Parayla “Mutluluk Satın Almak” Gerçekten Mümkün mü?

Büyük bir araştırma, zaten tahmin etmiş olabileceğiniz bir sonuca vardı: Ne kadar çok paranız varsa, o kadar mutlu olursunuz.

2018 yılında, en kısa özeti ile paranın sizi bir noktaya kadar daha mutlu ettiğini söyleyen bir araştırmaya rastlamış olabilirsiniz. Ancak bu araştırmaya göre ABD’de 60-75.000 dolar civarında bir maaş aldığınızda, mutluluğunuz bir plato noktasına ulaşıyor ve daha fazla kazanmak duygusal sağlığınıza etki etmiyor. Proceedings of the National Academy of Sciences üzerinde yayınlanan daha yakın tarihli bir çalışmanın yazarı olan Matthew A. Killingsworth, bulguların doğru olup olmadığını görmek için bu deneyi ince ayarlı metodoloji ile tekrarlamaya ve iyileştirmeye karar verdi.

İlk çalışma, Track Your Happiness (Mutluluğunuzu Takip Edin) uygulamasından gelir verilerini ve mutluluk puanlarını aldı. Katılımcılardan, Killingsworth’ün idealden daha az olduğuna inandığı yakın bir dönemde hissettiklerini ne kadar mutlu hatırladıklarını derecelendirmeleri istendi.

Yeni çalışmada, “bu, insanların geçmişin çeşitli anlarında nasıl hissettiklerini doğru bir şekilde hatırlamalarını ve daha sonra bu anıları tek bir tahminde doğru bir şekilde birleştirmelerini gerektiriyor. Bu, bellek hatalarına ve yargıda önyargılara karşı savunmasız bir yaklaşım” diye belirtiliyor.

Bu durum, aşırı seviyede, hatırlanan duygularla olan ilişkisine rağmen, gelirin, insanların hayatlarını yaşarken gerçek deneyimlenen esenliği ile çok az veya hiç ilişkisi olmama olasılığını açık bırakıyor. Hatırlanan duygular, gelirle ilişkisini yapay olarak susturan gürültü veya önyargı biçimlerini de beraberinde getirebilir, öyle ki, gerçek deneyimlenen refahın gelirle daha güçlü bir ilişkisi olabilir.

Yeni çalışma için Killingsworth, hafızanın getirdiği potansiyel önyargıyı ortadan kaldıran verileri elde etmeye çalıştı. Aynı uygulamayı kullanan yeni araştırma, gün boyunca kullanıcılara “şu anda nasıl hissediyorsunuz?” sorusunu yöneltti ve onlara “çok kötü” ile “çok iyi” arasında yanıtlar sundu. Ayrıca “hiç”ten “aşırı”ya uzanan bir ölçekte “genel olarak hayatınızdan ne kadar memnunsunuz?” sorusu da soruldu.

Matthew A. Killingsworth/PNAS

Araştırma, Amerika Birleşik Devletleri’nde yaşayan 33.391 çalışandan veri toplayarak, gelir ve mutluluk seviyeleri arasındaki ilişkinin hem hissedilen refah (gün boyunca sorulduğunda nasıl hissettiklerine bağlı olarak) hem de yaşam memnuniyeti açısından oldukça doğrusal olduğunu buldu.

Çalışma nicel bir çalışmaydı, ancak Killingsworth, gelir, refah ve yaşam doyumu arasındaki bu ilişkinin neden var olduğuna dair bir dizi açıklama önerdi. “Bir olasılık, insanların acıyı azaltmak ve keyfi artırmak için para harcaması ve marjinal dolarların kişinin gelirine bağlı olarak bu amaçlara karşı farklı şekilde dağıtılmasıdır” diye yazdı ve devam etti: “80.000 doların üzerindeki gelirlerdeki varyasyonla karşılaştırıldığında, 80.000 doların altındaki daha büyük gelirler, düşük olumsuz duygularla daha güçlü bir ilişkiye sahipti, bu da düşük gelirden orta gelire geçmenin acı çekme nedenlerinden kaçınmada (veya hafifletmede) özellikle yararlı olabileceği olasılığı ile tutarlı.“

Yani, harcanabilir geliriniz ne kadar fazlaysa, kendinizi daha az kötü (ya da daha az olumsuz bir bakış açısıyla bakıldığında daha mutlu) hissetmek için o kadar çok para harcayabilirsiniz. Çok büyük miktarda para kazanamayan insanlar için daha kötü haber, araştırmanın para ve refah arasındaki ilişki için bir kesme noktası bulamamış olması.

Killingsworth, “Hissedilen ve değerlendirici refahın ayrıldığı bir gelir eşiği de yoktu; bunun yerine, daha yüksek gelirler hem anlık olarak daha iyi hissetmek hem de genel olarak hayattan daha memnun olmakla ilişkilendirildi” dedi ve ekledi: “Paranın refahı iyileştirme gücünü kaybettiği bir nokta olsa da, mevcut sonuçlar bu noktanın önceden düşünülenden daha yüksek olabileceğini gösteriyor.“