Türkiye cinsiyet eşitsizliğinde dibe doğru ilerliyor

Dünya Ekonomik Forumu’nun (WEF) bu yıl yayımladığı Küresel Cinsiyet Eşitsizliği Endeksi’nde Türkiye 146 ülke arasında 129’uncu sırada yer aldı.

Ülkelere 0 ile 1 arasında puan verilen 2023 Cinsiyet Eşitsizliği Endeksi’nde Türkiye’nin puanı 0,638 olarak açıklandı. Bu puan, Türkiye’deki cinsiyet uçurumunun yüzde 63,8 kapanmış olduğu anlamına geliyor. Önceki yıla kıyasla yüzde olarak 0,1 puan düşüş gösteren Türkiye, sıralamada da beş basamak geriledi. “Avrasya ve Orta Asya” sınıfında yer verilen Türkiye, bu bölgedeki ülkeler arasında sonuncu oldu.

Kadınların dört ana alandaki durumu ölçülerek belirlenen endekse göre Türkiye, “ekonomik katılım ve fırsat” kategorisinde 133’üncü, eğitim seviyesinde 99’uncu, “sağlık ve hayatta kalma” kategorisinde 100’üncü, siyasi imkân bakımındansa 118’inci basamakta yer aldı.

Türkiye parlamentodaki kadın sayısı bakımından 110’uncu, yüzde 6’lık kadın bakan oranıyla 134’üncü oldu. WEF raporunda, Türkiye’de kadınların yerel yönetimlerdeki temsil oranının yüzde 10,1 olduğu belirtildi.

Türkiye, kadınların iş gücüne katılım oranında 130’uncu, aynı iş için ücret eşitliğinde 91’inci, tahmini gelirde 128’inci ve yönetici pozisyonlarda bulunma bakımından ise 119’uncu sırada yer buldu.

2023 Küresel Cinsiyet Eşitsizliği Endeksi’ne göre, Türkiye okuryazarlık oranında 100’üncü, ilkokula kayıtta 80’inci, ortaöğretime kayıtta 107’inci ve yüksek öğretimde 106’ncı olurken sağlıklı yaşam beklentisinde 108’inci sırada yer aldı.

İlk sırada yine İzlanda var

Dünya Ekonomik Forumu tarafından 2006 yılından beri açıklanan endeksin en üst basamağında bu sene de İzlanda yer aldı. 2023’te 0,912 puan (Yüzde 91,2) alan İzlanda 14 yıldır ilk sırayı kaptırmıyor.

Norveç üçüncü sıradan ikinci basamağa çıkarken Finlandiya üçüncülüğe indi.

Dördüncü sıradaki Yeni Zelanda ve beşinci basamaktaki İsveç’i dört sıra yükselen Almanya izledi.

Nikaragua ile Namibya yedinci ve sekizinci sıralardaki yerlerini korudu. İlk 10’daki diğer iki ülke sırasıyla Litvanya ve Belçika oldu.

Endeksin son sırasında ise Afganistan yer aldı.

WEF, dünya genelinde küresel cinsiyet uçurumunun kapanma oranının yüzde 68,4 olduğunu açıkladı. Bu oran geçen yıl 68,1’di. WEF, ilerlemenin bu hızda devam etmesi hâlinde küresel cinsiyet eşitsizliğinin ancak 131 yılda giderilebileceği tahmininde bulundu.

DW/CÖ,TY