Brezilya, Rusya, Hindistan, Çin ve Güney Afrika’dan oluşan BRICS grubunun zirvesinde, altı ülkeye katılım için davet yapıldı. Güney Afrika’nın Johannesburg kentinde yapılan üç günlük zirvenin son gününde, Suudi Arabistan, İran, Etiyopya, Mısır, Arjantin ve Birleşik Arap Emirlikleri (BAE), oluşuma katılmaya davet edildi.
Çok kutuplu dünya düzenini savunan ve küresel sistemdeki Batı hakimiyetine karşı denge oluşturmayı hedefleyen BRICS, altı ülkenin katılımıyla etki alanını genişletmeyi ve onlarca ülkenin daha katılımı için süreci başlatmayı hedefliyor. BRICS grubu halihazırda dünya nüfusunun yüzde 40’ını ve küresel GSYİH’nın dörtte birini oluşturuyor.
Genişleme süreci devam edecek
Zirveye ev sahipliği yapan Güney Afrika Cumhurbaşkanı Cyril Ramaphosa, davet edilen altı ülkenin adını açıkladığı konuşmasında “BRICS, adil, hakkaniyetli bir dünya, kapsayıcı ve müreffeh bir dünya oluşturma çabasında yeni bir sayfa açmaktadır. Genişleme sürecinin bu ilk aşamasında mutabıkız ve bunu yeni aşamalar takip edecek” ifadesini kullandı.
Brezilya Cumhurbaşkanı Luiz Inacio Lula da Silva da Rusya ile Batı arasında tırmanan gerginliğe atıfla dünyanın bir nükleer savaş tehdidiyle karşı karşıya olduğunu, küreselleşmenin vaatlerinin boş çıktığını belirtti, “Artık gelişmekte olan ülkeler arasında iş birliğini canlandırma zamanı” dedi.
Çin Devlet Başkanı Şi Cinping de grubun genişlemesini “tarihi bir gelişme” olarak nitelendirerek “Bu genişleme halkası, BRICS ülkelerinin gelişmekte olan ülkelerle daha geniş bir iş birliği ve birlik oluşturmadaki kararlılığını göstermektedir” diye konuştu.
Hindistan Başbakanı Narendra Modi de BRICS’in genişlemesinin 20’nci yüzyılda kurulan ve “zamanın gerisinde kalmış küresel kurumlar” için bir örnek teşkil etmesi gerektiğini söyledi.
Davet edilen ülkelerden “hazırız” mesajı
Davet edilen ülkelerden tepkiler de gecikmedi. Mısır Devlet Başkanı Abdulfettah Sisi, gelişmekte olan ülkelerin hakları ve çıkarlarına destek için çalışmaktan büyük memnuniyet duyacaklarını belirtti.
İran Cumhurbaşkanı Başdanışmanı Muhammed Cemşidi de daveti “Tahran’ın dış politikası açısından tarihi bir gelişme ve stratejik bir başarı” olarak nitelendirdi.
Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) Devlet Başkanı Muhammed bin Zayid el Nahyan, BRICS üyeliğine büyük değer verdiklerini belirterek “dünyadaki tüm milletler ve insanların onur ve yararı, refahı için kalıcı iş birliğinden memnuniyet duyacaklarını” söyledi.
Etiyopya Başbakanı Abiy Ahmed, üyelik davetinin ülkesi açısından “büyük bir an” olduğunu belirterek ülkesinin “kapsayıcı ve müreffeh bir dünya düzeni için herkesle iş birliğine hazır olduğunu” kaydetti.
BRICS’e üyelik için 40’tan fazla ülkenin niyet beyanında bulunduğu, 22 ülkenin resmi başvuru yaptığı belirtiliyor. BRICS, ABD ve zengin Batı ülkelerinin domine ettiği küresel sistemde kendi çıkarlarının temsil edilmediğini düşünen ülkeler açısından bir çekim alanı oluşturuyor. 2009 yılında kurulan BRICS’e 2010 yılında Güney Afrika da dahil olmuştu.
rtr/BK,TY