NATO Zirvesi’nden hangi sonuçlar çıktı?

WASHINGTON – Washington’ın evsahipliğinde yapılan NATO Zirvesi’nde müttefikler Ukrayna’ya “üyelik dahil geri dönülmez entegrasyon yolu” vaadinde bulundu.

ABD’nin 2026’dan itibaren Almanya’ya uzun menzilli füze yerleştirmeye başlayacağı açıklandı.   NATO müttefiklerinin biraraya geldiği Washington’daki zirvede Rusya işgali altındaki Ukrayna’ya uzun vadeli askeri, ekonomik ve siyasi destek, öncelikli konu başlığıydı.

İttifaka üye 32 ülkenin liderleri zirvede, Ukrayna’ya NATO üyeliği daveti iletmese de Kiev’e “üyelik dahil geri dönülmez Avrupa-Atlantik entegrasyonuna” destek açıkladı.   Zirve sonuç bildirgesinde müttefikler önümüzdeki yıl boyunca Ukrayna’ya 43 milyar dolarlık askeri yardım sözü verdi.   Zirve sırasında Danimarka ve Hollanda hükümetlerinin Ukrayna’ya Amerikan yapımı F-16’ları hibe etme sürecinde olduğu açıklandı. F-16’ların bu yaz Ukrayna semalarında uçmaya başlaması öngörülüyor.

ABD Almanya’ya uzun menzilli füze yerleştirecek  NATO zirvesi sırasında ABD’nin 2026’da Almanya’ya uzun menzilli füze yerleştirmeye başlayacağı açıklandı.   Müttefiklere göre bu, Rusya’nın Avrupa için teşkil ettiği tehdide karşı konulmasına yönelik önemli bir adım. Bu kararla birlikte Amerika, Soğuk Savaş’tan bu yana Avrupa kıtasında en güçlü silahlarını konuşlandırmış olacak.

ABD ve Almanya’nın ortak açıklamasına göre, bu silahların yerleştirilmesi, Tomahawk ve daha geniş menzilli hipersonik silahları kapsayacak kabiliyetlerin Avrupa’ya uzun vadeli konuşlandırılmasına da bir hazırlık niteliğinde.   Bu adım Rusya Cumhurbaşkanı Vladimir Putin’e açık bir uyarı olarak değerlendiriliyor. Kremlin ise NATO’nun adımlarını Rusya’nın ulusal güvenliğine yönelik ciddi bir tehdit olarak niteledi, askeri bir karşılık vereceğini belirtti.

Polonya’daki yeni hava savunma üssü göreve hazır  Zirve sırasında NATO füze kalkanı kapsamında balistik füze saldırılarının tespit edilmesi ve engellenmesi için tasarlanan Polonya’daki yeni hava üssünün, göreve hazır olduğu açıklandı.   NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, balistik füzelerin Ukrayna savaşında ve Ortadoğu’da yaygın şekilde kullanıldığına dikkat çekerek “Bir savunma itifakı olarak bu tehdidi görmezden gelemeyiz. Füze savunması NATO’nun kolektif savunma görevinin gerekli bir unsuru’’ dedi.

Polonya’nın kuzeyindeki Redzikowo’da konuşlu sistemin Avrupa’yı balistik füze saldırılarına karşı koruması amaçlanıyor. NATO’ya göre sistem, Romanya ve İspanya’daki kabiliyetlerle Türkiye’deki Kürecik erken uyarı radar sisteminin tamamlayıcısı.   NATO’dan Çin’e mesaj  NATO Zirvesi sonuç bildirgesinde; Çin, Rusya’nın Ukrayna’daki savaşında “belirleyici bir kolaylaştırıcı” olarak nitelendi. Çin’in Euro-Atlantik güvenliğine yönelik sistemik zorluk teşkil ettiği belirtildi. NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg’e göre bu bir ilk.

Bildirgede Çin’e, Rusya’nın savaşına maddi ve siyasi destek sağlamaya son vermesi çağrısı yapıldı.   Pekin ise Ukrayna konusunda “adil ve nesnel bir tutum benimsediğini” iddia ederek NATO’ya tepki gösterdi.   Çin Dışişleri Bakanlığı, NATO’dan çıkan deklarasyonun taraflı olduğunu ve “anlaşmazlık tohumları ektiğini” iddia etti.  Öte yandan NATO üyesi Macaristan, 32 NATO ülkesinin Hint-Pasifik Dörtlüsü (IP-4) olarak adlandırılan Avustralya, Japonya, Yeni Zelanda ve Güney Kore ile yaptığı toplantı öncesinde, NATO’nun “Çin karşıtı bir blok olmasını istemediğini ve bunu desteklemeyeceğini savundu.