Rusya’nın Ukrayna’yı işgali sonrasında yoğun biçimde hissedilen tahıl sıkıntısını aşmak üzere Birleşmiş Milletler (BM) ve Türkiye’nin girişimiyle kurulan tahıl koridorunda ilk sevkiyat muhtemelen yarın başlayacak. Konuya ilişkin açıklama Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın’dan geldi. Kalın, Kanal 7’ye verdiği mülakatta, hazırlıkların Pazar akşamına kadar tamamlanması ve Rusya tarafı ile hala müzakere edilen bazı pürüzlerin giderilmesi halinde ilk geminin Pazartesi sabahı Ukrayna’dan yola çıkacağını duyurdu.
Bu arada Millï Savunma Bakanı Hulusi Akar’ın da, aynı konuyla ilgili Ukraynalı mevkidaşı Oleksiy Reznikov ve Altyapı Bakanı Oleksandr Kubrakov ile telefonda görüştüğü açıklandı. Bakanlık’tan yapılan açıklamada, görüşmelerde, tahıl sevkiyatı hazırlıkları konusunda İstanbul’daki Müşterek Koordinasyon Merkezi’nde yürütülen faaliyetlerle ilgili son durum hakkında görüş alışverişinde bulunulduğu bildirildi. Görüşmede, teknik çalışmaların tamamlandığı, idari hazırlık sonrasında sevkiyata en kısa süre içerisinde başlanmasının planlandığı, Müşterek Koordinasyon Merkezi’ndeki personelin uyumlu ve iş birliği içinde çalışmasından duyulan memnuniyetin ifade edildiği bildirildi.
Fotoğraf: Efrem Lukatsky/AP/picture alliance
25 milyon ton
Rusya’nın 24 Şubat’ta Ukrayna’ya yönelik saldırısından bu yana, Ukrayna limanlarında bulunan milyonlarca ton tahılın sevkiyatı, hem Ukrayna’nın limanlarını korumak üzere döşediği deniz mayınları yüzünden hem de Rusya’nın limanlardan çıkış yollarını bloke etmesi üzerine engelleniyor.
Ukrayna’daki silolarda veya limanlardaki gemilerde kalan tahılın çıkarılması için Birleşmiş Milletler (BM) ile Türkiye arabuluculuk etmiş, yapılan müzakereler sonucu 22 Temmuz’da taraflar İstanbul’da bir Müşterek Koordinasyon Merkezi kurulması konusunda anlaşma imzalamıştı.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Antonio Guterres’in bulunduğu Rus ve Ukraynalı heyetlerin İstanbul’da bir araya geldiği toplantılarda varılan uzlaşmaların sonrasında da söz konusu Koordinasyon Merkezi geçen hafta İstanbul’da açılmıştı. Rotanın güvenliğinden Rusya, Ukrayna, Türkiye ve Birleşmiş Milletler sorumlu. Ayrıca gemiler İstanbul Boğazı’ndan geçerken her seferinde kontrol edilecek ve silah veya askeri teçhizat taşımadığı kesinliğe kavuşturulacak.
Tahıl Koridoru Anlaşması 22 Temmuz 2022’de İstanbul’da imzalanmıştıFotoğraf: Khalil Hamra/AP/dpa/picture alliance
Söz konusu anlaşma ile hem Rusya hem de Ukrayna, tahıl sevkiyatı için Karadeniz’de kurulan koridora saygı göstereceklerini ve askeri müdahale veya saldırı düzenlemeyeceklerini taahhüt etti.
Tahıl koridoru anlaşmasının imzalanmasının üzerinden henüz 24 saat geçmeden Rusya, Odessa Limanı’nı vurmuş; bu durum tahıl sevkiyatının başlamasını geciktirmiş ve hatta anlaşmanın tamamen iptal edilme riskini doğmuştu.
Savaşın başlamasından bu yana tahıl ihracatçısı Ukrayna’da 25 milyon tondan fazla tahılın bloke edildiği belirtiliyor. Ukrayna dünya çapında buğday ve diğer tahılları ihraç eden ülkeler sıralamasında önde geliyor.
Ukrayna tahılının bloke edilmesi ile özellikle bu ülkenin tahılını kullanan fakir ülkelerde ekmek sıkıntısı ve açlık tehlikesi başgösterdi. Azalan arz ile bütün dünyada gıda fiyatları rekor yükseliş kaydetti. Savaşın başlamasıyla birlikte önemli enerji ihracatçısı Rusya’ya pek çok yaptırım uygulanıyor. Rusya’nın doğal gaz ve diğer enerji kaynaklarını kısmasıyla da enerji fiyatları da rekor artış gösteriyor. Enerji fiyatlarındaki artış küresel çapta enflasyonun da bazı bölgelerde son 40-50 yılın zirvesine çıkmasına neden oldu.
AFP, DW / ETO, ET