BM’den Rusya ve Ukrayna’ya yargısız infaz suçlaması

Birleşmiş Milletler (BM) hem Rus hem de Ukrayna güçlerine savaş sırasında esir alınan kişileri infaz etme suçlaması yöneltti. Ukrayna’daki BM İnsan Hakları İzleme Misyonu Başkanı Matilda Bogner, her iki tarafın da bu tür yargısız infazlarda bulunduğunu belgelediklerini söyledi.

“Ukrayna Silahlı Kuvvetleri tarafından 25 kadar Rus savaş esiri ve savaş dışı kalmış kişinin yargısız infaz edilmesinin” kaygı verici olduğunu dile getiren, Bogner, bu cinayetlerin birçok durumda, düşmanın savaş sahasında esir alınmasından hemen sonra işlendiğini ekledi. Bogner “Ukrayna makamlarının 22 kurbanla ilgili olarak beş vakada sürdürdükleri soruşturmadan haberdar olmakla birlikte, faillere yönelik herhangi bir soruşturma konusunda bilgi sahibi değiliz” dedi.

Matilda BognerFotoğraf: Yuliia Ovsiannikova/Avalon/Photoshot/picture alliance

BM yetkilisi, Rus silahlı kuvvetlerini de 15 Ukraynalı savaş esirinin öldürülmesinden sorumlu tuttu. Rusya’nın Bahmut’ta başlattığı taarruza liderlik eden paralı asker grubu Wagner’in bu ölümlerin 11’inden sorumlu olduğunu belirtti. Moskova ve Kiev birbirlerini savaş esirlerine kötü muameleyle suçluyor.

Ukrayna Dışişleri Bakanlığı BM’nin raporuna hızla bir yanıt vererek, “şiddet mağdurunun” sorumlu tutulmasının “kabul edilemez” olduğunu açıkladı. Bakanlık BM gözlemcilerine yaptıkları işten ötürü teşekkür ederek misyondan, “Mağdurla saldırganı eşit tutmak olarak yorumlanabilecek adımlar atmaktan kaçınmasını beklediklerini” ifade etti.

Savaş esirlerine kötü muamele

BM’nin Cuma günü yayınlanan raporunda savaş esirlerine yönelik kötü muamele de belgelendi. Raporun hazırlanmasında alınan beyanlarına göre Ukrayna askeri personeli, Rus savaş esirlerini öldürme ve cinsel şiddet tehdidine maruz bıraktı. Ukraynalı subaylar, Rus güçlerinin vahşetle suçlandığı Kiev yakınlarındaki Buça kasabasına atıfta bulunarak, “Bu Buça için” diyerek savaş esirlerini dövdü. Bir Rus savaş esiri kendisine sorgulama öncesinde sapı kanlı bir balta gösterildiğini söyledi; “Sorgulama yaklaşık bir saat sürdü ve yalan söylediğimi düşündüklerinde altı kez elektrik verdiler” dedi.

Ukraynalı savaş esirleri de işkenceye, cinsel şiddete maruz kaldıklarını, kendilerine yemek ve su verilmediğini, esir oldukları sırada tıbbi yardım alamadıklarını belirtti. Ukraynalı mahkumlar küreklerle dövüldüklerini, bıçaklandıklarını, elektriğe maruz kaldıklarını ve boğazlarının sıkıldığını bildirdi. Raporda, “Bazıları dişlerini ya da parmaklarını kaybetti, kaburgaları, parmakları ya da burunları kırıldı” denildi. Bir mahkûm “Bizi sadece dövmekle kalmadılar, kırdılar da. Yumruklarını, bacaklarını, coplarını, şok tabancalarını kullandılar. Kolları ya da bacakları kırılan savaş esirleri vardı” dedi.

Ukrayna Parlamentosu İnsan Hakları Komiseri Dmitro Lubinets, Ukrayna birliklerine yönelik suçlamalardan dolayı “şaşırmış” olduğunu belirterek konuyla ilgili ayrıntılı bilgiye sahip olmadığını söyledi. Telegram üzerinden bir açıklamada bulunan Lubinets BM raporunun sonuçlarının dayandığı “olguları ve tartışılmaz argümanları bilmek” istediğini söyledi.

AFP / EC,ET