Elektrik alamadım

SON üç yılda ülkemizde 4 bine yakın büsbütün elektrikle çalışan araç satıldı. Bu yıl, markaların elektrikliye geçiş stratejileri kapsamında Türkiye pazarına sunulan elektrikli araçların sayısının artması, satışların da tıpkı oranda yükselmesi bekleniyor. TOGG’un da sene sonunda birinci elektrikli aracını üretim bantlarından indireceği düşünüldüğünde Türkiye’yi 2 yıl içerisinde çok önemli bir elektrikli dönüşüm bekliyor. Ben de bu noktadan hareketle büsbütün elektrikle çalışan arabayla bir hafta geçirdim ve elektrikli araç kullanıcılarının yaşadığı tecrübeleri dinledim. Hem kendi tecrübelerim hem de kullanıcıların anlattıkları, şarj istasyonlarıyla ilgili çözülmesi gereken birçok sorun olduğunu bizlere gösterdi.

ŞARJ SORUNU VAR

Bir haftalık elektrikli araç tecrübem için etrafımdaki şarj istasyonlarını belirledim ve buna nazaran planlamalar yaptım. Lakin, karşılaştıklarım hiç de planladığım üzere olmadı. Yaşadığım en temel sıkıntılar şunlar oldu:

İstasyon çalışmıyor: Kent içi noktalardaki etkin şarj istasyonlarına ulaştığımda birçok istasyonun çalışmadığını gördüm. Kimi durumlarda 2-3 istasyon gezdim, sonunda çalışan istasyon bulduğumda kullandığım araç neredeyse kapanmak üzereydi.

Düşük voltaj uyarısı: Birtakım istasyonlarda karşılaştığım problem ise düşük voltaj oldu. Örneğin, Eyüp’teki şarj noktasında bir gece evvel aracımı şarj edebilirken, sonraki gün gittimde düşük voltaj nedeniyle aracı şarj edemedim.

Site ve AVM’ye giremedik: Aracı şarj etmek için gittiğim sitede misyonlu tarafından içeri alınmadım. Tekrar kimi AVM’lerde güvenlik vazifelileri, istasyonlar 24 saat açık olmasına karşın “22.00’dan sonra içeri alamıyoruz” dedi.

Park işgali: En çok karşılaştığım sorun şarj noktalarında elektrikli araçlar için ayrılmış alanlara öbür araçların park etmesiydi. Şarjım hiç kalmadığı için saatlerce aracın sahibinin gelmesini bekledim.

KONUTTA İSTASYON KAİDE

Yaklaşık üç aydır elektrikli araç sahibi olan Ebru Pilavcı da hususla ilgili tecrübelerini şu formda aktardı: “Elektrikli aracı gerek çevreyi muhafaza gerekse uygun tüketim maliyetleri nedeniyle tercih ettik. Sahip olduğu teknolojiler de tekrar elektrikli aracı tercih etmemizdeki bir öbür kıymetli etkendi. Yalnız şunu bilhassa belirtmeliyim ki, bir elektrikli araç sahibi olduğunuzda meskeninize yahut iş yerinize yalnızca sizin kullanabileceğiniz bir istasyon kurdurmanız şu an için koşul. Kimi durumlarda kent içindeki farklı noktalardan şarj etmemiz gerektiğinde çoklukla bozuk istasyonlarla karşılaşıyoruz. Örneğin, geçtiğimiz günlerde 3 istasyon gezdim 3 istasyon da bozuktu.”

‘ÇOK MEMNUNUM’

Bir öbür elektrikli araç kullanıcısı Hüseyin Sağlam ise yaşadığı tecrübeleri, “Bir yıldır elektrikli araç kullanıyorum. Öncelikle epey şad olduğumu belirtmem gerekir. Gerek etrafa hassaslığı gerek sahip olduğu teknolojisiyle ‘daha evvel bir arabaya binmemişim’ bile diyorum. Temel sorun ise şarj altyapısının iyileştirmesinde. Benim konutumda ve iş yerimde şarj istasyonum var lakin farklı noktalardan şarj etmek istediğimde istasyonların çalışmaması ve park alanların işgali üzere birçok meseleyle karşılaşabiliyorum. Kimi AVM’ler ise 22.00’dan araç elektrikli olmasına karşın otoparka sokmuyor”
kelamlarıyla anlattı.

