Uluslararası toplumdan Azerbaycan’a Dağlık Karabağ tepkisi

Azerbaycan’ın Dağlık Karabağ bölgesine başlattığı askeri operasyonda, bölgedeki Ermeni güçlerin verdiği bilgiye göre en az iki sivil öldü, 23’ü de yaralandı. Ermeni güçler, Azerbaycan birliklerinin Dağlık Karabağ bölgesinin iç kısımlarına kadar ilerlemeye çalıştığını, “savunma güçlerinin” saldırılara karşılık verdiğini aktardı.

Azerbaycan Savunma Bakanlığı, bugün başlattığı “terörle mücadele operasyonun” hedefini Dağlık Karabağ’da anayasal düzeni tesis etmek ve bölgede bulunan Ermeni ordu güçlerinin geri çekilmesini sağlamak olduğunu açıkladı.

Azerbaycan’ın başlattığı askeri operasyon uluslararası toplum tarafından tepki ve endişeyle karşılandı.

AB Azerbaycan’ı kınadı

Avrupa Birliği (AB) Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikaları Yüksek Temsilcisi Joseph Borrell, Azerbaycan’ın operasyonunu kınayarak, “Çatışmaların derhal durdurulmasını talep ediyor ve Azerbaycan’a mevcut askeri faaliyetlerine son verme çağrısı yapıyoruz” ifadesini kullandı.

Fotoğraf: Oldhike/TASS/dpa/picture alliance

Bakü ile Dağlık Karabağ’da yaşayan Ermeniler arasında acilen diyaloğa geri dönülmesi çağrısı yapan Borrell, “Bu askeri gerginlik, yerel halkı göç etmeye zorlamak için bir bahane olarak kullanılmamalı” uyarısında bulundu.

Barış ve normalleşme görüşmelerine elverişli bir ortamın sağlanması için şiddetin durdurulması gerektiğine vurgu yapan Borrell, AB’nin taraflar arasında diyaloğu kolaylaştırmak için tüm gücüyle çaba gösterdiğini de sözlerine ekledi.

AB Konseyi Başkanı Charles Michel de, sosyal medya hesabından yaptığı açıklamada, “Azerbaycan ile Karabağ Ermenileri arasında gerçek bir diyaloğun mümkün olması için Azerbaycan askeri faaliyetlerine derhal son vermeli” ifadesine vurgu yaptı. Michel, geçen aylarda Azerbaycan ile Ermenistan arasında gerginliğe yol açan Dağlık Karabağ sorununun çözümü için taraflar arasında arabuluculuk girişimlerinde bulunmuştu.

Almanya ve Fransa’dan tepki

Almanya Dışişleri Bakanı Annalena Baerbock da Azerbaycan’a askeri operasyona derhal son verme çağrısı yaptı. Birleşmiş Milletler (BM) Genel Kurul görüşmeleri için ABD’nin New York kentinde bulunan Baerbock, “Azerbaycan bombardımanı derhal durdurulmalı ve müzakere masasına geri dönmeli” dedi. AB, Amerika Birleşik Devletleri (ABD), Ermenistan ve Azerbaycan arasında geçen günlerde tansiyonun düşürülmesi için yoğun görüşmeler yapıldığını hatırlatan Baerbock, Bakü’nün askeri tedbirlerden kaçınma taahhüdünü yerine getirmediğini kaydetti. Baerbock, Almanya’nın AB’nin öncülüğünde yürütülecek müzakereleri destekleyeceğini de sözlerine ekledi.

Fransa Dışişleri Bakanlığı da Bakü’ye “operasyona derhal son verme” ve “uluslararası hukuka uyma” çağrısı yaptı. Paris ayrıca çatışmalara son verilmesi için BM Güvenlik Konseyi’ni acil toplantıya çağırdı.

Azerbaycan’ın Dağlık Karabağ’daki operasyonu Ermenistan’ın başkenti Erivan’da protesto edildi. Fotoğraf: Karen Minasyan/AFP

Rusya’dan “kan dökülmesine” son verme çağrısı

Rusya, Azerbaycan ve Ermenistan’a çatışmalara son verme çağrısı yaptı. Kremlin Sözcüsü Dmitri Peskov, Dağlık Karabağ bölgesinde “Gerginliğin keskin bir şekilde artması ve çatışmaların başlaması nedeniyle kaygı duyuyoruz” dedi. Dağlık Karabağ’daki sivillerinin güvenliğinin öncelikli olduğunu vurgulayan Peskov, Rus ordusunun siyasi ve diplomatik yollarla çözüm sürecine dönülmesi için çaba gösterdiğini ifade etti.

