‘Kapsamlı Bir Tasavvuf Araştırması’

Üsküdar Üniversitesi Tasavvuf Araştırmaları Enstitüsü’nün, Kyoto Üniversitesi, Asya ve Afrika Saha Araştırmaları Enstitüsü ile ortaklaşa yürüttüğü ‘Kapsamlı Bir Tasavvuf Araştırması: Tasavvuf Düşüncesi, Edebiyat, Müzik ve Ritüeller’ başlıklı projenin 2023 bölümü, 28 Ağustos’taki konferansla tamamlanıyor. 2022 yılında başlayan ve 6 yıl sürecek olan projeye dair açıklama yapan Tasavvuf Araştırmaları Enstitüsü Müdürü Prof. Dr. Elif Erhan, “Japonya’daki Üniversitelerin Selçuklu ve Osmanlı dönemi tasavvuf metinlerine ilgi gösteriyorlar. Eski Türkçe biliyorlar. Bu proje, Japon araştırmacılar için Osmanlı tasavvuf düşüncesinin bir özelliği olarak, Mesnevi’nin Fusûsu’l-Hikem ve Fusûsu’n Mesneviyle şerh edildiği Türkçe şerhleri inceleyebilmeleri, Osmanlı şerh geleneğini daha yakından tanıyabilmeleri için eşsiz bir fırsat.” dedi. Programın herkesin katılımına açık olduğunu belirten Erhan, herkesi projenin sonuçlarını dinlemeye ve değerlendirmeye davet etti.

Üsküdar Üniversitesi Tasavvuf Araştırmaları Enstitüsü, Japonya ile ortak bir projede buluştu.

Proje, Japon Bilimi Destekleme Kurumu tarafından destekleniyor

Üsküdar Üniversitesi Tasavvuf Araştırmaları Enstitüsü, Kyoto Üniversitesi, Asya ve Afrika Saha Araştırmaları Enstitüsü (Graduate School of Asian and African Area Studies ASAFAS, Kenan Rifai Center for Sufi Studies) ile ortaklaşa bir proje yürütüyor. ‘Comprehensive Study of Sufism: Through Metaphysics, Literature, Music and Rituals’ (Kapsamlı Bir Tasavvuf Araştırması: Tasavvuf Düşüncesi, Edebiyat, Müzik ve Ritüeller) başlıklı projenin yönetiminde Prof. Yasushi Tonaga bulunuyor.

6 yıl devam edecek olan proje Japonya’nın bilimsel araştırmalara fon sağlayan, ‘The Japan Society for the Promotion of Science (JSPS)’ adlı kuruluş tarafından destekleniyor. 

Proje kapsamındaki ilk çalışmalar Türkiye’de 2022 yılı Kasım ayında Üsküdar Üniversitesi’nde gerçekleşen buluşma ile başlamıştı. Ardından Japon heyet Mevlevilik konusundaki çalışmaları için Konya’yı ziyaret etmiş, Mevlevilik hakkında Uluslararası Mevlâna Vakfı koordinasyonunda temaslarda bulunmuşlardı.

Projenin saha araştırmaları başladı 

Ağustos ayında 2023 yılı saha çalışmaları için İstanbul’a gelen proje grubunda Prof. Dr. Yasushi Tonaga, Prof. Dr. Masayuki Akahori, Prof. Dr. Nobua Misawa, Dr. Manami Suzuki ve Azusa Fujimoto bulunuyor. İlk temaslarını Tasavvuf Araştırmaları Enstitüsü’nün gerçekleştirdiği davetle, Uluslararası Mevlâna Vakfı Başkanı Esin Çelebi Bayru ile yapan heyet, saha araştırmaları programına başladı. 

Prof. Tonaga, projenin Türkiye heyeti Tasavvuf Araştırmaları Enstitüsü Müdür Yardımcısı Prof. Dr. Emine Yeniterzi, Öğr. Üyesi Prof. Dr. Reşat Öngören ve Dr. Öğr. Üyesi Cangüzel Güner Zülfikar ile görüşmelerde bulundu.

Saha araştırmaları kapsamında Tasavvuf Araştırmaları Enstitüsü’nde 20 Ağustos’ta düzenlenen görüşmelerde Prof. Dr. Mim Kemal Öke ve Dr. Savaş Barkçin konuk edildi. Görüşmelerde Anadolu irfanının tarihi, sosyolojik ve kültürel yönleri ele alınırken, Prof. Dr. Öke Mevlevilik, Dr. Barkçin ise konunun müzik yönünü ele aldı. 

Çalışmalar Enstitü öğretim üyesi ve IRSICA Başkanı, Jakarta eski Büyükelçisi Prof. Dr. Mahmud Erol Kılıç ve Vatikan eski Büyükelçisi Prof. Dr. Kenan Gürsoy’un katkıları ile devam edecek. Bu görüşmelerde tasavvuf düşüncesi ve felsefesi başta olmak üzere, ‘Anadolu İrfanı’ başlığı çeşitli boyutlarıyla ele alınacak.

2023 bölümü 28 Ağustos’taki konferansla sona eriyor 

Projenin 2023 yılı bölümü, 28 Ağustos 2023 Pazartesi günü gerçekleşecek ‘Bridging Mystical Philosophy and Arts in Sufism: Poetry, Music and Sama’ Ritual’ başlıklı sonuç konferansı ile sona erecek.

Üsküdar Üniversitesi’nin, Mevlana’nın (Hz.) 750. vuslat yıldönümü vesilesiyle düzenlediği çalışmalar kapsamında da yer alan programın bu aşamasında Mevlevilik konusu ele alınacak. 

