Yoğun kış yağışları Meke Gölü’nü kurumaktan kurtaramadı

Türkiye bir tabiat olağanüstüsünü daha kaybetti.

Konya’nın Karapınar ilçesinde bulunan ve havadan görünüşü nedeniyle “Dünya’nın nazar boncuğu” olarak isimlendirilen Meke Gölü kurudu.

Meke Krater Gölü, iki evreli olarak yaşanan bir volkanik patlama sonucu kraterin vakitle suyla dolmasıyla meydana geldi.

Kaynaklara nazaran, yaklaşık 8 bin yıl evvel ise gölün ortasında ikinci patlama gerçekleşti ve gölün ortası da suyla doldu.

Büsbütün kurudu

Meke Gölü yer altı su kaynaklarından beslenerek günümüze kadar geldi.

2000’li yıllardan itibaren suyunu kaybetmeye başlayan göl, son yıllarda kurak geçen mevsimler ve yeraltı suyunun azalmasıyla büsbütün kurudu.

Uzun yıllar kurak geçen mevsimler sonrası bu yıl Konya ve etrafında bol yağışlı kış mevsimi yaşandı ve kar yağışları vakit zaman 1 metreyi geçti. Ağır geçen kış mevsimindeki bu yağışlar da Meke Gölü’nün sulu görünümüne kavuşmasına yetmedi.

Yıllardır bölgede çölleşme ve erozyonla çaba çalışmaları çerçevesinde projeler yürüten Düzce Üniversitesi Orman Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Oktay Yıldız mevzuya ait açıklamalarda bulundu.

“Aşırı yeraltı suyu kullanımı neden oldu”

Meke Gölü bölgesinin Türkiye’nin en az yağış alan yerlerinden bir tanesi olduğunu aktaran Prof. Dr. Yıldız, “Burası 300 milimetre civarında yağış aldığı için girdi epey az. Bu kadar düşük girdiyle bu toprak düzeyini doyurmak ve tekrar aşikâr bir ölçüde su düzeyini yükseltmek mümkün değil.

Milyonlarca yıl su burada birikiyordu. Artık de bilhassa tarımın çok ağır olarak yapılmasıyla ve suyu çekme tekniklerinin artmasıyla birlikte biz bu depoyu son 70-80 yılda çok süratli bir halde çektik.

“Geri dönüşü mümkün değil”

Yalnızca global iklim değişikliği değil, burada buharlaşma da arttı lakin asıl neden ovada çok fazla ölçüde suyun çekilmesi ve burayı besleyen suların kesilmesiyle bu büsbütün aşağı gerçek düştü. Bunun geri gelmesi mümkün değil.

Zira şu andaki suyu çekme uygulamaları dursa bile burayı dolduracak bir su yok. Hasebiyle burayı daha berbata gitmemesi için ne yapabiliriz onun çalışmalarını yapmamız gerekiyor. Yoksa 30 yıl öncesine döndürme üzere bir talihin olduğunu düşünmüyorum” dedi.

“Yüksek kireç içeriğine sahip”

Gölün tabanında bulunan beyaz renkteki oluşum hakkında bilgi veren Prof. Dr. Oktay Yıldız, “Su varken içerisindeki birçok sodyum, potasyum, kalsiyum, klorürler bunların birden fazla suyun içerisinde seyrelti halinde olduğu için pek fark edilemez. Lakin su büsbütün kesilince bunun içerisindeki birçok tuzlar da tortu halinde kaldı.

Sonuç olarak burası yüksek kireç içeriğine sahip. Bazen ölçtüğümüz yerlerde yarıdan fazlasını bile kireç geçiyordu. Kimi yerlerde sodyum yüklü materyal var. Bu da sodik toprak özelliğini gösteriyor, bitkileri zehirleyici bir şey. Öteki klorür tuzlar da su buharlaşınca tabanda çökelip kalıyor” diye konuştu.