Türkiye ve Yunanistan ortasında yaşanmasına alıştığımız bir tartışmanın gibisi bu siralar Ermenistan ve Gürcistan ortasında yaşanıyor.
Tartışmanın merkezinde ise yoğurt var.
Ermenistan’da “Matsun” ve Gürcistan’da “Matsoni” ismiyle üretilen ve iki ülke lisanında de “yoğurt” manasına gelen eserlerin isimlerinin birbirine çok benzemesi nedeniyle Ermeni yoğurdunun Gürcistan üzerinden Rusya pazarına transit olarak geçmesine müsaade verilmiyor.
Gürcistan, Matsoni’nin bir fikri mülkiyet eseri olarak 2012’de patentini alması nedeniyle Ermenistan’da üretilen Matsun isimli eserle yüklü tırın 2021’de Rusya’ya geçişini yasaklamıştı.
YASAĞIN NEDENİ BENZERLİK
Gürcü ve Ermeni yetkililer kelam konusu yasağın nedeninin, Gürcistan ve Ermenistan’da üretilen yoğurt etiket isimlerinin birbirine çok benzemesi olduğunu belirtiyor.
Basında Matsun ve Matsoni ile ilgili haberlerin çıkması, iki ülkede, yoğurdu evvel kimin ürettiği, yoğurdun isminin asıl kime ilişkin olduğu, tarihe nazaran kelam konusu isimlerin nereden geldiği ve benzeri tartışmalara neden oldu.
İki ülkedeki toplumsal paylaşım siteleri kullanıcıları Matsoni ve Matsun isimleri konusunda kendi tezlerini ortaya koydu. Birtakım lisan ve tarih uzmanları da fikirlerini paylaştı.
GÖRÜŞMELER SÜRÜYOR
Ermenistan İktisat Bakanlığı Sözcüsü Gayane Antonyan husus ile ilgili yaptığı konuşmada, 2011 yılında Ermenistan’ın fikri mülkiyet bahislerinde yetkili kurumu olarak, Matsoni isminin Ermenistan’da üretilen Matsun ile karıştırılabileceğini savunarak, Matsun isminin Avrupa Birliği (AB) ve Gürcistan’ın ilgili organlarına tescil maksadıyla itiraz ettiklerini fakat itirazın dikkate alınmadığını söyledi.
Antonyan, Ermenistan hükümetinin coğrafik işaretlerin kullanımını Gürcü meslektaşlarıyla netleştirmek için gereken adımları atmaya başladığını belirterek, Ermeni eseri yoğurdun, Gürcistan ile coğrafik işaretlerin karşılıklı tanınması ve korunmasına ait bir muahedenin imzası mümkün olduktan sonra Gürcistan toprakları üzerinden başka ülkelere ihraç edilebileceğini aktardı.
Gürcistan Etraf Müdafaa ve Tarım Bakanlığının Tarım ve Besin Dairesi Lideri Tengiz Kalandadze ise Fikri Mülkiyet Hakları maddesine nazaran, Gürcistan’da üretilen bir eser ile Ermenistan’dan gelen eserlerin isimleri çok benzediği için aracın geçen yıl Gürcistan gümrük yetkilileri tarafından geri gönderildiğini aktardı.
Kalandadze, tıpkı periyotlarda Ermenistan’da üretilen fakat Gürcistan’daki benzeri eserin ismini taşıyan öbür eserler ile yüklenmiş bir tırın da ülkeye girişinin yasaklandığını belirtti.
Tengiz Kalandadze, bahsin iki ülke ortasında müzakere edilmeye devam edildiğini, AB ile de görüşmeleri sürdürdüklerini söyledi.