi.
Ponzi, para akışının gayeler ortasında bir döngüye bağlanması, ikna süreci ve akabinde mağduriyet olarak karşımıza çıkmaktadır.
Ponzi sisteminin işleyişi, en başta yatırımcıya mantıklı gelmesi nedeniyle neredeyse hiç sekteye uğramaz.
Yatırımcı yüksek kar elde ederek işe inanır ve güvenir. Hedeflenen kişi bu kıvama geldiğinde ise, dolandırıcı iş başına koyulur.
Pekala Ponzi nasıl işler, mantığı nedir? İşte sisteme dair merak edilenler…
DOLANDIRICILIK SİSTEMİ PONZİ
Tarihte bilinen birinci ponzi oyunu, bu sisteme ismini veren Charles Ponzi tarafından 1920 yılında gerçekleştirilmiştir.
Ponzi, bu oyun sayesinde kısa sürece 10.000 yatırımcıyı posta pullarını kullanarak bir arbitraj karı elde ettiğine inandırmış; lakin aslında ortada olmayan bu karlar nedeniyle oyun daha fazla sürdürülememiş ve sistem kısa müddette çökmüştür.
ZİNCİRİN HALKALARI YENİ MAĞDURLAR
Ponzi sistemi, yasal üzere görünen bir yatırım aracına iştirak ile asgarî vakitte azamî oranda getiri sağlanacağını savunmaktadır.
Dolandırıcı olan kişi, toplanan paranın birazını birinci iştirakçilere geri ödemekte ve kalanını da kendine ayırmaktadır.
Türkiye’de saadet, titan zinciri, çiftlikbank ismiyle bilinen metotlar ponzi oyununa örnek olarak verilebilir.
ÇÖKÜŞ
Ponzi şemasına iştirakler bittiği zaman, ortada kâr getiren bir üretim olmadığı için yeni yatırım yapanlara ödeme yapılamaz, sistem çöker ve ponzi şeması sonlanır.