Irak’tan İsveç büyükelçisini sınır dışı etme kararı

İsveç’te daha önce Kur’an yakma eylemi yapan Iraklı sığınmacının benzer bir eylemi tekrarlamasına izin verilmesinin ardından Irak yönetimi İsveç’in Bağdat Büyükelçisini sınır dışı etme kararı aldı.

İsveç’te yaşayan 37 yaşındaki Iraklı Salvan Momika önceki eyleminde olduğu gibi bu kez Kur’an’ı yakmadı, ancak Müslümanların kutsal kitabının üzerine basıp, tekmeleyerek tahrip etti.

Stockholm’deki Irak Büyükelçiliği önünde protesto gösterilerinin yapıldığı saatlerde Irak Başbakanı Muhammed Şia el-Sudani Bağdat’taki İsveç Büyükelçisine Irak topraklarını terk etmesi talimatını verdi.

Ofisinden yapılan açıklamada, bu kararın “İsveç hükümetinin Kur’an-ı Kerim’in yakılmasına, İslami kutsallara hakaret edilmesine ve Irak bayrağının yakılmasına defalarca izin vermesinden kaynaklandığı” belirtildi.

İsveçli yetkililerin ifade özgürlüğü gerekçesiyle protestoya izin verileceği haberi, Perşembe günü sabaha karşIrak’ta İsveç Büyükelçiliği’ne saldırı: Bina ateşe verildiı yüzlerce kişinin İsveç’in Bağdat Büyükelçiliğini basarakbinayı ateşe vermesine yol açmıştı.

Bağdat’taki İsveç büyükelçiliği binası öfkeli protestolara sahne oldu.Fotoğraf: AHMED SAAD/REUTERS

Irak hükümeti saldırıyı kınadı ancak İsveç’teki protestoya misilleme olarak Stockholm’le ilişkileri kesme adımı attı, İsveçli telekom şirketi Ericsson’un işletme lisansını askıya aldı.

İsveç ve diğer Avrupa ülkeleri daha önce de aşırı sağcıların ve diğer aktivistlerin ifade özgürlüğünü gerekçe göstererek dini sembollere ya da kitaplara zarar verdiği ya da tahrip ettiği protestolara sahne olmuştu.

Müslüman ülkelerden İsveç’e tepki

İsveç’teki Kur’an eylemine İslam dünyasından yoğun tepki var. Türkiye Dışişleri Bakanlığından yaıpılan yazılı açıklamada “Kutsal kitabımız Kur’an-ı Kerim’i hedef alan aşağılık saldırıyı en güçlü şekilde lanetliyoruz” denildi.

“Birleşmiş Milletler (BM) İnsan Hakları Konseyinde 12 Temmuz 2023 tarihinde kabul edilen kararla, Kur’an-ı Kerim’e yönelik saldırılar dini nefret olarak tanımlanmıştı” denilen açıklamada “İsveç’ten, BM, Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı ve Avrupa Konseyi’ndeki yükümlülükleri başta olmak üzere uluslararası sorumlulukları çerçevesinde, İslam dinine ve milyarlarca inananına yönelik bu nefret suçunun önlenmesi için artık caydırıcı tedbirler almasını bekliyoruz” ifadesine yer verildi.

Katar, İsveç büyükelçisinin dışişleri bakanlığına çağrılarak Kuran eylemiyle ilgili olarak kendisine protesto notası verildiğini bildirdi. Körfez ülkesinden yapılan açıklamada “İsveçli yetkililerden bu utanç verici eylemleri durdurmaları için gerekli tedbirleri almalarını isteyecekleri” kaydedildi.

Suudi Arabistan Dıoşişleri Bakanlığı da İsveç’in Riyad’daki maslahatgüzarının çağrılarak olayın diplomatik olarak protesto edildiğini açıkladı.

İslam İşbirliği Teşkilatı da Stockholm’deki protestoyu ifade özgürlüğü hakkı kapsamında haklı gösterilemeyecek “bir başka provokatif saldırı” olarak gördüklerini belirterek kınadı.

Ürdün Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada ise eylem “nefreti körükleyen pervasız bir eylem” olarak nitelendirildi.

AFP, Reuters / GY, EC