Egeli bilim ekibinden depremde kritik öneme sahip yapıların kayıplarını önleyecek proje

Prof. Dr. Ninel Alver ve ekibi,  yapay zekâ ile afet anında alarm veren bir yöntem geliştirecek

Ülkemizin deprem kuşağında olması ve son yıllarda yaşanan deprem felaketleri dolayısıyla bu konu ile ilgili gerçekleştirilen bilimsel projeler hayati önem taşıyor. Ege Üniversitesi Mühendislik Fakültesi İnşaat Mühendisliği Bölümü öğretim üyesi Prof. Dr. Ninel Alver ve ekibinin bu bağlamda gerçekleştirdiği proje, TÜBİTAK 1001 Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Projelerini Destekleme Programı kapsamında kabul gördü. Proje ile, afet anında kritik öneme sahip olan köprü, viyadük, tünel, baraj ve nükleer enerji santrali gibi yapılar gerçek zamanlı olarak izlenerek can ve mal kayıplarının önüne geçilecek.

Proje ekibini tebrik eden Ege Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Necdet Budak, “Hepimizin bildiği gibi yakın zamanda ilimizde yaşadığımız deprem felaketi, bizlere depremin acı yüzünü bir kez daha hatırlattı. Deprem esnasındaki can ve mal kayıplarının önüne geçilmesi konusunda bilim insanlarına ve üniversitelere de görevler düşüyor. İnşaat Mühendisliği Bölümü öğretim üyemiz Prof. Dr. Ninel Alver ve ekibinin gerçekleştirdiği proje ile kritik öneme sahip yapılar gerçek zamanlı olarak izlenerek afet anında kayıplar minimum düzeye indirgenecek. Böylesine önemli bir projeyi hayata geçiren hocalarımızı tebrik ediyorum” diye konuştu.

“Depremler hem sosyolojik hem ekonomik zarar veriyor”

Depremlerde yapıların hasar görmesinin sosyolojik ve ekonomik büyük zararları da beraberinde getirdiğini söyleyen Proje Yürütücüsü Prof. Dr. Ninel Alver, “Çoğunluğu birinci derece deprem bölgesinde yer alan ülkemizde sıklıkla büyük depremler yaşanması sebebiyle yapılarımız hasar görmekte ve yeni afetlere karşı dayanıklılıklarını yitirmektedir. Bu yapıların hasar durumlarını belirlemek için mevcut uygulamada gözle muayene yapılmakta ve yapıya zarar veren karot alma yöntemi kullanılmaktadır. Ancak bu yöntemlerle yapının hasar aldıktan sonraki ve yalnızca gözle görülebilen durumu sübjektif olarak değerlendirilmekte, yapıdaki hasar gelişimi takip edilememekte ve tehlike öncesi gerekli tedbirleri alma imkânı doğmamaktadır. Özellikle köprü, viyadük, tünel, baraj ve nükleer enerji santrali gibi kritik öneme sahip yapıların deprem öncesi durumlarını ve deprem anında hasar oluşumlarını belirlemek, bu açıdan çok önemlidir. Mevcut uygulamaların bu amaca hizmet edemediği noktada tahribatsız test yöntemleri gözle görülmeyen hasarları dahi görüntülemek için en iyi yöntemlerdir. Bu yöntemlerle hasarların oluşum zamanlarını, yerlerini, büyüklüklerini ve yönlerini saptayarak yapının performansı hakkında önemli bilgiler edinebilmek mümkündür” dedi.

“Kritik durumlarda alarm vererek uyaracak”

Proje ile ilgili bilgi veren Prof. Dr. Alver, “Projemiz kapsamında yapay zeka teknikleri tahribatsız test yöntemlerine uygulayarak, kritik yapılardaki hasarları hasar oluştuğu anda tespit edip kritik durumlarda alarm verecek bir yöntem geliştireceğiz. Bu sayede afet sonrasında milyonları etkileyebilecek kritik yapıların güvenle kullanılması sağlanabilecek ve yeni can ve mal kayıplarının önüne geçilecek. Araştırma ekibimizde Ege Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Bölümünden Arş. Gör. Dr. Sena Tayfur, Hacettepe ve Chicago Northwestern Üniversitelerinden öğretim üyeleri de yer alıyor. Projemiz 3 yıl sürecek” diye konuştu.

Ege Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Bölümü öğretim üyesi Prof. Dr. Ninel Alver, tahribatsız test yöntemlerinin geliştirilmesi ve uygulanması alanında Japonya’da doktorasını tamamladı. Almanya’da ve ABD’de uluslararası prestijli burslarla çalışmalarını sürdüren Prof. Dr. Ninel Alver, bugüne kadar çok sayıda TÜBİTAK ve diğer ulusal ve uluslararası destekli projede yürütücü ve araştırmacı olarak görev aldı. Prof. Dr. Alver, bu projeden bağımsız olarak tahribatsız test yöntemleri alanında Japonya ve Endonezya ile 2 ayrı ortak proje yürütüyor. Yürüttüğü projeler uluslararası alanda ödüller alan Prof. Dr. Alver, Ege Üniversitesi markasının dünyaca tanınmasına katkı sağlıyor.  

Kaynak: (BYZHA) – Beyaz Haber Ajansı