İYİ Parti Genel Başkanı Meral Akşener’in gündeme getirdiği, Ankara ve İstanbul büyükşehir belediye başkanları Mansur Yavaş ve Ekrem İmamoğlu’nun cumhurbaşkanı yardımcısı olması önerisi hukuki tartışmaya yol açtı. İYİ Parti sözcüsü Kürşad Zorlu, öneriyi, “Akşener iki başkanın yetkili ve icracı Cumhurbaşkanı yardımcısı olmasını istedi” diyerek kamuoyuna duyurmuştu.
Açıklamaya AKP’den hukukçuların tepkisi gecikmedi. Cumhurbaşkanı Danışmanı Ayhan Oğan Twitter hesabından yaptığı paylaşımda, “Cumhurbaşkanlığı hükümet sisteminde güçlü, daha güçlü cumhurbaşkanı yardımcısı gibi bir makam yoktur. Seçilmiş cumhurbaşkanının yetkilerini başkalarının kullanması anayasaya aykırıdır. Bu kadar cahillik ancak talimle mümkündür” ifadesini kullandı.
Cumhurbaşkanı Başdanışmanı ve Cumhurbaşkanlığı Hukuk Politikaları Kurulu Başkanvekili Mehmet Uçum da “Anayasanın 127’nci maddesinin 5’inci fıkrasına göre vesayet makamı ile belediye başkanlığının asla birleşemeyeceğini” belirterek “Aynı kişinin hem Cumhurbaşkanı Yardımcısı hem Belediye Başkanı olması Anayasanın açık ihlalidir. Küresel sömürgecilerin planları ve dar çıkarlar için hukuk dışı ve abes çözüm arayışları boştur. Halk hesabını sorar” paylaşımında bulundu.
Uçum’un atıfta bulunduğu Anayasa’nın mahalli idarelerle ilgili 127’nci maddesinin 5’inci fıkrasında, “Merkezi idare, mahallî idareler üzerinde, mahallî hizmetlerin idarenin bütünlüğü ilkesine uygun bir şekilde yürütülmesi, kamu görevlerinde birliğin sağlanması, toplum yararının korunması ve mahallî ihtiyaçların gereği gibi karşılanması amacıyla, kanunda belirtilen esas ve usuller dairesinde idarî vesayet yetkisine sahiptir” ifadesi yer alıyor.
CHP’li Kaboğlu’ndan değerlendirme
Anayasa hukuku profesörü CHP’li İbrahim Kaboğlu ise resmi olarak Cumhurbaşkanı Yardımcılığı adaylığı statüsü olmadığı için seçime kadar iki belediye başkanının görevden ayrılmasına gerek olmadığı, ancak seçimden sonra Cumhurbaşkanı Yardımcısı olarak atanmaları durumunda bu görevden ayrılmaları gerektiği değerlendirmesinde bulundu.
Halktv.com.tr’den Can Coşkun’a konuşan Kaboğlu, cumhurbaşkanlığı seçimlerinden 10 ay sonra yerel seçimlerin yapılacağına işaret ederek İmamoğlu ve Yavaş’ın Cumhurbaşkanı Yardımcılığı’na “geç” atanmalarının da bir formül olarak düşünülebileceğini kaydetti. Kaboğlu, “diğer tek çözümün”, yapılacak bir yasal değişiklik ile hem belediye başkanlığı hem de Cumhurbaşkanı yardımcılıklarının beraber yürütülebilmesinin sağlanması olduğunu söyledi.
DW/BK,BÖ