Rusya ile Ukrayna ortasındaki savaş devam ediyor.
Karadeniz’in kuzeyindeki çatışmalar sırf iki ülkenin ekonomilerini değil, global ekonomiyi de olumsuz etkiliyor.
Avrupa ve Orta Asya (ECA) Bölgesi’ne yönelik hazırlanan ve Dünya Bankası tarafından yayınlanan Ekonomik Güncelleme Raporu’nun son sayısına nazaran, bölge iktisadına ait büyüme beklentisi 2022 için 7,1 puan azaltılarak yüzde eksi 4,1’e ve 2023 için 0,4 puan düşürülerek yüzde 2,5’e çekildi.
İki ülkenin iktisadına ait varsayım
Savaşın tesirleriyle Ukrayna iktisadının bu yıl yüzde 45,1, Rusya iktisadının de savaş ve yaptırımların tesiriyle yüzde 11,2 küçüleceği kestirim ediliyor.
Banka, raporun ocak ayı sayısında Türkiye için duyurduğu büyüme beklentilerini de revize etti. Buna nazaran, Türkiye iktisadının büyüme beklentisi 2022 için yüzde 2’den yüzde 1,4’e düşürülürken, 2023 için yüzde 3’den yüzde 3,2’ye yükseltildi.
“Ekonomik yıkıma yol açtı”
Raporda, dünyanın Rusya’nın Ukrayna’yı işgal etmesi ile “şok olduğuna” vurgu yapılarak, “Her iki ülkede de insan hayatı üzerinde yıkıcı bir tesir yaratan ve ekonomik yıkıma yol açan savaş, ECA bölgesinde ve dünyanın geri kalan bölgelerinde de değerli ekonomik kayıplara yol açacaktır.” denildi.
Son iki yıl içerisinde yaşanan “ikinci büyük şok” olan bu savaşın bölgede ekonomik daralmayı tetiklemesinin beklendiğine yer verilen raporda, ECA bölgesinde 2022’de GSYH’nın yüzde 4,1 daralmasının varsayım edildiği ve bunun da 2020 yılında koronavirüs salgını sebebiyle yaşanan resesyonun iki katı kadar sert bir resesyon olduğu söz edildi.
“Birden fazla kanal yoluyla hissediliyor”
Raporda, ECA bölgesinde ülkelerin büyüme ve ticaretteki azalma, enflasyonist baskılar, borç sürdürülebilirliğine ait kaygılar ve yükselen faiz oranları sebebiyle, 2021 yılında başlayan yavaşlamaya karşı esasen hazırlanmakta olduğuna vurgu yapılarak, şu tabirlere yer verildi:
“Koronavirüs sebebiyle ekonomik faaliyette yaşanan aksamaların devam etmesi ve jeopolitik tansiyonların tırmanması da tasa duyulan gelişmeler ortasında yer alıyordu. Savaş, görünümdeki bu kötüleşmeyi daha da ağırlaştırdı ve çatışmaları ekonomik tesirleri emtia ve finans piyasaları, ticaret ve göç kontakları ve yatırımcı inancı dahil olmak üzere birden fazla kanal yoluyla hissedilmeye başladı.
“Enerji tüketimindeki israfı azaltmak, teknolojik yeniliklerden yararlanmak…”
Bu şiddetli periyotta, siyaset yapıcıların istikrarı güçlendirmek için makroekonomik siyaset tamponlarını ve kurumları güçlendirmeleri, mülteciler dahil olmak üzere en kırılgan durumdaki insanları korumak için toplumsal müdafaa sistemlerini güçlendirerek kapsayıcı ve daha eşitlikçi bir toparlanmayı desteklemeleri ve sürdürülebilir bir geleceği teminat altına almak için güç verimliliğini ve yeşil dönüşümü düzgünleştirme üzerinde odaklanmaya devam etmeleri gerekecektir.
İklim değişikliğinin olumsuz sonuçlarını ortadan kaldırmak, çağımızın en acil meselelerinden biridir. Savaş ve klasik güç fiyatlarındaki artış, yenilenebilir güç kaynaklarının cazipliğini ve güç sistemlerini daha ucuz, daha pak ve daha emniyetli güç ile uyumlu olacak biçimde dönüştürmenin değerini daha da besbelli hale getirmektedir. Güç verimliliğini artırmak, güç tüketimindeki israfı azaltmak ve teknolojik yeniliklerden yararlanmak, bölgedeki iktisatların savaşın ekonomik büyüme üzerindeki tesirini hafifletmelerine imkan tanıyacaktır.”
Ukrayna ekonomisindeki daralma yüzde 75’e ulaşabilir
Dünya Bankası raporunda, Ukrayna’daki işletmelerin yarısından fazlasının kapalı olduğu, Karadeniz deniz nakliyatının kapatılmasının ülkenin tahıl ihracatının yaklaşık yüzde 90’ını ve toplam ihracatının yarısını kaybetmesine sebep olacağı belirtildi.
Rusya’nın Ukrayna’da başlattığı savaşın tesirleriyle Ukrayna iktisadının bu yıl yüzde 45,1 daralacağı kestirim edilen raporda, Ukraynalıların mülteci olarak öteki ülkelere gitmek zorunda kalması nedeniyle ekonomik üretimin azalmasının beklendiği söz edildi.
AA’nın haberine nazaran; raporda, Ukrayna ekonomisindeki daralmanın büyüklüğünün savaşın müddeti ve yoğunluğuna bağlı olacağı da belirtildi.
Dünya Bankası raporunda, Rusya iktisadında savaş ve Batılı ülkelerin savaş nedeniyle uyguladıkları yaptırımların tesiriyle bu yıl yüzde 11,2 küçüleceğinin varsayım edildiği bildirildi.
Raporda, savaşın uzaması ve finansal piyasalarda inanç kaybının arttığı aşağı taraflı öteki bir senaryoya nazaran de bu yıl Ukrayna’nın GSYH’sında yüzde 75 ve Rusya’nın GSYH’inde yüzde 20’lik bir gerileme olacağı vurgulandı.
“Ülkenin altyapısına büyük ziyan verdi”
Raporda görüşlerine yer verilen Dünya Bankası’nın Avrupa ve Orta Asya bölgesinden sorumlu Lider Yardımcısı Anna Bjerde, Rusya’nın başlattığı savaşın Ukrayna iktisadına büyük bir darbe indirdiğini ve ülkenin altyapısına büyük ziyan verdiğini belirtti.
Bjerde, Ukrayna iktisadının ayakta kalması için “acil ve büyük ölçekli mali desteğe” gereksinimi olduğunu vurguladı.