Bir insana balık verirseniz, onu bir günlüğüne beslersiniz. Bir insana balık tutmayı öğretirseniz bütün bir ömür boyu beslersiniz. Bu söz genellikle hep doğru çıkar. Ta ki bazı orkalar (katil balinalar) avınızı çalana kadar… Görünüşe göre orkalar yalnızca teknelerden ve balıkçılıktan çalmayı başarmakla kalmıyorlar, birbirlerine bunu yapmayı da öğretiyorlar.
Biology Letters dergisinde yayınlanan bir makale, okyanus kaynakları tükendikçe teknelerden ve balıkçılardan balık çalma olaylarının daha yaygın hale gelip gelmediğini araştırmak için yola çıktı. Zeki orkalar uzun zamandır insanlardan deniz ürünlerini çalıyordu (veya bakış açısına bağlı olarak geri alıyorlardı), ancak bunun, son yıllarda daha yaygın bir yiyecek bulma yolu haline gelip gelmediği bilinmiyordu.
Araştırma, bu sorunun cevabını bulmak için 2003’ten 2018’e uzanan ve iki subantarktik katil balina popülasyonuna (Orcinus orca) odaklanan 16 yıllık izleme verilerine baktı. Veri kümesine dahil edilen bilgiler, temel olarak orkaların balık ağlarından, oltalardan veya erişilebilir avlardan balıkları geri aldıkları “tahrip etme” olaylarının sayısındaki değişiklikleri değerlendirmelerini sağladı.
İlk olay kaydından bu yana, orka hırsızlığı raporları istikrarlı bir şekilde artmış ve araştırmacılar bu artışın sebebinin artan orka sayısı olamayacağını; bunun yerine, mevcut orkaların daha fazlasının balıkçılardan çalmayı öğrendiğinin bir göstergesi olduğunu söylüyor.
Bu olayların artış hızı 2014 yılında bir düzlüğe ulaşıyor ve araştırmacılar bunun sebebinin, 1996’da bölgedeki ilk orca hırsızlığı raporundan sonra tüm nüfusun bu davranışı öğrenmesinin 18 yıl sürdüğünü gösterebileceğini iddia ediyor.
Görünene göre bu son derece sosyal ve zeki deniz memelileri, konu yiyecek bulma konusunda strateji belirleme olduğunda fazlasıyla yetenekli. Dahası, diğer orkalara hırsızlık dersleri de veriyorlar. Son araştırmalar, bir araya gelip dünyanın en büyük hayvanını (mavi balina) alt edebileceklerini bile doğruladı, ancak insanlardan çalmanın muhtemelen daha kolay olduğunu düşünüyor olmalılar…