RUSYA’nın Ukrayna’yı işgale başlaması Avrupa güvenlik mimarisinin tamamı açısından tehdit oluştururken Moskova’nın etkin askeri gücünün çok sayıda NATO ülkesinin hudutlarının tabanına kadar gelmesi ister istemez telaşa neden oluyor. NATO, üyelerini korumak için tedbirlerini sıkılaştırırken askeri açıdan tarafsız olan İsveç ve Finlandiya’da son günlerde tehdit algısı giderek yükseliyor.
RUSYA RAHATSIZ
İsveç ve Finlandiya’nın NATO’yla yakın münasebeti Rusya’yı açıkça rahatsız ediyor. Rusya Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Maria Zaharova’nın, “Finlandiya ve İsveç’in, öncelikle askeri bir blok olan NATO’ya iştirakinin önemli askeri ve siyasi sonuçlarının olacağı ve ülkemizin misilleme adımları atmasını gerektireceği açıktır” formundaki açıklaması bu rahatsızlığı özetliyor. Rus tehdidi, Ukrayna krizi öncesinde de bu iki ülkede yakından hissediliyordu.
NATO TARTIŞMASI
İki ülke Soğuk Savaş devrinde ne NATO’da ne de Varşova Paktı’nda yer aldı. İsveç, 1814’te tarafsızlık ilan ederek dünyada bir unsur imza attı. 1917’de Rusya’dan bağımsızlığını kazanan Finlandiya da 1956’dan bu yana tarafsız. Buna karşın NATO üyeliği tartışması, gerek İsveç gerekse Finlandiya’da vakit zaman alevleniyor. Rusya’nın son atılımları bu mevzuyu bir sefer daha sıcak hale getirdi.
İSVEÇ: TARAFSIZIZ
Rus hücumuyla Avrupa tarihinde yeni bir kara sayfanın açıldığını söyleyen İsveç Başbakanı Magdalena Andersson, “Böyle bir durumda İsveç’in güvenlik siyasetindeki çizgisinin değişmemesi çok önemli” dedi. İsveç’in çok uzun vakittir ittifaklar dışında olduğunu hatırlatan Andersson, bunun ülkesinin çıkarlarına hizmet ettiğini belirtti. Mevcut siyasetiyle devam etme sinyali veren Finlandiya ise İsveç’ten farklı olarak “NATO opsiyonu” bildirisi veriyor. Finlandiya Başbakanı Sanna Marin, “Finlandiya, güvenliğinin gerektirmesi halinde üyelik için başvurma imkanına sahip” dedi.
NATO’DAN ÖLÇÜLÜ TUTUM
NATO ise kararı vermesi gerekenin bu iki ülke olduğunu belirtiyor. Finlandiya ve İsveç’le yakın işbirliğine kıymet veren NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, hususun kendi yazgısını tayin etme ve egemenlik hakkı kapsamında olduğu görüşünde.
RUS BANKALARI SWIFT’TEN ÇIKARILACAK
AVRUPA Birliği Kurulu Lideri Ursula von der Leyen, dün gece kameralar karşısına geçerek Rusya’ya yönelik yeni yaptırımları açıkladı.
Birlik üyesi önderlerin yanı sıra ABD Lideri Joe Biden ve İngiltere Başbakanı Boris Johnson ile mevzuyu müzakere ettiklerini belirten von der Leyen, “Rus savaş makinasına” durdurmak için şu önlemlerin alınacağını ilan etti:
Birtakım Rus bankaları SWIFT (Dünya Bankalar Ortası Finansal İrtibat Topluluğu) sisteminden çıkarılarak finansmana erişimleri engellenecek.
Rusya Merkez Bankası varlıkları dondurulacak. Bu merkez bankasının likiditeye erişim kapasitesini imkansızlaştıracak.
Varlıklı Rus vatandaşlarına “Altın Pasaport” üzere Avrupa vatandaşlığına ve finansal sistemine erişim veren uygulamaların yasaklanması için çalışılacak.