ABD’den Türkiye’nin BRICS üyeliği tartışmasına ilişkin yorum

Kremlin’den üst düzey bir yetkilinin Türkiye’nin BRICS’e resmi üyelik başvurusunda bulunduğunu açıklaması ABD’de de yankılandı.

Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Konseyi sözcüsü yaptığı açıklamada, “ABD tüm ülkelerin ilişki kuracağı ülke ve grupları kendilerinin seçebileceğine inanmaktadır.

Türkiye’nin BRICS’e resmi üyelik başvurusunda bulunduğuna ilişkin haber ve tartışmalar, ABD Dışişleri Bakanlığı’nda Salı günü düzenlenen günlük basın toplantısında da gündeme gelmişti.  Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Matthew Miller konuya ilişkin bir soru üzerine bu haberler konusunda “Türkiye’nin ABD için çeşitli konularda birlikte çalıştığı önemli bir müttefik olmaya devam ettiğini söylemekten başka bir yorum yapmayacağını” belirtmişti.

Rusya Cumhurbaşkanı Vladimir Putin’in dış politika danışmanı Yuri Uşakov Çarşamba günü yaptığı açıklamada, Türkiye’nin BRICS üyeliği için resmi başvuruda bulunduğunu ve bunun değerlendirileceğini söylemişti.   2006 yılında Rusya, Brezilya, Hindistan ve Çin tarafından kurulan BRICS’e 2011’de Güney Afrika katılmıştı. Son dönemde yeniden genişleyen BRICS ittifakına Ocak ayında İran, Mısır, Etiyopya, Birleşik Arap Emirlikleri de katılmıştı. Suudi Arabistan BRICS’e katılmayı değerlendirdiğini belirtmekle birlikte üyelik başvurunda bulunmadı; Azerbaycan ve Malezya resmi başvuruda bulundu.

BRICS grubu, “Batı’nın öncülüğündeki küresel düzene karşı denge oluştgurmak isteyen gelişmekte olan ekonomilerin sesini güçlendirmeyi amaçladığını“ belirtiyor.   Üye ülkeler daha adil bir dünya düzeni çağrısında bulunarak Birleşmiş Milletler, Uluslararası Para Fonu (IMF) ve Dünya Bankası gibi merkezi ABD’de bulunan uluslararası kuruluşlarda reforma ihtiyaç olduğunu savunuyor.   Ankara’nın BRICS grubuna ilgisi ve Rusya ile enerji ve turizmin yanısıra savunma alanındaki işbirliği ve dostane ilişkileri ABD ve Avrupa’da Türkiye’nin geleneksel Batılı jeopolitik yöneliminden uzaklaşmaya başladığına ilişkin kaygıları beraberinde getirdi.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan geçtiğimiz hafta Milli Savunma Üniversitesi Deniz Harp Okulu’ndaki diploma töreninde yaptığı açıklamada Türkiye’nin hem Doğu hem de Batı ile aynı anda ilişkilerini geliştirmesi gerektiğini söylemiş; “AB ve Şanghay arasında tercih yapmıyoruz, bu Türkiye’yi denklemin dışına atar” ifadelerini kullanmıştı.