En çok neyin kokusunu seviyorsunuz? Peki, bu kokuyu neden sevdiğinizi biliyor musunuz? Bilim insanları bir koku molekülünün yapısı ve onu nasıl aldığımızın koku ile ilgili olan duygularımızı etkilediğini söylüyor. Yeni bir araştırma, neyin “iyi” ve “kötü” olarak kabul edildiğine dair genel fikir birliğinin kültürel geçmişimizle ilgili olduğunu, ama durumun tam da böyle olmadığını ortaya koydu. Dahası, kültürel geçmiş, bir kokunun beğenilip beğenilmemesinde, sanılanın aksine çok az rol oynuyor.
Current Biology dergisinde yayınlanan araştırmanın yazarı, Karolinska Enstitüsü’nden klinik sinirbilim uzmanı Artin Arshamian, “Dünyanın dört bir yanındaki farklı kültürler, farklı kokuları benzer şekilde sıralıyor ve koku tercihlerinin kültürel olmasa da kişisel bir bileşeni var” diyor. Gerçekleştirdikleri araştırmada uluslararası ölçekte, farklı geçmişlerden ve kültürlerden gelen, fast food veya dünya mutfağına dair kokularla hiç tanışmamış, kendi kültür alanlarının dışına çıkmamış insanlar da bulunuyor.
Araştırmanın sonunda evrensel anlamda en çok beğenilen kokunun vanilya olduğu ortaya çıktı. Bu, vanilyanın her katılımcının en sevdiği koku olduğu anlamına gelmiyor, ancak sıralamada en üstte yer aldığını gösteriyor. En az beğenilen koku ise izovalerik asit olarak adlandırılan bir madde. Bu madde soya sütü ve peynirde de bulunuyor ve kokusu biraz ayak kokusunu andırıyor.
Arshamian, “Artık moleküler yapı tarafından yönlendirilen ve belirli bir kokuyu neden sevip sevmediğimizi açıklayan evrensel bir koku algısı olduğunu biliyoruz” diyor ve ekliyor: “Bir sonraki adım, bu bilgiyi belirli bir kokuyu kokladığımızda beynimizde neler olduğuyla ilişkilendirerek bunun neden böyle olduğunu incelemek olacak.“