‘KURULUM SÜREÇLERİ KOLAYLAŞMALI’

BAHİSLE ilgili görüşlerini aldığımız Türkiye Elektrikli ve Hibrid Araçlar Derneği (TEHAD) Lideri Berkan Bayram, yaşanan sıkıntılar çerçevesinde istasyonların daha verimli kullanılabilmesi için yapılması gerekenleri şöyle özetledi: “Öncelikle şarj noktalarının öbür araçlar tarafından otopark yeri olarak algılanıp işgal edilmemesi gerekiyor. Başka yandan, bu alanların birer ticari işletme olduğunun üçüncü taraflarca bilinmesi lazım. Kamu kurumları tarafından teşvik edilmesi ve suram talep süreçlerinin daha kolaylaştırıcı olması da koşul. Ayrıyeten, sektörel yapılanmamız hala zayıf ilerliyor. Bölümün temsiliyetini yapan bir kurumun olmaması da istenilen yasal yapılandırmaların gecikmesine neden oluyor. Bu bahisteki çalışmalarımız sürüyor.”

NE KADARA ŞARJ OLUYOR?

TÜRKİYE’de yaklaşık 3 bin, İstanbul’da ise bin 250 adet şarj istasyonu bulunuyor. Elektrikli araçların şarj maliyetleri ise bu yılın başından itibaren yaklaşık yüzde 130 oranında artmış vaziyette. Bu fiyat alınan şarjın tipine nazaran değişiyor. Örneğin, şarj istasyonları sağlayan bir şirket artan fiyatlar kapsamında AC soketler (ev tipi olağan şarj) için 7.4 kW’a kadar olan şarj hizmetini dakika başı 25 kuruştan 55 kuruşa çıkarırken, 50 kW’a kadar olan DC soketler (hızlı şarj) için şarj maliyetinı dakika başı 1.7 liradan 3.9 liraya çıkardı. Hasılı, elektrikli araçlarda 1 kilometrenin maliyeti ortalama 1 lira oldu. Ben de 250 kilometrelik bir menzil için AC tipi şarja 135 lira ödeme yaptım.

TEK ŞARJLA 1000 KM GİDEBİLEN ARABA

MERCEDES-Benz, tek şarjla 1000 kilometre giden yeni modeli Vision EQXX’i duyurdu. Şimdi seri üretilmeye hazır olmayan lakin markanın elektrikli araçlarla ilgili çalışmaları hakkında kıymetli ipuçları barındıran model, 0.17 Cd’lik rüzgâr direnci ve bataryalarındaki gücün yüzde 95’e kadarını tekerleklere ulaştırabilmesiyle 1000 km’lik menzile ulaşabiliyor. Şirketten yapılan açıklamada, yalnızca 18 ayda boş bir kağıttan tamamlanmış araca dönüşen EQXX’in Stuttgart dışında, Formula 1 ve dünyanın dört bir yanındaki start-up’lar, ortaklar ve kurumlardan işbirliği ile tamamlandığı bildirildi. Dizaynıyla dikkat çeken aracın öne çıkan bir özelliği de güneş gücünü şarja çevirebilmesi. Tavandaki 117 güneş pilinden güç sağlayan EQXX, ülkü şartlar altında uzun uzaklıklı seyahatlerde 25 km’ye kadar ek menzil sağlayabiliyor. 

EN GÜÇLÜ VERSİYONU CES 2022’DE TANITTI

BMW, tüketici elektroniği fuarı CES 2022’de elektrikli mobilite alanındaki amiral gemisi, büsbütün elektrikli yeni BMW iX’in en güçlü versiyonunu tanıttı. Yeni BMW iX M60, sahip olduğu teknik spesifikasyonları ve standart iX modelinden kendisini ayıran ince tasarım ayrıntılarıyla dikkat çekti. Şirketten yapılan açıklamada, yeni BMW iX M60’ın ön ve art akslarda yer alan elektrik motorları sayesinde 619 HP ürettiği bildirildi. Azamî torku 1000 Nm’den fazla olan birinci BMW arabası olma özelliği de taşıyan BMW iX M60, 0’dan 100 km/s sürate yalnızca 3.8 saniyede ulaşıyor. WLTP normlarına nazaran araba, tam şarjla 575 km ara gidebiliyor. Yeni BMW iX M60 yalnızca 10 dakikalık şarj ile 150 km menzile kavuşuyor. Arabanın dış dizaynında öne çıkan ögelerin başında ise 21 inç boyutundaki aerodinamik jantlar geliyor.

JAPONLARIN YENİ GÖZDESİ C+POD

TOYOTA, C+pod isimli kompakt elektrikli aracını Japonya’da tüm kurumsal müşteriler ve belediyelerin yanı sıra artık kişisel müşterilerine de sunmaya başladığını duyurdu. Şirketten yapılan açıklamada, C+pod’un küçük bir arabadan daha kompakt boyutlara sahip ve günlük kısa aralarla seyahat eden kullanıcılar için bir mobilite seçeneği olarak tasarlandığı bildirildi. C+pod’un gaye kitlesi içerisinde ise gençler, yeni araç kullanmaya başlayan kullanıcılar yahut arabayla sürüş yapmaktan çekinen yetişkinler üzere profiller yer alıyor. Dar alanlarda hareket yapabilen C+pod, tek şarjla 150 km menzile sahip.