Bilim insanları ilk kez ay toprağında bitki yetiştirdiler, bu da ayda uzun süreli kalmayı mümkün kılmak için önemli bir adım. Bununla birlikte, Ay’da tarım yapmanın kolay olacağını düşünmemek gerekli, zira verimlilik söz konusu olduğunda Ay regoliti içinde tarım yapmanın, sert kayalıklar üzerinde bitki yetiştirmeye çalışmaktan farkı yok.
Uzun süreli Ay görevlerinde astronotlar için bir besin kaynağı yaratmak gerekli. Dünya’dan Ay’a toprak taşımak çok pahalıya geleceğinden dolayı, Ay toprağında tarım yapmanın bir yolunu bulmak gerekiyor. Apollo görevleri ile Dünya’ya yalnızca 382 kilogram Ay kayası getirilmişti.
Araştırmacılar, bir tür tere yetiştirmek için 1969-1972 Apollo misyonları sırasında toplanan küçük toz örneklerini kullandılar.
Bu malzeme üzerinde deney yapan bilim insanlarından bir ekip, Communications Biology dergisinde yayınladıkları bir makalede, Ay toprağında ilk filizlenmenin başarıldığını açıkladı.
Şaşırtıcı bir şekilde, tohumlar iki gün sonra filizlendi.
Bulgular hakkında bir makale yazan Florida Üniversitesi profesörü Anna-Lisa Paul, “Size ne kadar şaşırdığımızı anlatamam” dedi. Ona göre bitki yaklaşık 6. güne kadar aynı görünüyordu. Ancak sonra farklılıklar ortaya çıktı. Ay toprağında yetişen bitkiler stres göstermeye başladı, daha yavaş gelişti ve bodur kaldı.
Yani özetle bitkilerin ay toprağında daha yavaş geliştiği ve daha küçük kaldığı belirtiliyor. Ayrıca, Ay toprağında bazı elementler eksik olduğundan dolayı, Dünya’daki bitkiler kadar sağlıklı büyümüyorlar.
Ancak yetkililer bunun bir atılım olduğunu ve dünyevi etkileri olduğunu söylüyorlar.
Araştırmacılar örnek alınan toprağın Güneş rüzgarlarına açık olduğu için verimsiz olduğunu, Ay yüzeyinin altındaki katmanlardan alınan örneklerin daha verimli olabileceği düşünülüyor.
NASA şefi Bill Nelson, “Bu araştırma, derin uzayda yaşayan ve faaliyet gösteren gelecekteki astronotlar için gıda kaynakları geliştirmek için Ay ve Mars’ta bulunan kaynakları kullanmamız gerekeceğinden, NASA’nın uzun vadeli insani keşif hedefleri için kritik önem taşıyor. Bu temel bitki büyüme araştırması, aynı zamanda, NASA’nın, Dünya’da gıda kıtlığı olan bölgelerde bitkilerin stresli koşulların üstesinden nasıl gelebileceğini anlamamıza yardımcı olabilecek bir çalışma” diyor.
YALNIZCA 1 GRAM VERİLDİ
BBC’nin haberine göre bilim insanları için bir zorluk, deney yapacak çok fazla ay toprağı olmaması. 1969’dan itibaren üç yıllık bir süre boyunca, NASA astronotları ay yüzeyinden 382 kg (842 lb) ay kayası, çekirdek numuneleri, çakıl taşları, kum ve toz getirdi. Florida Üniversitesi ekibine, onlarca yıldır kilit altında tutulan örneklerden deney için bitki başına sadece 1 gr toprak verildi.
NASA , 2025 için planlanan bir görevle 1972’den bu yana ilk kez insanları aya indirmeyi planlıyor .