Üsküdar Üniversitesi Merkez Yerleşke Nermin Tarhan Konferans Salonu’nda yapılacak 2023 yılının son konferansı açılış oturumunda Rektör Danışmanı Cemalnur Sargut, Enstitü öğretim üyelerinden ve IRCICA Başkanı (Jakarta eski Büyükelçisi) Prof. Dr. Mahmud Erol Kılıç, Kyoto Üniversitesinden Prof. Dr. Yasushi Tonaga ve Üniversite adına ev sahibi olarak Üsküdar Üniversitesi Rektör Yardımcılarından Prof. Dr. Hikmet Koçak yer alacak. Programın ilk oturumu Enstitü doktora programında ‘Medeniyet’ konularında dersler veren ve Vatikan eski Büyükelçisi Prof. Dr. Kenan Gürsoy’un yöneteceği oturumla başlayacak. Oturumlarda Tasavvuf Araştırmaları Enstitüsü’nden sırasıyla Yüksek Lisans Öğrencisi Petek Kutucuoğlu ‘Ahmed Avni Konuk’un Mesnevi Şerhi ve İstidat Kavramı’; Öğr. Üyesi Prof. Dr. Reşat Öngören, ‘Mevlana Celaleddin Rumi’de Tasavvuf Düşüncesinin Boyutları’; Enstitü Müdür Yardımcısı Prof. Dr. Emine Yeniterzi, ‘Türk Tasavvuf Edebiyatında Mevlana Celaleddin Rumi’nin Etkisi: Mesnevi’den Hikâyeler’; Enstitüde ikinci bir doktora yapmakta olan Prof. Dr. V. Emre Ömürlü, ‘Mevlevî Ayinlerinde Mevlevî Mukabeleleri ve Bazı Tarikatlarda İcra Edilme Biçimleri’; Dr. Öğr. Üyesi Dilek Güldütuna, ‘Sama Ayini ve Seyrü Sülûk’ ve Dr. Öğr. Üyesi F. Cangüzel Güner Zülfikar, ‘Mevlevîhâneler: Medenî ve Medenîleştiren Mekânlar’ konularındaki sunumlarını gerçekleştirecek. Programda Japonya’dan da dört araştırmacı yer alacak. Programın ayrıntılarına buradan ulaşılabilir.

Konferans ‘Kapsamlı Bir Tasavvuf Anlayışına Doğru’ konulu, Dr. Öğr. Üyesi Zülfikar’ın yöneteceği genel tartışma ile sona erecek.

“Japonya’daki Üniversitelerin tasavvuf metinlerine gösterdikleri ilgiden memnunuz.”

Proje hakkında açıklama yapan Üsküdar Üniversitesi Tasavvuf Araştırmaları Enstitüsü Müdürü Prof. Dr. Elif Erhan “Kyoto Üniversitesi ile 2016 yılında başlayan ortak çalışmalarımız, Yasushi Tonaga hocanın Japonya’daki iş birlikleri ve yetiştirdiği doktora öğrencileriyle birbirine eklemlenerek büyüyor. Tasavvuf düşüncesinin, içinde bulunduğumuz coğrafyada en süzülmüş halini idrak etme lütfuna sahip bizler, Japonya’daki Üniversitelerin Selçuklu ve Osmanlı tasavvuf metinlerine gösterdikleri ilgiden ayrıca memnunuz. Eski Türkçe biliyorlar. Bu konularda Türkçe bilmeyen araştırmacıların ulaşabileceği yayınlar henüz mevcut değil. Bu proje, Japon araştırmacılar için Osmanlı tasavvuf düşüncesinin bir özelliği olarak, Mesnevi’nin Fusûsu’l-Hikem ve Fusûsu’n Mesneviyle şerh edildiği Türkçe şerhleri inceleyebilecekleri, Osmanlı şerh geleneğini tanıyabilecekleri eşsiz bir imkân. Japonya’da Mevlâna (Hz.) ve Mevlevilik pek çalışılmış değil. Osmanlı tarihçiliği var. Tasavvuf düşüncesi açısından kendi akademik geleneklerinde Toshihiko Izutsu gibi dünyaca tanınan İbn-i Arabi uzmanlarının etkisi büyük. Proje atmosferi boşlukları keşfetmek için fırsatlar sunuyor. Elbette derinlemesine çalışmalar gerektiriyor. Tabi Enstitümüzün konuya bakış açısıdır bu. Mevcut proje ise geniş kapsamlı bir tasavvuf araştırması; ilk katmanda, ilk 4 yıl Japon araştırmacı grubu daha çok sosyal antropolojik taramalar yapıyor, bulgular tarih/kültür tarihi açısından sonuçlar içerdiği gibi, tasavvufun musiki, ritüeller ve semboller üzerinden toplumdaki popüler algısına da değiniyor. Tasavvuf Araştırmaları Enstitüsü öğretim üyelerimiz, projeyi birincil kaynaklar üzerinden tasavvuf düşüncesi, tarihi ve edebiyatı yönüyle derinleştirmekte. Programımız ilgili herkesin katılıma açık. Herkesi projenin sonuçlarını dinlemeye ve birlikte değerlendirmeye davet ediyoruz.” dedi. 

Üsküdar Üniversitesi TV’den canlı yayınlanacak konferansa katılım ücretsiz olup, Türkçe ve İngilizce simultane tercüme de yapılacak. 

Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı