Rusya’nın Ukrayna’da başlattığı savaş nedeniyle ülkede hem siyasi hem de ekonomik olarak büyük bir kriz yaşanıyor. Hücumların akabinde batılı devletler başta olmak üzere dünya genelinde Rusya’ya yönelik yaptırım kararları alırken çok sayıda Rus oligarkın vefatları büyük kuşku uyandırıyor. Hayatını kaybeden oligarklar, Rusya’nın petrol ve doğal gaz bölümünde yer alan isimler olmasıyla dikkat çekiyor.
Rus oligarkların kuşkulu vefatları, savaşla ilişkilendirildi
İntihar eden yahut öldürülen kimi Rus oligarklar Kremlin’e yakınlığıyla tanınıyor. Ölen birçok oligarkın, birbiriyle bağlantılı güç şirketlerinin yöneticisi olması hem Rus basınında hem de dünya kamuoyunda Rus oligarkların vefatlarına yönelik kuşkuları arttırıyor.
“Ukrayna savaşı, iş dünyasında baskı oluşturdu”
İHA’nın haberine nazaran; Avrupa Psikoterapistler Derneği üyesi Rus tabip Ekaterina Trofimova, Rus oligarkların birçoğunun Rus güç şirketlerinde misyon yapmasına dikkat çekti. Rusya’nın Ukrayna operasyonlarında en çok güç firmalarında ve iş dünyasında baskı oluşturduğunu hatırlatan Trofimova, “Bir insanın yaşadığı en ağır gerilimlerden biri, hiçbir şeyi etkileyemeyeceğimiz bir durumla karşılaştığımızda yaşadığımız gerilimdir. Bir çaresizlik duygusu var. Ve sonra beşerler güçlerini ve aktivitelerini direkt kendi güçlerinde olana yönlendirirler. Ve değiştirilmesi gerekmeyen şeyleri değiştirmeye çalışırlar“ dedi.
Ukrayna’ya hücumlarından 1 gün sonra intihar etti
Rusya’nın Ukrayna’ya 24 Şubat’ta başlattığı askeri operasyonların çabucak öncesinde birinci vefat haberi Rus petrol şirketi Gazprom’un üst seviye yöneticisi Leonid Şulman’dan geldi. 60 yaşındaki Şulman’ın Leninsky Bölgesi’ndeki 500 bin dolarlık 3 katlı yazlığının bir odasında intihar ettiği açıklandı. Şulman’ın meskeninde bulunan notta Şulman’ın bacağındaki ağrıdan nedeniyle yaşadığı kasvetleri anlattığı tabir edildi. Şulman’ın 1 yıl evvel karısından ayrıldığı, çocuğu ve ailesiyle farklı bir ömür sürdüğü kaydedildi.
Garajda kendini astı
Rusya’nın 24 Şubat’ta başlattığı Ukrayna ataklarından 1 gün sonra ise Gazprom’un üst seviye yöneticisi olan 61 yaşındaki Alexander Tyulyakov’un öldüğü açıklandı. 1999 yılından beri Gazprom yöneticisi olan Tyulyakov’un meskeninin garajına kendisini astığı duyuruldu. Bu intihar sırasında Tyulyakov’un bir mektup bıraktığı öğrenilirken bu mektubun içeriği kamuoyu ile paylaşılmadı.
Melnikov’un ve ailesinin vefatında Rus istihbaratı argümanı
Rusya’nın Ukrayna’ya taarruzlarında 1 ay sonra Rusya’nın Nijniy Novgorod kentinde faaliyet gösteren MedStom isimli tıbbi materyal üreten şirketin 43 yaşındaki sahibi Valisiy Melnikov’un, 41 yaşındaki karısı, 10 ve 4 yaşındaki çocuklarını öldürdükten sonra intihar ettiği kaydedildi. Geçtiğimiz yıl 2 milyon rubleden fazla (208 milyon dolar) net karla Rusya’nın en büyük şirketlerinden biri olan MedStom’un sahibi Valisiy Melnikov’un alkol, sigara ve uyuşturucu unsur kullanmadığı, sessiz ve sakin bir hayat sürdüğü tabir edildi.
Valisiy Melnikov’un, Nijniy Novgorod kentindeki Rus zenginler için inşa edilen bir sokakta bulunan konutunda, evvel karısı ve çocuklarını silah ve bıçakla öldürdüğü akabinde da silahıyla intihar ettiği açıklandı. Lakin, bu mevt ile ilgili hem Rus hem de dünya basını olayın kolay bir cinnet ve intihar olayı olmadığını tez ederek intiharın gerisinde Rus istihbaratı olduğunu argüman etti.
