Ukrayna krizi AB’de Türkiye’ye bakışı iyileştirdi

GEÇTİĞİMİZ yıllarda gerginliğin hâkim olduğu Avrupa Birliği-Türkiye ilgilerinde belirli bir müddettir “sakinlik” ön planda. Söylemlerdeki olumsuz tonun besbelli halde düşürülmesi, aksiyonlarda ihtiyatlı bir yaklaşım benimsenmesi daha olumlu bir tablo için yer oluşturdu. Rusya’nın Ukrayna’yı işgaliyle yaşanan gelişmeler de bilhassa AB’nin ilgilerin geliştirilmesinin kıymetini bir defa daha teyit etmesini sağladı. Ukrayna krizinin yarattığı ortam münasebetlerin daha ileriye götürülmesi için fırsat oluşturabilir. Bu doğrultuda olumlu sinyaller gelse de AB’nin Türkiye’ye yönelik “önemli ortak ülke” bakışını “üyelik müzakeresindeki aday ülke” bakışına çevirmek için temel meselelerin tahlili doğrultusunda somut ve kapsamlı adım atılması gerekiyor. Münasebetlerdeki son tabloda öne çıkan ögeler şunlar:

ARABULUCULUK ROLÜ KIYMETLİ

Ukrayna savaşı tıpkı vakitte NATO müttefiki olan Türkiye’yle alakaların geliştirmesi gerektiğinin daha düzgün anlaşılmasını sağladı. AB, Ukrayna’daki gelişmeler ışığında Türkiye’yle diyaloğu ağırlaştırmanın daha değerli hal aldığı bildirisi veriyor. 

Türkiye’nin, Rusya’nın Ukrayna’yı işgalini, Moskova’yla yakın münasebetlerine karşın, net formda kınaması ve bu ülkenin toprak bütünlüğüne bağlılığını teyit etmesi Brüksel’de son derece olumlu karşılandı.

Ankara’nın iki tarafı müzakere masasında buluşturmayı başarması ve ateşkesi sağlama maksatlı gayretleri takdir ediliyor.

FÜZE MÜZAKERESİ CANLANDI

Türkiye’yle alakalarda “yaptırım” boyutunun önde tutulmasının işe yaramadığı görüşü AB içi görüşmelerde daha yüksek sesle lisana getiriliyor.

AB ülkeleriyle artan diplomasi trafiği ve üst seviyeli ikili görüşmelerin meyvelerinin önümüzdeki devirde alınmaya başlanması bekleniyor. Son NATO Zirvesi’nde Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın Fransız mevkidaşı Emmanuel Macron ve İtalya Başbakanı Mario Draghi ile görüşmelerde uzun müddettir duran SAMP-T hava savunma sistemleri evrakının raftan indirilmesine karar verilmesi kıymetli bir örnek.

SAVUNMADA UKRAYNA TESİRİ

AB, müzakerelerde ilerleme sağlanamaması nedeniyle bağlantıları ortak çıkar alanlarında ilerletme niyetini gizlemiyor. Türkiye ise ilgileri al-ver yaklaşımı yerine prosedürel temele oturtmaya çalışıyor.

Ukrayna krizi, savunma ve güvenlik alanındaki katma pahasına karşın Türkiye’nin askeri hareketlilikle ilgili Yapılandırılmış Daimi İşbirliği projesinde yer almasını engelleyen ülkelerin tezlerini zorlamaya başladı.

Kriz, AB’nin güç kaynaklarını çeşitlendirmede Rusya kaynaklı olmayan doğalgazın AB’ye aktarılmasında ve LNG yatırımlarında Türkiye’nin rolünü daha da kıymetli kılabilir.