Kahramanmaraş’ın Pazarcık ve Elbistan ilçeleri merkezli 7,7 ve 7,6 büyüklüğündeki iki depremde yaşamını yitirenlerin sayısı 20 bin 213’e yükseldi. Depremlerin beşinci günündeki gelişmeler şöyle:
AFAD: Afetzedelere AFAD kartı gerçeği yansıtmıyor
Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı (AFAD) bazı sosyal medya hesaplarında ve WhatsApp gruplarında dolaşıma sokulan “afetzede vatandaşların durumlarını gösterir bir AFAD kartı almaları gerektiği” iddialarının gerçeği yansıtmadığını açıkladı. AFAD’dan yapılan yazılı açıklamada şu görüşlere yer verildi:
– Bulundukları illerden ayrılmak isteyen ve barınma ihtiyacı olan afetzedelerimizin gideceği iller, diğer illerin barınma kapasitesi de düşünülerek planlanmış olup, depremin etkili olduğu 10 ilimizde ilan edilen tahliye noktalarından yürütülmektedir.
– Kendi imkânları ile veya tahliye noktasında tahsis edilen araçlarla afet bölgesinden ayrılmak isteyen vatandaşlarımızın, gittikleri illerde barınma sıkıntısı çekmemesi için 10 ilimizde belirlenen tahliye noktalarına bildirim yapmaları gerekmektedir.
– Tahliye noktalarında, vatandaşlarımıza illerimizin barınma kapasitesi dikkate alınarak yönlendirmeler yapılacak ve gidecekleri illerde Valiliklerimizce oluşturulan komisyonlar tarafından barınma ihtiyaçları karşılanacaktır.
– Başvuru esnasında, afetzedelerin durumunu gösterir bir belge talep edilmesi sözkonusu değildir; başvuru sonrasında da AFAD tarafından herhangi bir belge veya kart düzenlenmemektedir.
– 08/02/2023 tarihinde AFAD tarafından yapılan bilgilendirmeden önce kendi imkanlarıyla tahliye noktalarına başvuru yapmadan ayrılmış olanlar, gittikleri illerde valiliklere başvurmaları halinde, ikamet durumlarına bakılarak oluşturulan komisyon birimlerince belirlenen barınma alanlarına yönlendirileceklerdir.
Depremde can kaybı 20 bini geçti
Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, Kahramanmaraş merkezli depremlerde can kaybının 20 bin 213’e yükseldiğini duyurdu. Bakan Koca yaralı sayısını ise 80 bin 52 kişi olarak açıkladı. Koca “Enkaz altından kurtarılan 20 bin vatandaşımızın, acil müdahalenin ardından hava, kara ambulansları ve deniz araçlarıyla bölgeden dış illere tahliyesi sağlandı” dedi. Sağlık Bakanı Koca ayrıca “Kimliğini bilmediğimiz hastaların dijital fotoğraflarını eşleştirme yapmak üzere hazırlanan özel yazılıma yüklüyoruz. Önemli kısmının kimlik bilgilerine ulaşacağımıza inanıyorum” açıklamasını yaptı.
AFAD: Can kaybı 19 bin 875’e yükseldi
Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı (AFAD) 6 Şubat tarihinde Kahramanmaraş’ta meydana gelen depremlerde can kaybının 19 bin 875’e yükseldiğini açıkladı. 79 bin 717 kişinin yaralandığı belirtilen açıklamada 86 bin 754 depremzedenin diğer illere tahliye edildiği kaydedildi. “AFAD, Emniyet, Jandarma, MSB, UMKE, Ambulans Ekipleri, Gönüllüler, Yerel Güvenlik ve Yerel Destek Ekipleri’nden görevlendirilen saha personel sayısı ile birlikte bölgede görev yapan toplam personel sayısı 159.146’dır” denildi.
