Reuters haber ajansı, Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın 4 Eylül’de Rusya’ya giderek Devlet Başkanı Vladimir Putin ile bir görüşme yapacağını duyurdu. Ajansın iki Türk kaynağa dayandırdığı haberde, görüşmenin Soçi’de gerçekleşeceği kaydedildi.
Putin’in Türkiye’ye yapması planlanan ziyaret aylarca belirsizlikte kalmış, Rus tarafı tarih vermekten kaçınmış ve “yakında” gibi ifadelerle yetinmişti. Son olarak Erdoğan Ağustos ayı başında yaptığı açıklamada Putin’in “Ağustos ayı içinde” Türkiye’yi ziyaret etmesini beklediğini söylemişti.
Erdoğan’ın 4 Eylül’de gerçekleşeceği belirtilen ziyaretinin, Dışişleri Bakanı Hakan Fidan’ın bugün Rus mevkidaşı Sergey Lavrov ile Moskova’daki buluşmasının hemen ardından gelmesi dikkat çekti. Moskova’daki görüşmede Rusya’nın Karadeniz tahıl anlaşmasına geri dönüş olasılığının yanı sıra Rusya’nın alternatif olarak teklif ettiği ayrı bir plan üzerinde de istişareler yürütülmesi bekleniyor.
Rusya’dan alternatif Karadeniz planı
Rus Dışişleri Bakanlığından dün yapılan açıklamada, Rusya’nın Karadeniz tahıl koridoruna alternatif olarak gördüğü bir planın da masaya yatırılacağı belirtilmişti. Bu plan çerçevesinde Rusya’nın, Katar’ın da mali desteğiyle Türkiye’ye indirimli fiyatla bir milyon ton tahıl göndermesi, tahılın Türkiye’de işlenmesi ve en acil ihtiyaç duyan ülkelere gönderilmesi öngörülüyor. Rus Dışişleri, “Bu projenin Karadeniz anlaşmasına alternatif olabilecek ve işleyebilecek en uygun seçenek olduğunu düşünüyoruz” diyerek Karadeniz’de Ukrayna limanlarına doğru yol alan tüm gemileri potansiyel askeri hedef olarak değerlendireceklerini de yinelemişti.
Kremlin’den bugün yapılan açıklamada ise söz konusu planla ilgili henüz somut sonuçlara ulaşılmadığı kaydedildi.
Rusya, Türkiye ve BM arabuluculuğunda geçen yıl Temmuz ayında imzalanan Karadeniz Tahıl Koridoru anlaşmasını Temmuz ayında askıya almış ve ardından bazı yoksul Afrika ülkelerine bedava tahıl sevkiyatı gerçekleştireceğini duyurmuştu. Erdoğan, Ağustos ayı başında konuyla ilgili bir soruya verdiği yanıtta, “Biz bu konuda Rusya’yla aynı çizgideyiz. Rusya’dan, Karadeniz koridorundan gelecek tahılların, bizde una çevrilmesi ve buradan un olarak fakir Afrika ülkelerine, az gelişmiş ülkelere de bunların naklini yapacağız” demişti.
Rusya, Karadeniz Tahıl Koridoru anlaşmasını, kendi tahıl ve gübre ihracatı önünde Batı’nın uyguladığı yaptırımlar kaynaklı engellerin kaldırılmamasını gerekçe göstererek askıya almıştı. Moskova, Ukrayna tahılını Karadeniz üzerinden dünya pazarlarına taşımayı hedefleyen anlaşmanın yoksul ülkelerden ziyade Batılı ülkelerin işine yaradığını, sevkiyatın önemli bir bölümünün Avrupa ülkelerine ulaştığını savunuyor.
DW,rtr/BK,BÖ