Sırbistan ve Kosova, yaşanan gerilimin ardından karşılıklı olarak vatandaşlarının serbest seyahati konusunda uzlaşma sağladı. Avrupa Birliği (AB) Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Josep Borrell, AB’nin arabuluculuğunda yapılan müzakerelerin ardından iki ülke arasında serbest dolaşım konusunda anlaşmaya varıldığını duyurdu.
Borrell’in Cumartesi akşamı yaptığı açıklamaya göre, Sırbistan, Kosova kimliğini taşıyanlardan ülkeye giriş ve çıkışlarda özel bir belge istemeyecek; buna karşılık olarak da Kosova, Sırbistan kimliği taşıyanlardan benzer bir belge isteme planlarından feragat edecek. Kosova, söz konusu uygulamayı Eylül ayından itibaren yürürlüğe koymayı planlıyordu.
AB Dış İlişkiler ve Güvenlik Yüksek Temsilcisi Josep BorrellFotoğraf: Virginia Mayo/dpa/picture alliance
Borrell, iki ülke arasında engelsiz bir şekilde seyahat edilebilmesini öngören anlaşmayı “Bir Avrupa çözümü” olarak nitelendirdi.
Kosova Başbakanı Albin Kurti, “karşılıklılık ilkesine” dayanan anlaşmayı memnuniyetle karşıladığını ifade ederek, “iyi komşuluk ilişkileri” çerçevesinde bunun vazgeçilmez olduğunu vurguladı.
Sırbistan hükümetinin Kosova ile ilişkilerden sorumlu yetkilisi Petar Petkoviç, varılan anlaşmayı “Kosova topraklarında barış ve istikrar ile Kosova’da yaşayan Sırpların Sırp kimliği taşımayı sürdürebilmelerinin ve böylelikle Sırp devletinin bu bölgede mevcudiyetinin” güvence altına alınması için atılan bir adım olarak değerlendirdi.
Gerilim tırmanmıştı
Kosova 2008 yılında Sırbistan’dan bağımsızlığını ilan etmiş olmasına rağmen, Belgrad Kosova’yı bağımsız bir devlet olarak tanımıyor ve kendi toprağı olarak görüyor. Kosova’nın kuzeyinde yaşayan Sırp azınlık ise Belgrad’a bağlılığını koruyor.
Kosova hükümetinin Sırp kimliği ve otomobil plakası taşıyan kişilerin ülkeye girişine yeni düzenlemeler getirmesi üzerine ay başında bölgede gerilim tırmanmıştı.
Sırpların Kosova’ya girişte Kosova makamlarınca düzenlenmiş izin belgesi ve geçici Kosova plakası almasını zorunlu kılan düzenleme mütekabiliyete dayanıyor. Sırbistan, Kosova’dan Sırbistan’a girişlerde yıllardır benzer bir uygulama sürdürüyordu. Gerilimin tırmanmasıyla AB devreye girmiş ve Kosova hükümeti düzenlemeyi geçici olarak geri çekmişti.
AB Dış İlişkiler ve Güvenlik Yüksek Temsilcisi Borrell, Sırbistan ve Kosova liderleriyle 18 Ağustos’ta Brüksel’de bir araya gelmiştiFotoğraf: European Union
Soruna çözüm bulunması amacıyla Sırbistan Cumhurbaşkanı Aleksandar Vucic ve Kosova Başbakanı Kurti, AB’nin arabuluculuğunda Brüksel’de bir araya gelmişti.
Otomobil plakaları ile ilgili sorun sürüyor
AB Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Borrell, Cumartesi günkü açıklamasında, seyahat özgürlüğü konusundaki sorunların henüz tam olarak çözülmediğine de işaret etti. Borrell, otomobil plakalarına ilişkin sorunun çözümü için her iki liderin de “pragmatizm ve yapıcılık göstermeye devam etmesini” beklediğini söyledi. Kosova, ülkenin kuzeyinde Sırp azınlığın otomobillerinde de Kosova plakalarının kullanmasının zorunlu tutulmasını öngörüyor.
Sırbistan Cumhurbaşkanı Vucic, otomobil plakası sorununun seyahat düzenlemesinden “çok daha karmaşık” bir sorun olduğunu ifade etti.
Aralarında AB ülkeleri ile ABD’nin de bulunduğu yaklaşık 100 ülke, Kosova’nın bağımsızlığını tanırken, Sırbistan’ın müttefiki sayılan Çin ve Rusya Kosova’yı bağımsız bir ülke olarak kabul etmiyor.
AFP, DW/JD, CÖ