Rus oligark, İngiltere’de meyyit bulundu
Batılı ülkelerin Rusya’ya ve Rus iş beşerlerine yönelik ekonomik yaptırımları devam ederken 2000’li yılların başından beri İngiltere’de yaşayan Ukrayna doğumlu petrol ve doğalgaz zengini Rus oligark Mikhail Watford’un, Surrey kentindeki meskeninde kendisini astığı kaydedildi. İngiliz polisinin, petrol rafinerisi ve doğal gaz şirketi sahibi Watford’un vefatını “Şüpheli ölüm” olarak tanımladığı aktarıldı. Lakin, büyük bir servet sahibi olan Watford’un kesin vefat nedeniyle ilgili daha sonra rastgele bir bilgi paylaşılmadı. Rusya Devlet Lideri Vladimir Putin’in iktidarının çabucak başlarında servetine servet katan Watford’un vefatının gerisinden birçok spekülasyon ortaya atıldı.
Gazprom’un eski yöneticisi, ailesini ve kendisini öldürdü
Mikhail Watford’un vefatından bir mühlet sonra başka Rus oligarklar üzere güç bölümünde yer alan bir ismin daha öldüğü açıklandı. Rus petrol şirketi Gazprom’un eski yöneticilerinden ve Rusya Devlet Lideri Vladimir Putin’e yakınlığıyla tanınan Rus oligark Vladislav Avayev 19 Nisan’da, Moskova’daki konutunda dehşet saçtı. Avayev evvel 47 yaşındaki eşi Yelena Avayev’i akabinde 13 yaşındaki kızı Mariya’yı silahıyla vurduktan sonra intihar etti.
Rus polisi, Gazprom’dan ayrıldıktan sonra RT-Carbon isimli bir şirket açan Avayev’in intiharı ve işlediği cinayetlere ait hiçbir açıklama yapmazken Rusya’da Avayev’in, karısı tarafından sürücüsü ile aldatıldığı tez edildi.
Bir öteki teze nazaran ise, Avaev ve karısının 13 yaşındaki kızlarının geleceği için daima tartıştığı ve misal bir tartışma üzerine Avaev’in hudut krizleri geçirerek evvel ailesini katletti akabinde da intihar etti.
Üçüncü bir teoriye nazaran de Rusya’nın Ukrayna’ya operasyonlarını eleştiren Avayev ve ailesi Rus istihbaratı tarafından öldürüldü.
İspanya’da yaşayan Rus oligark ve ailesinin kuşkulu mevti
Rus oligarkların mevt haberinin bir öteki adresi İspanya oldu. İspanya’nın Katalonya Bölgesi’ndeki Girona kentinin Lloret De Mar kasabasında, Nisan ayı sonlarına yaklaşırken 55 yaşındaki Rus iş insanı Sergey Protosenya ve ailesi lüks villasında meyyit bulundu. 1997 ile 2015 tarihleri ortasında Rus Novatek güç şirketinin başında misyon yapan Sergey Protosenya daha sonra emekliliğe ayrılarak Fransa’nın güneyinde satın aldığı malikanede ailesiyle birlikte yaşıyordu. İspanya polisinin, Paskalya tatili için İspanya’da tatil yapan ailesine ulaşamayan Sergey Protosenya’nın 22 yaşındaki oğlu Fedor’un ihbarı üzerine Protosenya ailesinin kaldığı villada dehşetle karşılaştı. Teze nazaran, Sergey Protosenya karısı ve kızını evvel baltayla öldürdü akabinde kendisini verandaya asarak intihar etti. İspanya polisi bu kuşkulu olay için zımnilik kararı alırken 400 milyon serveti olduğu söz edilen Sergey Protosenya’nın ve ailesinin vefatı hem Rusya’da hem de İspanya’da tekrar Rus istihbaratıyla bağlantılı spekülasyonlara neden oldu. Fedor Protosenya ise Rus istihbaratını maksat gösterdi.
Yüksek binanın çatısında vurulmuş olarak bulundu
Kurbağa zehri ile ölen Rus oligark
Rusya’nın en büyük ikinci petrol şirketi Lukoil’in eski yöneticisi Aleksandr Subbotin’in 10 Mayıs’ta kalp krizinden öldüğü duyuruldu. Rusya Soruşturma Komitesi’nin ön datalarına nazaran, 43 yaşındaki Rus milyarder Subbotin alkol detoksu için şamanlardan takviye aldı. Bu uygulama sırasında Rus oligark Subbotin’e kurbağa zehri tedavisi uygulandı. Ancak şamanların, bir müddet sonra kalp krizi geçiren Subbotin’e kediotu bitkisinden hazırladıkları ağrı kesici karışımı verdikleri lakin Subbotin’in sabah saatlerinde Alexey Pindyurin ve Kristina Teikhrib ismindeki 2 şaman tarafından meyyit olarak bulunduğu açıklandı. Birinci belirlemelere nazaran, Aleksandr Subbotin’in kesin mevt nedeni kalp durması olarak kayıtlara geçti. Lakin bu rapor Rus kamuoyu tarafından “gerçekçi” bulunmazken birtakım Rus medya organları şamanların profesyonelce Rus oligarkı öldürdüğünü sav etti. Şamanlar ise Rus oligarktan para almadıklarını Subbotin’in dostları olduğunu savundu.
