Yükseköğretim Kurulu (YÖK), binlerce hukuk öğrencisi ve adayı ile avukatı doğrudan ilgilendiren tartışmalı bir karara imza attı. Bu yıl Yükseköğretim Kurumları Sınavı (YKS) tercihleri için açıklanan kılavuzda hukuk fakültelerine giriş için aranan başarı sırası şartı 100 binden 125’ine indirildi. Kendilerine danışılmadan bu kararın alındığını belirten Türkiye Barolar Birliği Başkanı (TBB) Erinç Sağkan, bu durumun işsiz avukat sayısını arttıracağını ve mesleğin kalitesini düşüreceğini vurguladı.
Bu yıl yapılan YKS kapsamında hukuk fakültelerine girişte uygulanacak başarı sırasının 125 bine düşürülmesi, YÖK ile Türkiye Barolar Birliği’ni karşı karşıya getirdi. YÖK Başkanlığı, 2021’in şubat ayında TBB’nin talebi ve Adalet Bakanlığı’nın yazısı hukuk fakültelerine girişte aranılan başarı sıralaması şartının 100 bine yükseltmişti. Fakat bu değişikliğin, 2022 yılında yapılacak YKS sınavında uygulamaya girmesine karar veren YÖK, 16 Şubat 2021’de yaptığı açıklamada buna gerekçe olarak “eğitim öğretimde nitelik ve kalitenin düşürülmemesi, bilakis yükseltilmesi temel hedefini” gösterdi.
100 bin kararı uygulanmadan kaldırıldı
Ancak YÖK, tartışmalı bir şekilde bu kararından geri adım attı. YÖK Genel Kurulu’nun 21 Haziran 2022’de belirlediği kontenjanlar kapsamında ÖSYM’nin açıkladığı tercih kılavuzunda yeni başarı sırasının yeniden 125 bine düşürüldüğü görüldü. Ayrıca hukuk fakültelerinin geçen yıl 16 bin 267 olan toplam kontenjanı da 16 bin 633’e çıkarıldı.
Fotoğraf: CC by YÖK
TBB’den YÖK’e tepki
Uzmanlar, hukuk fakültelerine girişte başarı sırasının düşürülmesinin avukatlık mesleğine olumsuz etki yaratacağını, avukatlıkta kalitenin düşmesinin yanı sıra işsizliği de artacağına dikkati çekiyor. Bugün, TBB’ye kayıtlı 167 bin avukat ve 27 bin stajyer var. Türkiye’de faaliyette olan 89 hukuk fakültesi her yıl 25 bin mezun veriyor.
DW Türkçe’ye konuşan TBB Başkanı Erinç Sağkan, 125 bin kararından ne kendilerinin de de Adalet Bakanlığı’nın bundan haberi olduğunu açıkladı: “Tam tercih kılavuzu yayımlandığında bir baktık tekrar 125 olarak ilan edilmiş. ÖSYM’ye ulaşmaya çalıştık. Daha sonra YÖK’e ulaştık. YÖK’ten öğrendiğimiz kadarıyla bir gün önce YÖK Genel Kurulu, bizim görüşümüzü almadan bu kararı verdi. Ayrıca Adalet Bakanlığı’na da danışılmadığını düşünüyoruz. Bakanlıkta bazı yetkililerle yaptığı görüşmelerde o sonucu vardık. Onların da haberinin olmadığı gibi bir izlenime kapıldım.”
Erinç Sağkan, kendilerinin baraj şartının gelecek yıl 100 binden önce 75 bine, daha sonra ise 50 bine yükseltilmesini beklediklerini belirterek, buna karşılık tersi karar çıktığına dikkat çekti. 2022 yılının ilk 7 ayında 6 avukatın intihar ettiğini anımsatan Sağkan, avukatların ekonomik olarak çöküntüye gireceği uyarısında bulundu. Sağkan, 125 bin kararının avukatlara etkisine ilişkin “İşsiz avukatlara ve hukukçu niteliğinin düşmesine ve çok ciddi sosyo/ekonomik sorunlara tekabül edecek” ifadesini kullandı.
Fotoğraf: DW/A.E. Duran
YÖK baskılara mı dayanamadı?
Peki, YÖK neden geri adım attı. “YÖK’ün sermayeye teslim olduğunu” belirten Sağkan, “Bunun neden apar topar bir gece önce böyle bir karar alındığını tahmin etmek zor değil. Kuvvetle muhtemel YÖK, üniversite sahiplerine yani sermaye kesiminin baskılarına dayanamadı. Hukuku, hukukun üstünlüğünü, hukukçuların niteliğini, avukatlık mesleğini sermayeye tercih etti diye yorumluyoruz” görüşünü dile getirdi.
TBB’den YÖK’e dava
Öte yandan TBB, YÖK’ün yeni kararının iptali ve yürütmesinin durdurulması istemiyle dava açtığını duyurdu. Erinç Sağkan, olası iptal kararının başarı sırası 100 bin ile 125 bin arasında yerleşen adayları etkileyeceğini belirterek, bu adayları tercih yapmamaları konusunda uyardı.
Sağkan, 100 bin ile 125 bin başarı sırasında yer alarak, hukuk fakültesini kazanan öğrencilerin mezun olduktan sonra avukatlık stajlarını başlatmama konusunu da tartıştıklarını kaydetti. Bu konuyu ekim ayında yapılacak baroların genel kurullarında gündeme getireceklerini belirten Sağkan ayrıca TBB Staj Yönetmeliği’nin değiştireceklerini vurguladı.