Rusya Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Maria Zaharova, “Kan dökülmesi ve çatışmaların sona ermesi” gerektiğini vurgulayarak, sorunun diplomatik yollardan çözülmesi gerektiğini sözlerine ekledi.

Zaharova, Azerbaycan’ın operasyonunun Rusya’nın bilgisi dahilinde gerçekleştiği şeklindeki Ermenistan’ın suçlamalarını da reddederek, bölgede konuşlu Rus askerlerinin operasyonun başlamasından birkaç dakika önce bilgilendirildiğini söyledi.

Azerbaycan ordusunca bombalanan bölgeler.Fotoğraf: Marut Vanyan/UGC/AFP

Erdoğan: Karabağ, Azerbaycan toprağıdır

ABD’nin New York kentinde Birleşmiş Milletler 78. Genel Kurulu’nda konuşan Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Azerbaycan’ın Karabağ’da başlattığı operasyona dair açıklamalarda da bulundu. Erdoğan, “Azerbaycan ve Ermenistan arasındaki görüşme sürecini başından beri destekledik. Ancak Ermenistan’ın bu tarihi fırsatı yeterince değerlendiremediğini görüyoruz. Artık herkesin kabul ettiği gibi Karabağ, Azerbaycan toprağıdır. bunun dışında bir statüye atılması asla kabul edilmeyecek” dedi.

Erdoğan konuşmasının sonunda Azerbaycan’ın başlattığı operasyonla ilişkili olarak, “Ve bu vesileyle ayrıca sorumluluğunu hissettiğimiz Ermenistan-Azerbaycan arasındaki son olumsuz gelişmeyi de kesinlikle kınıyorum ve bölgedeki gelişmelerin süratle sona ermesini de temenni ediyorum” ifadelerini kullandı.

Cumhurbaşkanı Erdoğan, Azerbaycan’ın Karabağ’da başlattığı operasyona dair açıklamalarda bulundu. Fotoğraf: TIMOTHY A. CLARY/AFP/Getty Images

Türkiye Dışişleri Bakanlığı, Azerbaycan tarafından Karabağ’da başlatılan askeri operasyona ilişkin yazılı açıklama yaptı. Açıklamada, “Azerbaycan’ın Karabağ bölgesinde bulunan gayrimeşru Ermeni silahlı unsurlarca Azerbaycan ordusu mensuplarına ve güvenlik görevlilerine yönelik uzun süredir devam eden silahlı saldırılar ve provokasyonlara karşı, Azerbaycan ordusu tarafından bugün (19 Eylül) münhasıran askeri unsurların hedef alındığı bir anti-terör operasyonu başlatılmıştır. 2’nci Karabağ Savaşı’nın sona ermesinden bu yana geçen yaklaşık 3 yıllık sürede sahadaki duruma ilişkin olarak sürekli dile getirdiği meşru ve haklı endişelerin giderilmemesi neticesinde Azerbaycan, kendi egemen toprakları üzerinde gerekli gördüğü tedbirleri almak durumunda kalmıştır. Azerbaycan ile Ermenistan arasında bugüne kadar titizlikle yürütülen kapsamlı görüşme sürecinin sonuç odaklı olarak devamının sağlanmasının, bölgede barış, güvenlik, refah ve kalıcı istikrarın tesisi için yegane yol olduğuna inanıyoruz” denildi.

Azerbaycan Savunma Bakanı Zakir Hasanov, Milli Savunma Bakanı Yaşar Güler ile telefon görüşmesi yaptı. Anadolu Ajansı’nın geçtiği habere göre Azerbaycanlı Bakan Hasanov, Azerbaycan ordusunun Karabağ’da yürüttüğü operasyon hakkında Güler’i bilgilendirdi. Görüşmede Güler, Türkiye’nin her zamanki gibi bugün de Azerbaycan’ın yanında olduğunu bildirdi.

Uluslararası hukuka göre Azerbaycan topraklarının bir parçası olan ancak nüfusunun büyük bölümünü Ermenilerin oluşturduğu Dağlık Karabağ, Azerbaycan ve Ermenistan arasında gerginliğe neden oluyor. İki ülke arasında 90’lı yılların başında yaşanan savaşta Ermenistan bölgeyi işgal etmişti. 2020 yılında çıkan savaşta ise Azerbaycan birlikleri, Dağlık Karabağ’ın büyük kısmını yeniden ele geçirmişti. 2020 yılında Dağlık Karabağ bölgesinde yaşanan savaşın ardından taraflar arasında imzalanan ateşkes anlaşmasına göre, Rus birlikleri bölgede ateşkese uyulup uyulmadığını denetliyor.

AFP, dpa, rtr,DHA/JD, TY