Rusya ile Ukrayna’nın anlaşması neden bu kadar zor? İşte barışın önündeki en büyük engel

Avrupa, 1945’te sona eren 2’nci Dünya Savaşı’ndan sonraki en kanlı devirlerden birine mesken sahipliği yapıyor.

Rusya Devlet Lideri Putin’in buyruğu ile başlayan savaş Ukrayna’nın dört bir yanında can almaya devam ederken barışın sağlanması için diplomatik eforlar son hız devam ediyor.

Pekala tüm bu gayretlere karşın dökülen kan neden durdurulamıyor? Stanford Üniversitesi’nden Francis Fukuyama’ya nazaran, alandaki durum değişmedikçe Ukrayna savaşını diplomatik olarak çözmek sıkıntı olacak.

CNBC’nin ‘Street Signs Asia’ isimli programına konuşan Fukuyama açıklamasında şu tabirlere yer veriyor;

‘Her iki taraf da o kadar çok şey kaybetti ki, uzlaşmacı bir tahlile varmak için muhtaçlık duyulacak tipten ödünler siyasi olarak kabul edilebilir değil.’

PUTİN NE İSTİYOR?

Temmuz 2021’de kaleme aldığı uzun bir makalede Putin, Ruslar ve Ukraynalılardan ‘Tek halk’ olarak bahsetti.

Rusya Devlet lideri tıpkı makalesinde Batı’nın Ukrayna’yı yozlaştırdığını ve onu ‘zorla kimlik değişikliği’ yoluyla Rusya’nın yörüngesinden çıkardığını öne sürdü.

Moskova, savaşın başından beri Ukrayna’nın Avrupa Birliği (AB) ve NATO üzere kurumlarla yakın alakasına karşı çıktığını açık bir halde lisana getiriyor.

Savaşın ana nedenlerinden birisinin de bu olduğunun altını çizen Fukuyama’ya nazaran, bir kazanım elde etmeden Putin’in savaşa son verme ihtimali oldukça zayıf.

UKRAYNA HANGİ KOŞULLARDA BARIŞI KABUL EDER?

Pekala Ukrayna barışa nasıl razı olur? Fukuyama, Ukrayna için, Rusya’nın savaş öncesi topraklarına çekilmesinden daha azını kabul etmenin güç olduğunu söylüyor.

‘Tarihin Sonu’ isimli kitabı ile geniş kitlelere ulaşan akademisyen ‘Rusların morali bozuldu, araçlarını terk ettiler. Neden savaştıklarını bilmiyorlar’ derken Ukrayna tarafında ise morallerin daha yüksek olduğu görüşünde.

‘Derin bir vatanseverlik ve ulusal kimlik hissiyle motive oldular’ diyen Fukuyama kelamlarına şöyle devam ediyor;

‘Bunların askeri çatışmanın sonucunu belirlemede hakikaten büyük rol oynayan faktörler olduğunu düşünüyorum.’

Rus güçlerinin işgalden evvel, 23 Şubat’ta tuttukları konumlara çekilmediği bir barış mutabakatının kabul edilmesi durumunda Zelenski’nin sıkıntı bir durumda kalacağının altını çizen Fukuyama, Ukrayna’nın doğusundaki tartışmalı Donbass bölgesini için Rusya ile uzlaşmaya hazır olduğunu söylemesinin ise umut vadettiğini belirtiyor.

Ukrayna, Rusya’nın askeri kaybının 20 bine yaklaştığını sav ediyor. Batılı kaynaklar ise kaybın 7 ila 12 bin ortasında olduğu görüşünde.

Ukrayna, Rusya’nın askeri kaybının 20 bine yaklaştığını sav ediyor. Batılı kaynaklar ise kaybın 7 ila 12 bin ortasında olduğu görüşünde.

ÖN ŞART SUNDU: EVVEL ÇEKİLME SONRA REFERANDUM

Lakin Zelenski’nin bu bölgelerde referandum yapılması için Rus askerlerinin bölgeden çekilmesini ön şart olarak sunması barış görüşmelerinin tıkanmasına neden olan bir öteki neden.

Çünkü Rusya masadan bu bölgeler için istediğini almadan çekilmeye sıcak bakmıyor. Rus başkan Donetsk ve Luhansk cumhuriyetlerinde Rusça konuşanları savunmanın savaşın ana emeli olduğunu belirtiyor.

Fukuyama’ya nazaran, savaşta büyük kayıplar veren Moskova’nın toprak kazanımından vaz geçmesi epeyce düşük bir ihtimal.

Ön şart sunan Ukrayna ile bölgeden askerlerini çekmek istemeyen Rusya’nın barış için ortak bir noktada buluşamamasının ana nedenlerinden birisi olarak bu durum gösteriliyor.

Ortalarında Türkiye’nin olduğu pek çok ülkenin diplomasi gayretlerine karşın görüşmelerin bu noktada kilitlendiği ve iki tarafın da şu an için taviz vermeye yanaşmadığı belirtiliyor.

Ünlü akademisyen ‘Bir tahlil, savaş alanındaki yeni gelişmeleri beklemek zorunda kalacak’ diyor ve kısa vadede mevcut sıkıntıların giderilemeyeceği için barış ihtimalini sıkıntı görüyor.