Elli yıl önce, iki astronotun Ay’a yaptıkları gezinin son anlarında “Ay Olimpiyatları” düzenleyerek normal Olimpiyatların rekorlarını kırmayı denediğini duymuş olabilirsiniz. Ama bu denemenin, neredeyse bir astronotun ölümüyle sona erdiğini bilmiyor olabilirsiniz…
Apollo 16 astronotu Charlie Duke Business Insider’a şu açıklamayı yaptı: “Yıl 1972 ve o yıl Münih’te Olimpiyatlar olacaktı. Bu yüzden biz de Ay Olimpiyatları’nı yapmak istedik.”
Duke ve komutanı John Young, azaltılmış yerçekiminin (Dünya’nınkinin yaklaşık altıda biri) Dünya rekorlarını kırma girişimlerine yardımcı olacağını bilerek birkaç Dünya olayı denedi. Olaylardan birinde Young, artık ihtiyaç duyulmayan bir ekipman parçasını bir cirit gibi fırlattı. Bir diğer deneme ise uzun atlamaydı.
O sırada bilmeseler de yüksek atlamanın Ay’da denenemeyecek kadar tehlikeli olduğunu böylece öğrendiler. Young, yıllar sonra kitabında “Denemeye karar verdim ve büyük bir sıçrama yaptım, yaklaşık 1,2 metre yüksekliğe ulaştım” dedi ve devam etti: “Ama doğrulduğumda sırt çantamın ağırlığı beni geriye doğru çekti. Sırt üstü düşüyordum. Kendimi düzeltmeye çalıştım ama yapamadım ve kalbim korkuyla dolduğundan 1,2 metre yükseklikten sert bir şekilde sırt çantamın üzerine düştüm.“
“Panik!” diye devam ediyor Young: “Öleceğim düşüncesi aklımda hızla geçti. Ayda kaldığımız süre boyunca gerçek bir panik anı yaşadığım ve kendimi öldürdüğümü düşündüğüm tek zamandı. Elbise ve sırt çantası 1,2 metrelik bir düşüşü destekleyecek şekilde tasarlanmamıştı. Sırt çantası kırılsaydı ya da elbise parçalansaydı, havamı kaybederdim. Hızlı bir dekompresyon veya bir arkadaşın dediği gibi, yüksek irtifa tıslaması ve anında ölmüş olurdum. Neyse ki, her şey bir arada kalmayı başardı.“
Aslında bu, düzenlenen ilk Ay Olimpiyatları da değildi. İlk deneme, bir yıl önce 6 Şubat 1971’de, astronotlar Alan Shepard ve Ed Mitchell
İlk vuruşları iyi gitmedi, topun tepesini sıyırdı; sadece birkaç adım uzağa ulaşabildi. Üçüncü vuruşta topa düzgün bir şekilde vurmayı başardı ve top oldukça düşük bir yörüngede uçtu. Shepard, topun “kilometreler boyunca” gittiğine inanıyordu. Sonraki vuruşunda da fena bir derece yapmadı.
Toplardan ikincisi, astronot arkadaşı Edgar Mitchell tarafından yakındaki bir kraterde bulundu, ancak ilki, yarım yüzyıl sonra, görüntüleme uzmanı Andy Saunders‘ın Apollo 14 sırasında çekilen orijinal filmin taramalarını dijital olarak yaptığı zamana kadar bulunamadı. Saunders’ın analizi, Shepard’ın ulaşacağını düşündüğü “kilometreler” yerine, Ay’daki düşük yerçekimine rağmen topun hiç uzağa gitmediğini ortaya çıkardı.
Saunders, ABD Golfçüler Birliği (USGA) için yazdığı açıklamada “Bir numaralı topun 24 yard [22 metre] gittiğini ve iki numaralı topun 40 yard [36 metre] gittiğini artık oldukça doğru bir şekilde belirleyebiliyoruz” dedi.