Yükseköğretim hedefleri önemli

Araştırma Odaklı Misyon Farklılaşması ve İhtisaslaşma Programı Kapsamında Yükseköğretim Konseyi Araştırma Üniversiteleri Toplantısı YÖK Lideri Erol Özvar’ın başkanlığında Erciyes Üniversitesi mesken sahipliğinde düzenlendi.

Toplantıda 23 Araştırma Üniversitesinin 11’inci Kalkınma Planı’nda yer alan öncelikli alanların yanı sıra uzman oldukları sıhhat, fen ve mühendislik ve toplumsal bilimler alanlarıyla da eşleştirildiği liste açıklandı. Erciyes Kültür Merkezi’nde düzenlenen Araştırma Üniversiteleri Toplantısı’na YÖK Lideri Erol Özvar, YÖK Yürütme Heyeti Üyeleri Prof. Dr. Naci Gündoğan, Prof. Dr. Ömer Açıkgöz, TÜBİTAK Lideri Prof. Dr. Hasan Mandal’ın yanı sıra Araştırma Üniversitelerinin Rektörleri, Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı Eğitim ve Kültür Daire Lideri Tolga Balcı ve Araştırma Üniversitelerinin Rektör Yardımcıları katıldı.

MİLLETLERARASI REKABETTE YENİ YOL ARAYIŞLARI
Özvar yaptığı konuşmada savaş, salgın hastalıklar, açlık, zarurî göç, global ısınma üzere global hale gelen krizlere devalar aramanın bugün üniversitelerin omzuna yüklenen bir sorumluluk olarak görüldüğünü belirtti.

Üniversitelerin milletlerarası rekabette global konumlarını korumak ve artan problemlere deva bulabilmek için yeni yol arayışı içinde olduğuna değinen Özvar, kimi üniversitelerin birleşme yoluna gittiğini, Aralık 2014’te Londra’da iki esaslı İngiliz yükseköğretim kurumu olan University College London ile Institute of Education’ın global ölçekte daha güçlü rekabet edebilmek için birleştiğini söyledi.

GLOBAL BİLGİ TOPLUMUNUN SAYGIN ÜYESİ HALİNE GELECEKLER
İnsan kaynağının ehemmiyetinin altını çizen Özvar şunları söyledi: “Türkiye Cumhuriyeti, ülkenin insan kaynağının niteliğini artırmak ve genç nüfusla birlikte artan yükseköğretim talebine karşılık vermek için son yıllarda yükseköğretime yurt sathında erişilebilir kıldı. Dahası, Türkiye, öncelikli amaçları bakımından nitelikli bilgi üretmek ve bunun ekonomik getirilerini garanti altına almak istiyor. Türkiye’nin kalkınma amaçları doğrultusunda nitelikli insan gücünün yetiştirilmesinde, bilgi ve teknoloji birikiminin oluşturulmasında öncü birer kurum olmalarını dilek ediyoruz. Bu vasıflarıyla da global bilgi toplumunun saygın bir üyesi haline gelebileceğine inanıyoruz.

YÖK tarafından başlatılan ‘Araştırma Odaklı Misyon Farklılaşması ve İhtisaslaşma Programı’na 20’si devlet, 3’ü vakıf üniversitesi olmak üzere toplam 23 üniversitenin araştırma üniversitesi olarak ilan edildi. Kalkınma planlarında yükseköğretim kurumlarına ait yer alan maksatlar bizim için kıymet arz etmektedir. Bu kapsamda, üniversitelerin yüksek katma bedelli çıktılar üretimini desteklemek ve kapasitelerini geliştirmek için çaba sarf ediyor ve ülkemizin gereksinimlerini gözetiyoruz. 11’inci Kalkınma Planı’nda yer alan şu husus bizim için bilhassa kıymetli: ‘Araştırma üniversiteleri yetkinlikleri dikkate alınarak öncelikli dallarla eşleştirilecek, belirlenen gayelere ulaşmak için oluşturulan projelere dayalı iş modelleri uygulamaya konulacak ve bu iş birlikleri desteklenecek.’

UNVANLARDAKİ ORAN SINIRLAMASI KALDIRILDI
Yükseköğretim Kurumları Bilimsel Araştırma Projeleri (BAP) Yönetmeliği’nde gerçekleştirdiğimiz ve yakında ilan edeceğimiz değişiklikle Araştırma Üniversiteleri Takviye Programı kapsamında aktarılan kaynağın kullanımına ait getirdiğimiz kıymetli bir esnekliğin muştusunu de bu vesile ile birinci defa sizlerle paylaşmak isterim. Program çerçevesinde sağlanan ödeneğin aktif kullanımı, uygulama süreç ve sonuçlarına ait izleme ve kıymetlendirme YÖK tarafından yapılacak ve buna ait raporlama hazırlanarak Strateji ve Bütçe Başkanlığı ile paylaşılacaktır. Takviye programının işleyişine ait yöntem ve temeller da Strateji ve Bütçe Başkanlığımız ile uyum içerisinde ayrıyeten YÖK tarafından hazırlanmakta olup yakın vakitte tamamlanmış olacaktır.

