Uluslararası Ceza Mahkemesi (UCM), Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’e yönelik yakalama kararı çıkardı. Mahkeme, Ukrayna’dan çocukların kaçırılması, sınır dışılar ve Rus işgali altındaki Ukrayna topraklarından çocukların Rusya Federasyonu’na transferi vakalarına atıfla savaş suçu işlendiği ve Putin’in bu suçlarda şahsi sorumluluk taşıdığı suçlamasında bulundu.
Lahey’de bulunan Mahkeme, söz konusu suçların en azından 24 Şubat 2022’den itibaren işgal altındaki Ukrayna topraklarında işlendiğinden şüphelenildiğini belirterek, Putin’in yukarda bahsi geçen suçlar için bireysel olarak sorumluluk taşıdığına inanmak için makul gerekçeler bulunduğunu ifade etti.
Putin üye ülkelerden birinde tutuklanabilir
Putin’in yakın zamanda mahkemeye çıkması olası görünmese de, yakalama kararı Rus liderin UCM’ye üye ülkelerden birine gitmesi halinde tutuklanarak Lahey’e gönderilebileceği anlamına geliyor. Putin görevdeyken UCM’nin hakkında yakalama kararı çıkarttığı üçüncü devlet başkanı. Daha önce de Sudan Devlet Başkanı Ömer El Beşir ve Libya Devlet Başkanı Muammer Kaddafi’ye yönelik yakalama kararı çıkartılmıştı.
UCM Başsavcısı Kerim Han, bir yıl önce Ukrayna’da olası savaş suçları, soykırım ve insanlığa karşı suçlara ilişkin soruşturma başlatmıştı. Dört kez Ukrayna’ya giden Han, çocuklara yönelik suçlar ve sivil yapının hedef alınmasına ilişkin iddiaları incelediğini vurgulamıştı. Ukrayna UCM üyesi olmamasına rağmen Kiev yönetimi, kendi topraklarında işlenen suçları kovuşturması için bu mahkemeye yargılama yetkisi vermişti.
Hollanda’nın Lahey kentinde bulunan Uluslararası Ceza MahkemesiFotoğraf: Hollandse Hoogte/ANP/imago images
Kremlin: Karar hukuki açıdan bir şey ifade etmiyor
Kremlin’den gelen ilk açıklamada, Rusya Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Maria Zakharova, kararın hukuki boyutu da dahil ülkeleri için bir anlam ifade etmediğini dile getirdi. Zakharova, Rusya’nın UCM’nin kuruluş belgesi olan Roma Statüsü’ne taraf olmadığına vurgu yaptı.
Kremlin sözcüsü Dimitri Peskov da UCM’nin gündeme getirdiği iddiaları “çirkin ve kabul edilemez” diye nitelendirerek Mahkeme’nin alacağı herhangi bir kararın kendileri için yok hükmünde olacağını kaydetti.
UCM’nin kararı Batı’da memnuniyetle karşılandı
AB Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Josep Borrell, “uluslararası adalet ve Ukrayna halkı açısından önemli” olarak nitelendirdiği kararı memnuniyetle karşıladığını söyledi. Borrell, “Avrupa Birliği olarak, Ukrayna’ya karşı hukuksuz saldırganlığın sorumlularının adalet önüne çıkarılması gerektiğini her zaman açıkça söyledik. UCM’nin adımı, hesap verilebilirlik sürecinde sadece bir başlangıçtır” diye konuştu.
Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy’nin Başdanışmanı Mihaylo Podolyak ise “Dünya değişti. UCM’nin yakalama kararı Rus elitlere, başlarına neler geleceğine ve neden hiçbir şeyin eskisi gibi olmayacağına dair açık bir sinyaldir. Bu, mevcut haliyle Rusya Federasyonu’nun dünya sahnesindeki sonunun başlangıcıdır. Çok net bir yargı sürecidir. Sadece bekleyin” ifadelerini kullandı.
AFP,rtr,dpa/SÖ,BK