Suudi Arabistan İran’a yatırıma hazırlanıyor

Ortadoğu’da yıllardır karşı kutuplarda yer alan Suudi Arabistan ile İran arasında yakınlaşma süreci hızla ilerliyor. Suudi Arabistan, diplomatik ilişkilerin yeniden başlatılmasını öngören anlaşmanın imzalanmasının ardından İran’a hızlı bir şekilde yatırım yapmaya hazır olduğunu bildirdi.

Suudi Arabistan Maliye Bakanı Muhammed el-Cedan, Suudi yatırımlarının İran’da ivedilikle hayata geçirilebileceğini belirtti. Başkent Riyad’ta düzenlenen mali sektör konferansında konuşan El-Cedan, “İran’da Suudi yatırımları için çok sayıda olanak mevcut. Biz, bir anlaşmanın şartlarına saygı duyulduğu sürece bir engel görmüyoruz” ifadelerini kullandı.

Muhammed el-Cedan, daha sonra Reuters haber ajansına verdiği demeçte de, “Bölgedeki istikrar, dünya ve bölge ülkeleri açısından çok önemli. Biz İran’ın komşumuz olduğunu ve komşularımızla, bizimle iş birliği içinde olmak istedikleri sürece sorun yaşamak istemediğimizi her zaman söyledik” dedi. El-Cedan ayrıca, “İran’a yatırım yapmamak için bir sebebimiz yok ve İran’ın Suudi Arabistan’a yatırım yapmasını engellemek için de bir neden yok. İki ülkenin karşılıklı olarak birbirlerinin kaynaklarından ve rekabetin avantajlarından faydalanmaları hepimizin çıkarına uygun” ifadesini kullandı.

Çin’in arabuluculuğu

Çin’in ev sahipliğinde bir araya gelen Suudi Arabistan ve İranlı yetkililer, dört gün süren görüşmelerin ardından geçen Cuma günü, diplomatik ilişkilerini yeniden başlatma ve en geç iki ay içinde karşılıklı olarak büyükelçiliklerini tekrar açma konusunda anlaşmışlardı.

Suudi Arabistanlı bir yetkili gazetecilere yaptığı açıklamada, Pekin’in Tahran üzerinde baskı kurabildiğini ve İran’ın, Suudi Arabistan ile varılan anlaşmaya uymaması durumunda, bunu Çin yönetimine açıklama konusunda zorlanabileceğini dile getirdi. İsmini vermek istemeyen yetkili, Çin’in hem Riyad hem de Tahran ile iyi ilişkiler içinde olmasından dolayı çok önemli bir pozisyonda olduğunu vurgulayarak, “Çin her iki ülke için en önemli ticari ortak. Bu açıdan baskı oluşturabilmesi çok önemli. Biz de şu anda güven tazeleme aşamasında iken bu sürecin Çinli yetkililer tarafından gözetilmesi gerekir” dedi.

Suudi Arabistan ile İran arasındaki ilişkiler, 2016 yılında Şii bir din insanının Riyad’da idam edilmesi ve buna tepki olarak Suudi Arabistan’ın Tahran Büyükelçiliği’ne baskın düzenlenmesinin ardından kesilmişti. Riyad, 2019 yılında petrol tesislerine düzenlenen SİHA (silahlı insansız hava aracı) saldırılarından ve petrol tankerlerine yapılan saldırılardan da Tahran’ı sorumlu tutmuştu. İran ise bu suçlamaları reddetmişti.

Çin de yapılan görüşmelerde, iki ülke arasında 2001 yılında imzalanan güvenlik anlaşmasının yeniden hayata geçirilmesi de kararlaştırıldı. Söz konusu anlaşma, uyuşturucu, kaçakçılık ve organize suçlara karşı ortak mücadeleyi kapsıyor.

rtr,AFP / ET,BK