Araştırma üniversitelerimizi de yakından ilgilendiren bir öbür düzenleme de norm takım ile ilgilidir. 3 Mart 2022 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan ‘Devlet Yükseköğretim Kurumlarında Öğretim Elemanı Norm Takımlarının Belirlenmesine ve Kullanılmasına Ait Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik’ çerçevesinde yaptığımız değişiklikle tüm üniversitelerde norm takıma ait bir esneklik getirmekle birlikte araştırma üniversitelerindeki unvanlar için getirilen oran sınırlamasını kaldırarak değerli bir rahatlama sağladık. Önümüzdeki günlerde bilhassa araştırma üniversitelerimizi yakından ilgilendiren değerli mevzuat düzenlemelerinin muştularını de sizlerle paylaşacağız.”

DÜNYA LİGİNE TAŞIYACAĞIZ
Özvar, TURKOVAC’ın geliştirilmesinde emeği geçen Prof. Dr. Aykut Özdarendeli ve grubuna teşekkür ederek yerli aşının herkese itimat verdiğini söz etti.

Araştırma üniversitelerinin ehemmiyetini anlatan Özvar, “Bunlar Türk üniversitelerinin hala dinamik, ayakta, rekabet gücü yüksek kurumlar olduğunu gösteriyor. Rektörlerimiz, üniversitelerimizi dünya ligine taşıyacak. Birkaç yıl içerisinde bu üniversitelerimiz içerisinde inanıyorum birinci 500 ve 300’e birkaç üniversitemizin gireceğine inanıyorum.” diye konuştu.

SÜRDÜRÜLEBİLİR ULAŞIM KONUSUNDA ÇALIŞACAĞIZ
Toplantıda konuşan TÜBİTAK Lideri Prof. Dr. Hasan Mandal ise üniversitelerde araştırma direktörün ehemmiyetine değinerek, Dünya Ekonomik Forumunun açıkladığı 2021 yılındaki raporla ilgili bilgi verdi. Türkiye İklim Şurası’nda alınan kararlarla ilgili konuşan Mandal, Türkiye’nin iklim değişikliği, etraf ve biyo çeşitlilik, pak ve döngüsel iktisat, erişilebilir güç arzı, yeşil ve sürdürülebilir tarım, sürdürülebilir ulaşım mevzularında değerli çalışmalar yürüteceğine dikkati çekti. Araştırma üniversitelerine ayrılmış özel kontenjanların olduğuna işaret eden Mandal, TÜBİTAK’ın insan kaynağının gelişmesi bakımından dayanaklarının sürdüğünü kaydetti.

MEMLEKETLER ARASI REKABET GÜCÜ ARTACAK
ERÜ Rektörü Prof. Dr. Mustafa Çalış da Araştırma Üniversiteleri Takviye Programı İş Birliği Protokolü ile araştırma üniversitelerine her yıl performansa dayalı kaynak transferi yapılacak olmasının, bu üniversitelerin idarelerini ve araştırmacılarını teşvik ve motive ederek, memleketler arası rekabet gücünü artıracağını kaydetti.

PIRIL PIRIL GENÇLİĞİMİZ VAR

Toplantının akabinde Özvar Erciyes Üniversitesi öğrencileriyle buluştu. Gençlerin sorularını cevaplayan Özvar şöyle konuştu:

“Okudukça insan cehaletini anlıyor uzunluğunun ölçüsünü alıyor. Bu bir paradoks. Verimli bir lisans eğitimi almanın birinci kuralı çalışmaktan geçmiyor, çalışmak değerli lakin birinci kural düzgün bir toplumsal etraf edinmek. Üniversite hepimize eşsiz bir toplumsal etraf inşa etme talihi tanıyor. Etrafımda gördüğüm başarılı beşerler daima düzgün toplumsal etrafı olan ve olumlu beşerler. Pırıl pırıl bir gençliğimiz var. Fedakar ailelerden yetişmiş çocuklarsınız hepiniz. Üniversitenin size sunduğu toplumsal bağlantılar ağından faydalanın. Kimileriniz içe dönüktür kimileri dışa açıktır. Fakat marifetlerin geliştirilmesi özgüvenle olabiliyor. İşte ilgiler ağı bize bu özgüveni veriyor. Üniversite bu yüzden var. Bu bağlar ağı çok değerli. Arapların bir kelamı var: ‘Fırsatlar bulutlar üzeredir. İnançlı bir toplumsal etraf çok kıymetli. Beşerler yalnızlaşma baskısı altında. Bu yalnızlaşma baskısına karşın toplumsal etrafa çok gereksiniminiz var. Toplumsal çevreyi üniversite sonrasına bırakmayın. Farklı kültür, etraf, potansiyel ve yetenekleri olan beşerlerle bir ortaya gelmekten bahsediyorum. Bence muvaffakiyetin ikinci anahtarı yerleşkenin dışında kendi alanınızla ilgili dışardaki dünya ile temas kurabilmek. Yabancı lisan öğrenin. Toplumsal projelere katılın. Merak edin. Merak bilim seyahatine çıkarır.”