Cephe hattı hayalet şehir gibi

UKRAYNA’nın doğusunda son büyük yerleşimlerden Kramatorsk’tan 90 km uzaklıktaki Avdiivka’ya akşam vakti ağır kar yağışı altında yola çıktık. Havanın açık olduğu durumda sık sık çatışmalar yaşandığı ve bölgeye ateş açıldığını söyleyen mihmandarım Aleksey, kar yağışının en uygun şartları sağladığını söyledi. Aleksey, 2014 yılındaki çatışmalar sırasında bugün Rus ayrılıkçıların elinde kalan bölgedeki konutunu terk edip yeni hududun Ukrayna tarafına geçmek zorunda kalmış. İki saati aşan seyahatimiz sırasında Türk SİHA’larını övüyor, “Artık NATO için değil, Türkiye için tezahürat yapıyoruz” diyor. Aleksey’e nazaran dronlar en çok Rus askeri trenlerinin hareketlerini izlemede kullanılıyor. Husus dönüp dolaşıp Almanya’ya gelince, Ukrayna’da konuştuğum istisnasız herkes üzere o da öfkeli. Küfürle karışık yansısının akabinde yalnızca 5 bin miğfer gönderdikleri için Berlin’e teşekkür ediyor.

AZ SAYIDA SİVİL VAR

Seyahatin birinci saatinde geçtiğimiz tek denetim noktasından sonra Avdiivka’ya kadar bizimkinden öbür araç ya da yol ışığı görmüyoruz. Avdiivka’da az sayıda sivil yaşıyor. Lakin berbat hava şartlarından dolayı açık dükkân ya da sokakta gezen birilerini görmek mümkün değil. Birebir sebepten bir askeri hareketlilik de yok. Mihmandarıma nazaran hava bu kadar berbatsa çatışma olmuyor. Gidecek öbür bir yeri olmayan yaşlıların yanı sıra kentte nüfusun birçoklarını cepheye takviye için gelmiş sağlıkçılar oluşturuyor. Kentte binaların yarısından fazlası terk edilmiş durumda, birçoklarında topçu atışından kaynaklanan büyük hasarlar var.

‘ORDUMUZ ÇOK DAHA GÜÇLÜ’

Bölgede konuşlu “Özel Kuvvetler” üssüne giriyoruz. Tesiste konuşlu askeri araçların fotoğraflarını çekmeme “askeri ekipmanın yeri aşikâr olur” tasasıyla karşı çıkıyorlar. Tesiste o gece nöbetteki en yetkili isim olan Andrei, “Ukrayna ordusu 2014’te olduğundan yüzde 100 daha güçlü. Bölgede durum denetimimiz altında” demekle yetiniyor. Çatışmaların seyri ve Rus tehdidinin büyüklüğüne dair yorum yapma yetkisi olmadığını belirtiyor. Polis karakolunu da ziyaret ediyorum. Polis memuru Kovalev, esasen nüfus az olduğu için kentte bir güvenlik sorunu olmadığını söylüyor, ayrılıkçı tarafından gelen hücumların günlük yaşama tesirine dair ise yorum yapmayı reddediyor.

Kentteki binaların birçok yakın vakitte hasar almış ve terk edilmiş. Lakin bir tarafına top mermisi isabet ettiği halde öteki yarısında hayatın sürdüğü farklı yapılar da var.

‘UKRAYNA İNANÇLI ZİYARET EDİN’

Avdiivka’da bulunduğum sırada hükümete bağlı turizm ajansı, Ukrayna hakkında yapılan olumsuz haberlere dikkat çekerek, “Ulusal Güvenlik ve Savunma Konseyi’ne nazaran panik yapmak için bir neden yok. Sakin kalın ve turist olarak ülkenin tadını çıkarın” sözlerinin yer aldığı bir mail gönderdi. Görüştüğüm güvenlik güçlerinin telaffuzunu yansıtan mail, hükümetin inanılmaz havayı dağıtmak ve hayatı yine olağanlaştırmak istikametindeki gayretinin eseri. Bir kriz kelam konusu olsa da bunu gündemde tutmanın ekonomik ve toplumsal hayata olumsuz tesirlerinden telaş ediliyor.

‘YEDEK KAN BİLE GETİRDİLER’ SAVI

İngiltere merkezli Reuters haber ajansı Rusya’nın Ukrayna’ya yönelik kapsamlı bir askeri harekât için yedek kan dahil tüm hazırlıklarını tamamlandığını öne sürdü. İstihbarat kaynaklarına dayandırılan haberde Rusya’nın savaş başladığında yaralanan askerleri için yedek kan stoklarını hudut bölgesine aktardığını ve birkaç bölgede sahra hastaneleri kurduğunu sav edildi. Moskova’nın Ukrayna hududu bölgesindeki birliklerine yedek kan ulaştırdığı savı Rusya’daki hiçbir kaynak tarafından şu ana kadar doğrulanmadı. Hafta içinde memleketler arası basında Rusya’nın bölgede sahra hastanesi kurmadığı, bu nedenle saldırma niyeti olmadığına dair tahliller çıkmıştı.