Bakanlık açıkladı: Rekafatçisi olmayan 175 çocuk hastanede
Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı, Kahramanmaş merkezli iki büyük depremin ardından enkaz altından çıkarılan, ailelerine ulaşılamayan çocuklara dair açıklama yaptı. Açıklamada, “Refakatçisi olmayan, hastanede tedavisi devam eden 175 çocuk bulunmaktadır. 142 çocuk tedavisinin ardından Bakanlığımızın ilgili birimlerine teslim edilerek kurum bakımı altına alınmıştır. 18 çocuğumuz ise başvurucuların kimlik kontrolleri ve doğrulaması yapıldıktan sonra ailelerine teslim edilmiştir” denildi.
Rönesans Rezidans’ın müteahhidi yakalandı
Hatay’daki Rönesans Rezidans’ın müteahhidi Mehmet Yaşar Coşkun yurtdışına çıkmak isterken havaalanında yakalandı. Coşkun’un paralarla birlikte İstanbul Havalimanı’ndan Karabağ’a kaçmaya çalıştığı ihbarı üzerine yakalandığı öğrenildi. Gaziosmanpaşa Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından talimat verilerek yakalanan Coşkun, gözaltına alınarak emniyete götürüldü. Hatay’ın Antakya ilçesi İnönü Bulvarı’nda bulunan 250 daire ve 12 katlı Rönesans Rezidans, 7,7 büyüklüğündeki Kahramanmaraş merkezli depremde yerle bir olmuştu.
Erdoğan: Can kaybı 19 bin 388
Cumhurbaşkanı Erdoğan Kahramanmaraş merkezli depremlerde can kaybının 19 bin 388’e yükseldiğini, yaralı sayısının da 77 bin 711 olduğunu açıkladı. Erdoğan Malatya’da yaptığı açıklamada depremin yıkıma yol açtığı 10 ilde yurtdışından gelen ekiplerle birlikte 141 bini aşkın personelin görev yaptığını söyledi. Cumhurbaşkanı Erdoğan “Hiçbir ayrım gözetmeden burada canla başla çalışan herkesten Allah razı olsun” dedi. Erdoğan enkaz kaldırma çalışmalarının ardından yeniden inşa çalışmalarına başlanacağını söyledi.
Öztrak’tan Erdoğan’a OHAL tepkisi
Cumhuriyet Halk Partisi Genel Başkan Yardımcısı ve Sözcüsü Faik Öztrak, hükümetin OHAL ilan etmesine tepki gösterdi. Öztrak “Partili Cumhurbaşkanının, tek bir imzayla yapamayacağı hiçbir şey yok. TBMM’nin onayladığı bir uluslararası sözleşmeden bile, ülkeyi tek bir imzayla çıkarabilen, bu yönetim, millet canının derdindeyken, ‘Daha da yetki’ isterim dedi; OHAL’i ilan etti” dedi.
Öztrak sözlerine şöyle devam etti: “İhtiyacın yok, Ama yapacaksan da bunu bir ayla sınırla, daha fazlasını yapma’ dedik. Olmaz dedi. Düşündüğü seçim tarihinden, bir hafta öncesine kadar sürecek bir yetkide ısrar etti. Milletimiz bu kadar acı çekerken, bu kabul edilemez. İşte esas siyasi fırsatçılık, budur. İstismar budur.”
7269 Sayılı Umumi Hayata Müessir Afetler Dolayısıyla Alınacak Tedbirlerle Yapılacak Yardımlara Dair Kanun’un Erdoğan’a afetle mücadele konusunda hükümete ihtiyacı olan yetkileri verdiğini belirten Öztrak “Bugüne kadar hiçbir hükümet, doğal afet nedeniyle, OHAL ilan etmedi. 1999’da büyük Marmara Depremi’nde bile, OHAL ilan edilmedi. Ama yetki obezi Erdoğan, depremi fırsat bilip OHAL ilan etti. Mevcut sistemde zaten her şey, bir kişinin iki dudağı arasında. Bir de bunun üstüne, OHAL yetkilerini neden istiyorlar?” diye konuştu.
Öztrak “Tam da seçimler yaklaşırken, kendisinin de dün ağzından kaçırdığı gibi, depremi siyasi istismara dönüştürmeyi önlemek gerekçesiyle, muhalefeti susturmaya; afet yönetimindeki aksaklıklara yönelik eleştirilerin önünü kesmeye çalışıyor” dedi.
