‘Akıllı’ araçlara yeşil ışık yandı

Bilgi Teknolojileri ve Bağlantı Kurumu, Türkiye’deki otomotiv satıcıları ve tüketicilerinin uzun müddettir beklediği, irtibatlı araçlarda katma pahalı servislerin kullanımına ait kıymetli bir adım attı. 2018 yılından beri ulusal güvenlik ve kamu nizamına ait nedenlerden dolayı bu servislerin kullanımına müsaade vermeyen BTK, otomotiv kesimi temsilcileriyle yaptığı görüşmeler sonrasında kelam konusu servislerin kullanıma açılması için gereken kaideleri belirledi. Buna nazaran, otomotiv markalarının “yerli SIM kart” kullanımı mecburî olacak, datalar BTK’nın denetimi ve kontrolünde paylaşılacak, vatandaşlar e-devlet üzerinden bilgilerinin paylaşım trafiğini açıp kapatabilecek. Atılan adım, Türkiye’deki kullanıcıların başta otonom sürüş olmak üzere yeni jenerasyon ilişkili araçlarda bulunan birçok özelliği kullanabilmesini sağlayacak. Ayrıyeten, data paylaşımına müsaade verilmediği için Türkiye’de satışa sunulamayan birçok elektrikli ve irtibatlı araç Türkiye pazarına girecek.

SİBER RİSKLER GÖZETİLDİ

Mevzunun ayrıntılarını Ulaştırma ve Altyapı Bakan Yardımcısı Dr. Ömer Fatih Sayan’dan dinledim. Bilgi teknolojilerinin gelişimine bağlı olarak siber risklerin arttığına dikkat çeken Sayan, otomotiv bölümü açısından ilişkili araçlarla birlikte siber risklerin değer arz ettiğini vurguladı. 2018 yılında, Türkiye’de kullanılmak üzere üretilen yahut ithalat yoluyla satılan araçlardaki “eCall” (Acil durum davet servisi) hizmetiyle birlikte katma pahalı hizmet sunumuna imkân sağlayan haberleşme sistemlerinde hizmet verecek sunucuların Türkiye’de bulundurulması zorunluluğuyla ilgili karar aldıklarını hatırlatan Sayan, “Buradaki temel maksat, temel prestijiyle temaslı araçlarda siber güvenlik zafiyeti oluşmaması ve muhtemel risklerin bertaraf edilmesiydi. Bu bakımdan, araçlarda eCall ile birlikte sunulan katma bedelli hizmetlerde, hizmetin sunumu için gerekli sunucuların yurtiçinde bulundurulması değer arz ediyordu” dedi.

İŞTE YOL HARİTASI

Alınan bu kararın hayata geçirilmesi hedefiyle bir müddettir çalışmalar yürüttüklerini kaydeden Sayan, “Bu çalışmalar sonucunda, kontaklı araçların kullanılmasına ait genel teknik çerçeveyi ve tahlili belirledik ve otomotiv bölümü ile paylaştık. Buna nazaran süreç şöyle işleyecek:

1. Araçlarda bulunan eCall ile birlikte katma bedelli servislerin kullanımına imkân sağlayan haberleşme sistemlerinde hizmet verecek temas sunucuları, ülkemizde yerleşik, taşınabilir elektronik haberleşme hizmeti sunmak üzere yetkilendirilmiş bir internet servis sağlayıcıda konumlandırılacak. Bu sunucuların erişim açma ve kapama yetkileri uygulama arayüzleri aracılığıyla yönetilmek üzere BTK denetiminde olacak.

2. Vatandaşlarımız, e-devlet üzerinden trafiklerini istedikleri vakit açıp kapatabilecekler. Bu talep BTK tarafından uygulama arayüzü aracılığıyla sunuculara aktarılacak.

3. Ecall ile birlikte katma kıymetli servislerin kullanımına imkân sağlayan haberleşme sistemlerini içeren araç telemetri eserleri, mevzuatta yer alan koşulları sağladıklarının denetimi ismine BTK laboratuvarlarında test edilecek. Test sonucuna nazaran BTK, ilgili telemetri ünitesi takılı bulunan araçların Türkiye’de kullanımına müsaade verebilecek.

4. Düzenlemenin hayata geçmesiyle birlikte, gerekli şartları sağlayan araçlar akıllı teknolojileri ve servisleri mevzuata uygun olarak kullanıma açabilecek.”

İLİŞKİLİ ARAÇLAR SENEYE YOLLARDA

Otomotiv Distribütörleri Derneği (ODD) Genel Sekreteri Hayri Erce ise, BTK’nın attığı bu adımın hem kesim hem de Türkiye’deki kullanıcılar açısından çok kıymetli olduğunu belirterek, “Şimdi artık bütün markalar hazırlıklarını yapacak. Telemetri üniteleriyle ilgili BTK’ya müracaatta bulunacak ve gerekli onayları alacaklar. Onay alındıktan sonra ise kontaklı araçlarda bulunan katma kıymetli hizmetler kullanıma açılacak. Gerekli şartların sağlanmasının akabinde önümüzdeki yıl temaslı araçların ülkemiz yollarında olacağını kestirim ediyoruz. Bu karar bilhassa otonom sürüş açısından epeyce önemliydi” formunda konuştu.

HANGİ ÖZELLİKLER KULLANILACAK?

* Otonom sürüş

* Araca özel internet

* Araçtan araca bağlantı

* Canlı yol ve hava durumu

* Gelişmiş navigasyon

* Uzaktan park etme ve denetim

* Uzaktan güncelleme alma

* Servis ve bakım takibi

* Gelişmiş güvenlik sistemleri