ABD’den Rusya’ya küresel gıda sistemine saldırı suçlaması

ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken BM Güvenlik Konseyi’nde Rusya’yı hedef aldı ve Tahıl Koridoru Anlaşması’ndan çekilen Moskova’yı “şantaj” yapmakla suçladı. Perşembe günü BM’nin New York’taki merkezinde gıda güvensizliğiyle ilgili bir toplantıya başkanlık eden Blinken, 15 üyeli Konsey’e “açlığın silah haline getirilmemesi gerektiğini” söyledi. Geçen yıl Ukrayna’yı işgal etmesinin küresel gıda sistemine bir “saldırı” başlattığını söyleyerek Rusya’yı hedef alan Blinken, geçen ay Tahıl Koridoru Anlaşması’ndan çekildiği için Moskova’yı eleştirdi.

BM ve Türkiye arabuluculuğunda Temmuz 2022’de imzalanan anlaşma, Ukrayna Savaşı sırasında Kiev’in deniz yoluyla tahıl ihracatına izin veriyordu. Anlaşma, savaşa rağmen Ukrayna tahılının piyasalara erişimini garanti altına alarak dünyadaki kıtlık riskini azaltmayı amaçlıyordu. Moskova’nın anlaşmayı uzatmayı reddetmesi, tahıl fiyatlarının artmasına ve yoksul ülkelerin bundan olumsuz etkilenmesine yol açtı. “Bu Konsey’in her üyesi, Birleşmiş Milletler’in her üyesi Moskova’ya ‘Yeter artık, Karadeniz’i şantaj olarak kullanmaktan vazgeç’ demeli” şeklinde konuşan Blinken, “Dünyanın en savunmasız insanlarını koz olarak kullanmak artık yeter. Bu haksız ve vicdansız savaşa artık yeter” ifadelerini kullandı.

Moskova garanti istiyor

Moskova, başta gübre bileşenleri olmak üzere kendi ihracatını ilgilendiren bir başka anlaşma konusunda da garanti talep ediyor. Güvenlik Konseyi’nin oturumunda konuşan Rusya’nın BM Daimî Temsilci Yardımcısı Dimitriy Polyanskiy, Batı yaptırımlarının Rus gıda ve gübre ihracatını etkilediğini söyledi. Polyanskiy, “Batı tarafından yapay olarak yaratılan ve Rus müteşebbislerin tarım ürünleri tedarik etme kabiliyetlerini etkileyen gayrimeşru engeller ortadan kaldırılmadıkça, tedarik zincirlerinin normal işleyişini yeniden tesis etmek ve diğer küresel gıda güvenliği sorunlarını ele almak pek mümkün olmayacaktır” şeklinde konuştu.

Moskova, anlaşmadan geri çekilmesinin ardından Ukrayna’dan tahıl sevkiyatı için hayati önem taşıyan tesisleri hedef almaya başladı. Çarşamba günü Rus insansız hava araçlarının Tuna Nehri üzerinde Ukrayna’ya ait bir limanının altyapısına zarar verdiği bildiriliyor.

“Dünyada tahıl fiyatları yüzde sekizden fazla arttı”

ABD’nin Salı günü Güvenlik Konseyi’nin aylık başkanlığını devralmasının ardından yapılan toplantıya başkanlık eden Blinken, Rusya’nın Tahıl Koridoru Anlaşması’ndan çekilmesinden bu yana dünya genelinde tahıl fiyatlarının yüzde sekizden fazla arttığını söyledi. Blinken ABC News’e verdiği demeçte ise Washington’un toplantıya paralel olarak kabul edilen ve halihazırda 91 ülke tarafından imzalanmış olan “gıdanın bir savaş silahı olarak kullanılmasını kınayan ortak bir bildiri” yayınlamayı planladığını söyledi.

ABD’li bir yetkilinin verdiği bilgiye göre, Blinken ayrıca 11 Afrika ülkesi ve Haiti’de gıda güvensizliği ve yetersiz beslenmeyle mücadele programları için 362 milyon dolarlık yeni fon sağlandığını duyurdu. 79 ülkede yaklaşık 345 milyon insan akut gıda güvensizliği ile karşı karşıya. Dünyada açlığın çeşitli nedenleri arasında silahlı çatışmaların yanı sıra iklim değişikliğinin etkileri de yer alıyor.

AFP/AÜ,TY