Dünyanın gözü kulağı haftalardır Ukrayna’dan gelen haberlerde. Ülkedeki savaş can almaya devam ederken Çernobil ile ilgili yeni argümanlar geldi.
Çernobil’den ayrılan Rus birliklerinin gerilerinde bıraktıkları hasar onarılmaya devam ederken Associated Press (AP) tesisi görüntüledi.
Tesiste vazife alan bireyleri silah zoru ile tutan Rus askerleri çalışanların yalnızca 3 saat uyumalarına müsaade vererek çalıştırdı.
Dünyanın nefesini tutarak takip ettiği o günler hakkında AP’ye açıklamalarda bulunan tesisin ana güvenlik mühendisi Valerii Semenov, ‘Bir şey yükleyip sisteme ziyan vermelerinden korktum’ dedi.
SAATLİ NÜKLEER BOMBAYA BENZETTİ
Çernobil’i ziyaret eden Avrupa Parlamentosu Yeşiller kümesinin eski lideri Rebecca Harms, Rusya’nın bir nükleer santrali işgal etmenin ulusun savaş stratejisinin bir modülü olduğunu belirtti.
Harms bu adımı ‘her nükleer santralin evvelden kurulmuş bir nükleer bomba üzere kullanılabileceği bir kabus senaryosu’ olarak nitelendirdi.
Dışlama bölgesini yöneten devlet dairesinin lider yardımcısı Maksym Shevchuck, ‘Bu formda hareket etmek çok tehlikeliydi’ diyerek durumun vahametine dikkat çekti.
Rusların Çernobil’i silahlandırmasının son derece tehlikeli bir atak olduğunun altını çizen Shevchuck kelamlarına şöyle devam etti;
‘Her türlü silahı kullanabileceklerini ve her türlü müthiş şeyi yapabileceklerini anlıyorum.’
IAEA DUYURDU: DİREKT BAĞLANTI TEKRAR KURULDU
Milletlerarası Atom Gücü Ajansı (IAEA), Ukrayna Devlet Nükleer Düzenleme Müfettişliği (SNRIU) ile Çernobil Nükleer Santrali ortasındaki direkt irtibatın tekrar kurulduğu konusunda Ukrayna’nın ajansı bilgilendirdiğini duyurdu.
IAEA Lideri Rafael Mariano Grossi, Çernobil Nükleer Santrali ile ilgili yazılı açıklamada bulundu. IAEA tarafından yayınlanan açıklamada, Ukrayna’nın bugün IAEA’ya, Ukrayna’nın ulusal düzenleyicisi ile Çernobil Nükleer Santrali ortasındaki direkt irtibatın yine kurulduğunu bildirdiği belirtildi. Açıklamada, Lider Grossi’nin, SNRIU ve Çernobil Nükleer Santrali ortasındaki telefon irtibatının yine kurulmasını memnuniyetle karşıladığı söz edildi.
Açıklamaya nazaran, Rus güçleri 24 Şubat’ta Çernobil Nükleer Santrali’ni ele geçirdi ve 5 hafta boyunca elinde tuttuktan sonra 31 Mart’ta geri çekildi.
Ukrayna 10 Mart’ta IAEA’ya nükleer santral alanıyla temasını kaybettiğini bildirdi. Düzenleyici, tesisin üst seviye saha dışı idaresi aracılığıyla Çernobil’deki durum hakkında bilgi almaya devam etti.
Açıklamada Grossi’nin, “Açıkça bu, sürdürülebilir bir durum değildi ve düzenleyicinin artık gerektiğinde direkt tesisle bağlantıya geçebilmesi çok uygun bir haber” sözlerine yer verildi.
DÜNYANIN EN BÜYÜK FELAKETİNE SAHNE OLMUŞTU
Çernobil’de 1986 yılında santralin dördüncü reaktöründe yaşanan patlama sonucu etrafa 1945’te Hiroşima’ya atılan atom bombasının 50 katına eşit ölçüde radyasyon yayılmıştı. Bu olay dünyanın en büyük etraf felaketlerinden biri olarak sayılıyor.
Bu olaydan sonra dördüncü reaktör kapatılsa da öbür reaktörler kapatılmadan önce birkaç yıl çalışmaya devam etti. Santralde çalışan lakin Çernobil bölgesinden uzaklaştırılan çalışanların konaklaması için ise yakındaki Slavutıç kenti sıfırdan inşa edildi.
Çernobil artık faal bir nükleer santral olarak çalışmasa da hiçbir vakit büsbütün kapatılmadı, bu yüzden de hala yönetim edilmesi gerekiyor.