Ukrayna barış müzakereleri için diplomasi hız kazanıyor

ABD ile Rusya arasında Ukrayna’da barış sağlanması amacıyla yapılması planlanan görüşmelerin nasıl olacağı somutlaşırken, Avrupa ülkelerinin müzakerelerde nasıl bir rol oynayacağı belirsizliğini koruyor.

Fransız haber ajansı AFP’nin Washington’da hükümet çevrelerine dayandırdığı habere göre, ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio liderliğindeki bir heyetin Rusya ve Ukrayna’dan temsilcilerle Suudi Arabistan’da bir araya gelmesi planlanıyor. ABD hükümet temsilcilerinin verdiği bilgilere göre, heyette Rubio’nun yanı sıra Başkan Donald Trump’ın Ulusal Güvenlik Danışmanı Mike Waltz ve Beyaz Saray Ortadoğu Özel Temsilcisi Steve Witkoff da yer alacak. Ancak görüşmenin ne zaman gerçekleşeceği henüz belli değil.

Reuters’a konuşan Temsilciler Meclisi Dış İlişkiler Komisyonu Başkanı Michael McCaul da Rubio liderliğindeki heyetin Suudi Arabistan’a gideceğini belirterek, Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy’nin de görüşmelere davet edileceği tahminini dile getirdi. McCaul, bu görüşmenin amacının “nihai barışın sağlanması ve çatışmanın sona erdirilmesi için” Başkan Trump ile Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ve Zelenskiy arasında planlanan müzakerelere hazırlık olduğunu kaydetti.

ABD Başkanı Trump, geçen hafta Rusya Devlet Başkanı Putin ile telefon görüşmesi yaptıklarını ve Ukrayna savaşını sonlandırmaya yönelik müzakerelere başlanması konusunda uzlaştıklarını açıklamıştı.

Paris’te Ukrayna zirvesi planlanıyor

Avrupa Birliği (AB) devlet ve hükümet başkanlarının da yakında Ukrayna gündemi ile Fransa’nın başkenti Paris’te olağanüstü zirvede bir araya gelmesi planlanıyor. Élysée tarafından yapılan açıklamada, “Avrupa’nın önde gelen siyasetçileri ile gayri resmi olası bir toplantı için görüşmeler sürüyor, ancak henüz kesinleşen bir şey yok” denildi. Paris’te planlanan toplantının Pazartesi günü düzenleneceği ise teyit edilmedi.

Avrupa ülkeleri, ABD ve Rusya arasında yürütülecek barış müzakerelerinin dışında kalmaktan endişe ediyor. ABD’li yayın kuruluşu Politico’nun haberine göre, Suudi Arabistan’da yapılacak görüşmelerde Avrupalı temsilciler yer almayacak. Politico, Ukraynalı yetkililere dayandırdığı haberinde Ukrayna’nın da Suudi Arabistan’a temsilci göndermeyeceğini yazdı.

ABD: Ukrayna görüşmelerinde Avrupa olmayacak

Cuma günü başlayan ve bugün sona eren Münih Güvenlik Konferansı’nda da Ukrayna barış müzakerelerine Avrupa’nın katılıp katılmayacağı başlıca gündem maddelerinden biri oldu. ABD Ukrayna Özel Temsilcisi Keith Kellogg, Münih Güvenlik Konferansı çerçevesinde katıldığı oturumda Avrupalıların müzakere masasında yer almayacaklarını söyledi. Ukrayna ve Avrupa masada olacak mı şeklindeki bir soruya Kellogg, Avrupa’yı işaret ederek “hayır” yanıtı verirken, “Ukraynalılar elbette masada yer alacak” şeklinde konuştu.

Münih Güvenlik Konferansı’nda Kellogg’un yapacağı açıklamalar merakla bekleniyordu.Fotoğraf: Ronka Oberhammer/DW

Kellogg, oturumda “Önce Amerika” söyleminin “Yalnızca Amerika” anlamına gelmediğini, Ukrayna’da “kapsamlı bir plan” için müttefiklerin iş birliğinin de gerekli olduğunu söyledi.

Avrupa yine de katkı sağlayacak mı?

ABD’nin planlarına göre, Ukrayna’da barışın sağlanması için Avrupalıların da katkısı gerekiyor. Alman haber ajansı dpa’nın edindiği bilgilere göre, ABD Almanya ve diğer Avrupalı müttefiklerden güvenlik garantilerine olası katkıları konusunda bilgi vermelerini istedi. Buna göre, Rusya’nın Ukrayna’ya yönelik savaşının sona ermesinin ardından müttefiklerin barış gücüne veya askeri eğitim programına kaç asker ile katkı sağlayabileceğini bildirmesi öngörülüyor. Trump’ın planlarına göre, Rusya’nın Ukrayna’ya bir kez daha saldırmaması için Avrupalıların belirli bir sorumluluk üstlenmesi gerekiyor. Plan, Ukrayna’nın NATO üyeliği talebinin geçici bir süre askıya alınmasını da içeriyor. ABD ise Ukrayna’ya asker göndermeyi düşünmüyor.

Diplomatlardan edinilen bilgilere göre, ABD’nin bu taleplerinin Paris’te düzenlenecek zirvede ele alınması planlanıyor. NATO Genel Sekreteri Mark Rutte, ABD’nin bu taleplerinden haberinin olduğunu teyit ederken, soru kataloğunu ise görmediğini kaydetti.

DW, dpa, AFP, Reuters/JD, EC