NATO’dan Türkiye’ye barınak yardımı
NATO üyeleri Kahramanmaraş’ta meydana gelen depremler sonrasında Türkiye’ye depremzedelerin konaklayacağı barınaklar konuşlandırmayı kabul etti. “Yarı geçici” nitelikteki bu barınaklar genellikle NATO güçlerince askeri operasyon ve tatbikatlar sırasında karargâh olarak kullanılıyor. Genel Sekreter Jens Stoltenberg konuyla ilgili açıklamasında “NATO, müttefikimiz Türkiye ile güçlü bir dayanışma içindedir ve bu barınakların konuşlandırılması hayat kurtarmaya yardımcı olacaktır” dedi. NATO, sığınakların ısıtma, jeneratör ve tıbbi tedavi alanlarıyla donatılabileceğini açıkladı. NATO’nun barınak konuşlandırma operasyonu, NATO Avrupa Müttefik Kuvvetleri Yüksek Karargâhı Komutanı Christopher Cavoli tarafından denetlenecek.
Erdoğan: AFAD’a yardımlar deprem bölgesindeki faaliyetler için harcanıyor
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Kahramanmaraş merkezli depremlerde 18 bin 991 kişinin hayatını kaybettiğini, 75 bin 523 kişinin kurtarıldığını açıkladı. “Bazı kendini bilmezler marketleri soyuyor, iş yerlerine saldırıyor. OHAL ile bu suistimalleri yapanlara, yakalandığı anda gerekli müeyyideler uygulanacak” diyen Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Her zaman önceliğimiz insan, can olmuştur. İstismara fırsat vermeyeceğiz, bu konudaki samimiyetimiz kimse tarafından sorgulanamaz” ifadelerini kullandı. Erdoğan ayrıca “Çadırlarda kalmak istemeyen vatandaşlarımızın bir yıl kira bedelini ödemek suretiyle konutlara geçmelerini sağlayacağız” açıklamasını yaptı. “THY, ücretsiz olarak gideni de geleni de getirmek durumundadır, bunların da gerekli talimatı kendilerine verilmiştir” diyen Erdoğan “AFAD veya bölgede yardım faaliyeti yürüten Kızılay başta olmak üzere diğer kurumlarla irtibata geçmeden lütfen rastgele yardım toplayıp yola çıkarmayın. Nakdi yardımların AFAD üzerinden yapılması, istismarları ve tereddütleri ortadan kaldıracak bir yöntemdir. İş dünyamızdan, esnafımıza her kesimden insanımızın AFAD hesaplarına yaptıkları yardımların her kuruşu, deprem bölgesindeki faaliyetler için harcanmaktadır” ifadelerini kullandı.
Dün depremzedelere hane başına 10 bin liralık yardım yapılacağını söyleyen Erdoğan bugün bu meblağı 15 bin lira olarak telaffuz etti. Erdoğan “Hane başına taşınma yardımıyla birlikte 15’er bin lira vermenin hazırlığını yapıyoruz. Deprem bölgesi başta olmak üzere ülkenin yeniden ayağa kalkmasını sağlayacak kapsamlı bir program hazırlıyoruz” diye konuştu.
İki günde 95 binin üzerinde “koruyucu aile” başvurusu
Kahramanmaraş merkezli 10 ili etkileyen 7,7 ve 7,6 büyüklüğündeki iki deprem sonrası enkaz altından çıkarılan, korumaya ve bakıma ihtiyaç duyan çocuklara koruyucu aile olmak isteyen binlerce kişi, e-Devlet üzerinden Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı’na başvuru yaptı. Son 2 günde koruyucu aile olabilmek için başvuran kişi sayısı, 95 bini aştı. Bakanlık yetkilileri, deprem öncesi günde 2-3 başvuru, ayda ise 10 ile 12 başvuru aldıklarını söyledi. Korumaya ve bakıma muhtaç çocukların bakanlık gözetiminde hastanelerde tedavilerinin sürdürüldüğü, ilk olarak çocukların ailelerine ulaşmak için çalışma yürütüldüğü belirtildi.
