Şimdi ‘yeşil hamle’ zamanı

DORUKTA ‘Konutta Sürdürülebilirlik Standartları’ oturumu Sefer Levent moderatörlüğünde gerçekleşti. Türkiye’den ve dünyadan yeşil binalar kesimi konusunda bilgi veren TURKECO Kurucusu Dr. His Erten, Türkiye’de 500’ü aşan binanın yeşil bina sertifikasına sahip olduğunu belirtirken, “Türkiye için bu sayı epeyce az. Milyonlarca yapıya ulaşmalıydık. Üstelik sertifikalı binaların ne kadarının nitekim yeşil bina olduğu da akademik çalışmalarla kanıtlanmış değil” dedi. Son yıllarda Türkiye’de dahil olmak üzere dünyanın birçok noktasında orman yangınları çıktığını hatırlatan Erten, “Bunlar insan kundaklaması olarak geçiştirilse de o denli değil. Zira yeryüzü sıcaklığı her yıl bir evvelki yıla nazaran daha yükseliyor. Bu sene de, gelecek sene de bu yangınlar çıkmaya devam edecek. Tıpkı anda İtalya, Avustralya, Kaliforniya da yanıyordu. Demek ki paralel olarak çıkan bu yangınlar iklim krizinin habercileri. Öncelikle tüm dünyada ve bu krizden en fazla etkilenecek olan ülkemizde durumun vahim olduğunu anlayıp, süratle tedbirler almaya başlamamız gerek” diye konuştu.

KOLLARI SIVAMA VAKTİ

“Önümüzdeki yıllarda her şey sudan daha ucuz olacak” diyen Dr. Erten, “Kıbrıs’a su gelmiş olabilir fakat bu bolluğa kanıp rahatlamayın. Su ve güç verimliliğini her alanda sağlamak boynumuzun borcu. Kendi yaşadığımız binalardan başlayarak tüm yapıları elden geçirmek zorundayız” sözlerini kullandı. AB Mutabakatı’nın da bina iyileştirmelerinin artması konusunu gündeme getirdiğini hatırlatan Erten, Kıbrıs’taki meslek odalarının, yeşil alanda dünyada başarılı olan ülkelerden yeşil bina standartlarını alarak yola çıkabileceğini belirtti. Erten, “Yeşil bina sertifikasyon sistemleri ticari kümelerin sistemleri. Tabi bunlar da kullanılabilir. Fakat evvel bu kodlar ve şartnamelerden başlanılmalı ki sistemi tabana yayalım” dedi. Kıbrıs’ın yeşil bina inşası için iklimi ve arazi yapısı açısından şanslı olduğunu belirten Erten, “Yenilenebilir güç Kıbrıs’ta her binaya konulursa Kıbrıs dünya önderi olur. Bunu yapacak toprağınız, yapılarınız ve gücünüz var. Burada sivil toplum örgütlerine büyük iş düşüyor. Yarından itibaren kolları sıvamamak için hiçbir neden yok” dedi. Erten, 2030 ve 2050 gayelerine ulaşmada bina kesiminin NZEB için yol haritasını bir an önce çizmesi gerektiğinin ve bu yol haritasında devlet teşviklerinin ehemmiyetini vurguladı.

ATIKLAR VE YEŞİL GÜZELLEŞTİRME

Dünyada binaların sera gazı salınımının yüzde 39’undan sorumlu olduğuna dikkat çeken His Erten, “İnşaat işleri ve gereçler bu toplamın yüzde 11’ini temsil ediyor ve buna gömülü karbon diyoruz. Binaların operasyonel güç verimliliğinde büyük adımlar atılmış olsa da materyal çıkarma, sürece, nakliye ve inşaat işlerine giren gömülü karbon için artan bir tasa kelam konusu. Bu nedenle dünyada seçici yıkım gündemde. Yıkımlardan çıkan materyalleri yine kullanmak zorundayız. Mesela Singapur inşaat atıklarını yol üretiminde kullanıyor. Sıcaklık sizin adanızı da etkileyecek ve ilerde asfalt yollar eriyecek. Buna hazır mısınız? İnşaat dalının seçici yıkım ve yeşil uygunlaştırma başlıklarını hemen gündemlerine almaları gerek. Unutmayalım ki ya daima birlikte batacağız, ya da birlikte çıkacağız” halinde konuştu. Etraf dostu yapıların inşası sürecine finans kuruluşlarının da dayanak vermesi gerektiğini belirten Erten, konut kredi faizlerinin yeşil binalar için düşürülmesinin kritik kıymete sahip olduğunu ekledi.

‘EĞİTİMLER VERİLMELİ’

KIBRIS Developments Proje Geliştirme ve Pazarlama Yöneticisi Harper Özbirim, sürdürülebilirlik için kamu, özel bölüm ve tüketicilerin birlikte hareket etmesi gerektiğini söyledi. Eğitimlerle etraf şuuru yaratılması gerektiğine vurgu yapan Özbirim, “Biz yapıları hayata geçirirken güç, su tasarrufu sağlarız lakin o meskende yaşayacak kişi kâfi bilgiye sahip değilse manası kalmaz. Ya da biz çöplerin ayrıştırılması için özel alanlar yaratırken, tüketici bunu kullanmayı bilmiyorsa amaçları yakalayamayız” dedi. Bu alanda yol haritasının devlet siyaseti ile desteklenmesi gerektiğini belirten Özbirim, teşviklerle de sürece katkı sağlanması gerektiğini kaydetti.

‘STANDARTLARI BELİRLEYELİM’

KIBRIS Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği (KTMMOB) Genel Sekreteri Simzer Kaya, etraf eğitimin çocuk yaşlarda başlaması ve müfredata eklenmesi gerektiğini lisana getirdi. Etraf dostu yapıların inşa edilmesi için evvel standartların belirlenmesi gerektiğini söyleyen Kaya, “Avrupa’da gelişmiş ülke standart kodları yazmış durumda. Zorunlu bir durum olmadan güç verimli dizaynlar gelişmiyor. Mimarlara düşen de bu konutlar, yapı materyalleri için standartları önemli şeklide ele almak. Tüm meslek örgütlerinin düzenleyeceği çalıştaylarla kurallar belirlenmeli ve yasal yere oturmalı. Bizler çalıştaylar yapıyoruz lakin bunun devlet siyasetiyle desteklemesi gerek. Yönetmelik hazırlanması da tek başına mana tabir etmez. Dalda tüm paydaşlarının tıpkı vizyonda olması gerekir. Bizler tabiatın üstünde üzere davranıyoruz. Dünya süratle değişiyor bize işaret veriyor. Uyanmalı ve üzerimize düşeni yapmalıyız” dedi. Toplu konutların tasarım sürecine de değine Kaya, “Konutları tasarlanırken önümüzdeki 10-15 yılın gereksinimlerinin da göz önünde bulundurulmalı, değişmesine imkan verecek formda hayata geçirmeliyiz. Barınma insan hakkı ve konut yalnızca başımızı sokacağımız yer değil. Teklifimiz toplu konutlar için müsabakaların yapılması” diye konuştu.