ABD’den Sırbistan’a sınırdaki birlikleri çekme çağrısı

Amerika Birleşik Devletleri (ABD), Kosova sınırına “şimdiye kadar görülmemiş biçimde” askeri teçhizat ve asker yığdığını kaydettiği Sırbistan’dan bunları derhal geri çekmesini talep etti. Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Konseyi Stratejik İletişim Direktörü John Kirby, “Sırbistan’nın Kosova sınırı boyunca büyük bir askeri varlık sergilediğini görüyoruz. Buna, şimdiye kadar görülmemiş yoğunlukta toplar, tanklar ve mekanize piyade birlikleri de dahil” dedi. Cuma günü gazetecilerin sorularını yanıtlayan Kirby, Sırbistan’ın anlaşmazlık ve gerilim yaşadığı Kosova sınırına bu büyük askeri varlığı konuşandırmasının bölgeyi istikrarsızlaştıran bir gelişme olduğunu belirtti. Kirby, bu nedenle ABD’nin Sırbistan’dan Kosova sınırındaki söz konusu birliklerini çekmesinin talep edildiğini vurguladı.

ABD Dışişleri Bakanlığı da Dışişleri Bakanı Antony Blinken’in Sırbistan Cumhurbaşkanı Aleksandar Vucic ile bir telefon görüşmesi yaptığını bildirdi. Açıklamaya göre, ABD Dışişleri Bakanı Blinken da Sırbistan’ın Kosova sınırına yaptığı askeri yığınağın amacının ne olduğunun bilinmediğini, ancak çok endişe verici olduğunu söyledi. Blinken’in Vucic ile görüşmesinde bölgedeki mevcut gerilimin derhal giderilmesinin ve iki ülke arasında diyaloğa geçilmesinin elzem olduğunu vurguladığı da belirtildi.

Kriz bölgesindeki son gerilim nasıl başladı?

Kosova’nın bağımsızlığını ilan etmesinden bu yana bölge iki ülke arasında zaman zaman gerginlik artıyor. Son olarak 24 Eylül’de Kosova’nın kuzeyindeki, çoğunlukla Sırpların yaşadığı Banjska’da yolu kapatan silahlı 30 Sırpın Kosova devriye güçlerine ateş açması sonucu bir Kosovalı polisin ölmesiyle gerginlik yeniden tırmandı. Üç silahlı Sırp’ın da hayatını kaybettiği olayla bağlantılı olarak dün Kosova’daki Sırp partisi Sırp Listesi üyesi Milan Radojicic avukatı üzerinden bir açıklama yapmış, geçen hafta yaşanan olayı tek başına planladığını duyurmuştu. Açıklamasında, düzenlenen eylemin Kosova hükümetinin bölgedeki Sırplara uyguladığı “terör” nedeniyle düzenlendiğini de ileri süren Radojicic, amacının Sırp halkının Kuzey Kosova’daki özgürlük hayalinin gerçekleşmesi için koşulları hazırlama kolduğunu da iddia etti.

NATO Barış Gücü KFOR birlikleri de bölgedeki gerilimde saldırıya uğruyor. Fotoğraf: Arif Hudaverdi Yaman/AA/picture alliance

ABD ise eylemi 24 Eylül’de düzenlenen saldırıyı “kurnazca tasarlanmış” bir eylem olarak niteledi. Ulusal Güvenlik Konseyi Stratejik İletişim Direktörü Kirby, 20 araçla, askeri silahlar, teçhizat ve donanımla ve bunları kullanacak eğitimli elemanlarla yapılmış olduğuna işaret ederek, “saldırının birkaç kişinin eylem amacıyla biraraya gelerek düzenlediği bir olay gibi gözükmediğini” de vurguladı.

Kirby ayrıca, bölgede yaşanan olay üzerine NATO’nun Kosova’daki barış gücü KFOR’un varlığını da artıracağını duyurdu.

NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg de bölgedeki barış gücünün daha da güçlendirileceğini doğruladı ve Kosova’daki bütün vatandaşların güvenli şekilde yaşayabilmesi ve hareket edebilmesini sağlamaya yönelik her türlü tedbirin alınmasına devam edileceğini kaydetti. İngiltere, bölgedeki KFOR barış Gücü’nü desteklemek üzere 500-600 asker konuşlandırılacağını, bir süre önce planlanan tatbikat için askerlerin bölgeye gittiğini de duyurdu.

KFOR ne zamandan beri bölgede?

KFOR Barış Gücü, 1999 yılından bu yna bölgedeki güvenliği sağlamakla sorumlu. Halen 27 NATO üyesi ve partneri ülkeden yaklaşık 4 bin 500 askerin misyonda görevli olduğu bildiriliyor.

1 milyon 800 bin nüfuslu Kosova’da çoğunluğu etnik olarak Arnavutlar oluşturuyor. Büyük bir kısmı ülkenin kuzeyinde olmak üzere 120 bin de Sırp azınlık ülkede yaşıyor. 2008 yılında bağımsızlığını ilan eden Kosova Sırbistan tarafından halen tanınmış değil.

AFP, dpa / ETO, JD