Bakanlık yetkilileri, mevcut ve onaylanmış koruyucu ailelerle de temas kurduklarını belirterek, ‘İhtiyaç olması durumunda, yanınıza yeni bir çocuk alabilir misiniz?’ sorusunu yönelttiklerini belirtti. Yetkiler, koruyucu aile olabilmek için başvuranların en az 3 aylık denetim sürecine tabi olacağını vurgulayarak, başvuruları değerlendirildikten sonra şartları sağlayanların koruyucu aile statüsüne alınacağını kaydetti.
Öte yandan koruyucu aile olmak isteyenler için evlilik şartı aranmıyor. Koruyucu aile olmak isteyen bireylerde T.C. vatandaşı olmak, sürekli Türkiye’de ikamet ediyor olmak, 25 ile 65 yaş arasında olmak, en az ilkokul mezunu olmak, düzenli bir gelire sahip olmak ve çocuğun biyolojik anne- babası ya da vasisi olmamak şartları aranıyor. Koruyucu olmak isteyenler, ikamet ettikleri ildeki aile ve sosyal hizmetler il müdürlükleri ile e-Devlet üzerinden başvuruda bulunabiliyor.
Diyarbakır’da yıkılan binalarla ilgili soruşturma başlatıldı
Diyarbakır Cumhuriyet Başsavcılığı, Kahramanmaraş merkezli depremlerde kentte yıkılan binalarla ilgili soruşturma işlemlerine başlandığını açıkladı.
Başsavcılık internet sitesinde yer alana açıklamada, “Soruşturma kapsamında teknik bilirkişi heyetleri görevlendirilmiş olup, numune alma ve bizzat alanda çalışmalara başlanılmıştır” denildi.
Açıklama şöyle devam etti: “Binaların yapımını üstlenen ve sonradan binalarda imara aykırı şekilde değişiklik yaparak yıkılmasına neden olan sorumlu kişilerin tespiti konusunda ilgili kurumlarla yazışmalar yapılmıştır. Bu kişiler yönünden gerekli tedbir durumları değerlendirilmekte, soruşturma konunun hassasiyeti de gözetilerek titizlikle ve tüm detaylarıyla sürdürülmektedir.”
Depremle ilgili paylaşım yapan 10 kişi tutuklandı
Sosyal medyada, Kahramanmaraş merkezli depremin ardından paylaşımlarda bulunan 302 hesap yöneticisinden 10’u tutuklandı.
Emniyet Genel Müdürlüğü’nden yapılan açıklamada, “Depreme ilişkin sosyal medya platformlarında, vatandaşlarımız üzerinde korku ve panik yaratmak amacıyla provokatif paylaşımlarda bulunduğu değerlendirilen 302 hesap yöneticisinin tespiti yapılarak ilgili birimlere gönderilmiş, Cumhuriyet Başsavcılıkları’nca alınan talimat gereği 37 şahıs gözaltına alınmış, 10’u tutuklanmıştır” denildi.
GSM operatörleri ve BTK yetkililerine suç duyurusu
Medya ve Hukuk Çalışmaları Derneği Eş Direktörü Avukat Veysel Ok, GSM operatörleri ve BTK yetkilileri hakkında “görevi kötüye kullanma”, “haberleşmenin engellenmesi”, “bilinçli taksirle öldürme” ve “bilinçli taksirle yaralama” yönünden suç duyurusunda bulundu.
Türkiye Barolar Birliği’nden suç duyurusu
Türkiye Barolar Birliği (TBB), depremde yıkılan binaların yapımında görev alan yetkili ve sorumlu müteahhitler, görevliler ile yıkılan binaların projelerine onay veren, denetlemeyen görevliler başta olmak üzere tüm şüphelilerin tespiti ve haklarında kamu davası açılması için suç duyurusunda bulundu.
Depremzede çocuklar için çağrı merkezi
Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı, Kahramanmaraş merkezli depremlerin ardından ailesine ve yakınlarına ulaşılamayan çocuklar için çağrı merkezi kurdu.
