Henüz inşaat aşamasında olan Akkuyu Nükleer Güç Santrali’ne “İlk Nükleer Yakıt Getirme Töreni”, Perşembe günü düzenlendi. Rusya’dan ilk nükleer yakıtın bölgeye transfer edilmesiyle, santral, teknik olarak faaliyete geçti.
Mersin’deki törene Rosatom Başkanı Sergey Lihaçev ve Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu (IAEA) Başkanı Rafael Grossi bizzat katıldı. Nükleer yakıt teslimat sertifikası, Putin’in ilgili izni kendisine vermesinin hemen ardından, Rosatom Başkanı Lihaçev tarafından Türkiye Enerji Bakanı Fatih Dönmez’e teslim edildi.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, törene videokonferans yoluyla katıldı.
Yaptığı konuşmada Erdoğan, Akkuyu projesini, “Türkiye’yi dünyanın nükleer güce sahip ülkeleri arasına sokacak büyük bir hamle” olarak nitelendirdi. Erdoğan, “Nükleer yakıtların santralimize teslimiyle birlikte artık Akkuyu bir nükleer tesis hüviyetini kazanmıştır. Böylece ülkemiz, 60 senelik bir gecikmenin ardından da olsa, Türkiye dünyada nükleer güç sahibi ülkeler ligine yükselmiştir” diye konuştu.
Akkuyu’yu Rusya ile Türkiye arasındaki en büyük ortak yatırım olarak nitelendiren Erdoğan, “Yatırım bedeli 20 milyar dolar olan bu proje Rosatom tarafından tasarlanmış ve inşa edilmiştir” bilgisini de aktardı.
Türkiye’nin gelecekteki nükleer planlarına da değinen Erdoğan, “Buradaki birikim ve tecrübe bizi ileride nükleer alanında daha farklı yerlere de taşıyacaktır” diye konuştu. Erdoğan, “Farklı bölgelerimizde inşa etmeyi planladığımız ikinci ve üçüncü nükleer santraller için de en kısa sürede harekete geçeceğiz” ifadelerini kullandı.
Erdoğan ayrıca, konuşmasının başında Cumhur İttifakı’nın ortaklarına teşekkür etti.
Toplantıda bir konuşma yapan Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez ise, “Burası Türkiye’nin gelecekte kuracağı nükleer enerji endüstrisinin de referans noktası olacak” diye konuştu. Dönmez, “Türkiye’yi nükleer enerjiyle buluşturan” Erdoğan’a ve katkıları nedeniyle Putin’e teşekkür etti.
“Türkiye’ye bir avantaj sağlıyoruz”
Törene Kremlin’den bağlanan Putin, Akkuyu’nun Türkiye ve Rusya arasında “karşılıklı yarara dayalı bir proje” olduğunu söyledi. Putin, projenin, “iki ülke arasındaki çok yönlü ortaklığı pekiştirdiğini” de kaydetti. Putin, törenden önce mevkidaşı Erdoğan ile yaptığı telefon görüşmesinde, Türkiye ile Rusya arasındaki ekonomi ve ticaret alanındaki ilişkileri daha da geliştirme konusunda mutabık kaldıklarını kaydetti.
Doğal gaz fiyatlarının yüksekliğine değinen Putin, fiyatların yüksek kalacağını öngördüğünü söyledi. Putin, “Türkiye artık bir nükleer enerjiye sahip bir ülke olacak. Nükleer enerji dünyanın en ucuz enerjilerinden bir tanesidir. Türkiye’ye böyle bir avantaj sağlıyoruz” diye konuştu. Akkuyu konusunda “Erdoğan’ın kişisel çabalarını” öven Putin, “Türkiye artık sanayi ve teknolojik açıdan gelişmiş ülkeler kulübüne giriyor. Türkiye, 100’üncü kuruluş yıldönümünü kutladığı senede bunu yapmak istedi. Bunu birlikte başardık” diye konuştu.
Resmi web sitesinde “Rus-Türk işbirliği tarihindeki en büyük projelerden biri” olarak nitelendirilen Akkuyu projesi, Türkiye ile Rusya arasında 2010 yılında imzalanan anlaşmayla doğmuştu. Türkiye’nin elektrik ihtiyacının yaklaşık yüzde 10’luk kısmının Akkuyu’dan sağlanacağı belirtiliyor. Resmi bilgilere göre, yılda 35 KWh (kilowatt/saat) elektrik üretilmesi planlanan santralin tüm ünitelerinin peyderpey 2028’e kadar faaliyete geçmesi hedefleniyor. Uzmanlar, santrale ilişkin güvenlik kaygıları mevcut olduğu uyarısında bulunuyor.
Türkiye’nin ilk nükleer enerji santrali olarak tanıtılan Akkuyu’nun yüzde 100 hissesi Rus devlet şirketi Rosatom’a ait.
Protestoda gözaltı
Öte yandan Mersin’de, Akkuyu nükleer santraline karşı bir protesto eylemi düzenlendi. Eylemde, Türkiye İşçi Partisi (TİP) MYK üyesi ve Mersin milletvekili adayı Hakan Güneş gözaltına alındı.
TİP’ten yapılan açıklamada, “Akkuyu Nükleer Santrali’nin reaktör açılışına karşı durmak için mücadele eden, nükleer karşıtlarıyla beraber olan milletvekili adayımız Hakan Güneş ve bir üyemiz hukuksuzca gözaltına alındı. Nükleere inat ekosistemimizi savunmaya devam edeğiz! Gözaltıları derhal serbest bırakın” denildi.
DW / BÜ,EC
DW Türkçe’ye engelsiz nasıl ulaşabilirim?