Enkaz altından çıkarılmış ve refakatçisi olmayan, hastanede tedavisi devam eden 162 çocuk bulunduğunu bildiren Bakanlık, 101 çocuğun tedavisinin ardından bakanlığın ilgili birimlerine teslim edilerek kurum bakımı altına alındığını duyurdu. Bakanlık 18 çocuğun ise başvurucuların kimlik kontrolleri ve doğrulaması yapıldıktan sonra ailelerine teslim edildiğini açıkladı.
Milli Eğitim Bakanı’ndan sınav müfredatı açıklaması
Milli Eğitim Bakanı Prof. Mahmut Özer tüm Türkiye’de bu yıl LGS’ye girecek öğrencilerin II. dönem konularından, YKS’ye girecek öğrencilerin ise 12. sınıfın II. dönem konularından sorumlu tutulmayacağını açıkladı.
Oktay: Köylere yoğunlaştık
Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay, Perşembe gecesi AFAD Başkanlığı’nda yaptığı açıklamada depreme ilişkin son durumu paylaştı.
“Son 24 saatte bizim yüreklerimizi ısıtan başka bir haber var. Enkazlardan sağ kurtulan vatandaşlarımız, kardeşlerimiz, canlarımız 121 bin kişi. Özellikle 72 saatten sonrası kritik saatlerdir. 29 bin 622 şu anda arama ve kurtarma ekibimiz sahada. Tüm illerimizde, 10 ilde ve tüm ilçelerimizde” diyen Oktay, “Şimdi köylere de yoğunlaşmış durumdayız. Her bir köye de ulaşana kadar da faaliyetlerimiz kesinlikle bitmeyecek” bilgisini paylaştı.
Sahada 29 bin 622 arama ve kurtarma ekibi bulunduğunu ve bunlardan 6 bin 479’unun da 75 ülkeden gelen uluslararası ekipler olduğunu aktaran Oktay, 120 bin 344 kişinin sahada görev yaptığını söyledi.
PKK operasyonlarını askıya aldığını duyurdu
PKK’nın lideri ve KCK Eş Başkanı Cemil Bayık PKK’nın Türkiye ve Suriye’deki büyük depremin ardından Türkiye’deki “operasyonlarını” geçici olarak askıya aldığını dile getirdi.
“Türkiye’de şehirlerde operasyonları durdurun. Türk devleti saldırmadığı sürece hiçbir operasyon yapmama kararı aldık” diyen PKK lideri Cemil Bayık’ın sözleri Perşembe günü geç saatlerde PKK’ya yakın haber ajansı ANF tarafından aktarıldı.
Dünya Bankası ve ABD’den acil insani yardım
Öte yandan Dünya Bankası Türkiye’ye 1,78 milyar dolar destek sağlıyor. Yardım ve kurtarma finansmanının 780 milyon dolarlık kısmının hemen kullanılabilir olduğu bildirildi.
ABD de depremden etkilenen Türkiye ve Suriye’ye 85 milyon dolar acil insani yardım sağlayacağını açıkladı. ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Ned Price tarafından yapılan açıklamada Türkiye Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu’nun ABD’li mevkidaşı Antony Blinken ile konu hakkında bir telefon görüşmesi gerçekleştirdiği ve deprem bölgesindeki son durumu aktardığı belirtildi.
Enkazlarda kurtarma çalışmaları devam ediyor
Diğer taraftan beşinci günün sabahında enkazdan hala sağ olarak çıkarılan depremzedeler olduğu bildiriliyor. Kahramanmaraş’ta bu sabah enkaz altında iki kız kardeşle iletişim kurulduktan sonra kardeşlerden biri enkazdan 99. saatte çıkarıldı. Diğer kardeşin de 101. saatte çıkarıldığı bildirildi.
Yine Kahramanmaras’ta Suriye uyruklu Fatma Karuş’un 14 saatlik çalışma sonucu ve depremden 100 saat sonra enkazdan yaralı olarak çıkarıldığı bildirildi.
ANKA,rtr / SB,ET