Bağdat’taki çatışmalar: Taraflara itidal çağrısı

Türkiye Dışişleri Bakanlığı, Irak’taki olaylarla ilgili açıklamalarda bulundu. Irak’ın başkenti Bağdat’ta güvenlik güçleriyle Sadr yanlıları arasındaki çatışmalar üzerine bu kente yönelik seyahat uyarısı yayımlayan Dışişleri Bakanlığı, “Bağdat’ta güvenlik durumunun bozulmaya başlaması göz önünde bulundurularak vatandaşlarımızın zorunlu haller dışında anılan şehre seyahat etmekten kaçınmaları tavsiye olunmaktadır” ifadesini kullandı. Hâlihazırda Irak’ta bulunan Türkiye vatandaşlarının ise Bağdat’ta kitlesel gösterilerin gerçekleştirildiği mahallerden uzak durmaları istendi.

Dışişleri Bakanlığı daha sonra yaptığı açıklamada ise Irak’taki “tüm tarafları sağduyu ve itidale” davet etti. “Bağdat’ta bir süredir yaşanan gelişmeler, ülkenin istikrarı, birliği ve güvenliği bakımından tehlike arz eden bir hâl almıştır. Dost ve kardeş Irak’ın istikrar ve güvenliği, Türkiye için hayati önemdedir. Bu itibarla, ülke geneline yayılan şiddet olaylarından endişe duyuyoruz” denilen açıklamada “kapsayıcı diyalog” çağrısı yapıldı.

Irak’ta Ekim 2021’de yapılan genel seçimlerin galibi Sadr Hareketi lideri Mukteda es-Sadr’ın siyasetten çekildiğini duyurmasının ardından Bağdat’ta dün gerginlik bir kez daha tırmandı.

Yeşil Bölge olarak bilinen yüksek güvenlikli bölgedeki hükümet sarayını basan Sadr yanlılarıyla güvenlik güçleri ve İran destekli milisler arasında çatışmalar yaşandı. AFP haber ajansı, çatışmalarda Sadr yanlısı gruptan 23 kişinin hayatını kaybettiğini bildirdi. Associated Press, olaylarda bir Iraklı askerin de öldüğünü aktardı. Olayların ardından ülke genelinde yerel saatle 19.00’dan sonra sokağa çıkma yasağı ilan edildi.

Siyaseti bırakma kararını, reform taleplerine diğer Şii liderlerce kulak asılmamasına tepki olarak aldığını belirten Sadr, daha sonra yaptığı açıklamada, yaşanan olaylarda taraflarca silah kullanılmasını protesto etmek için açlık grevine başladığını duyurdu.

BM ve ABD’den çağrı

Bağdat’taki olaylarla ilgili açıklamada bulunan Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri Antonio Guterres de “itidal” çağrısında bulunduğu tüm ilgili aktörlerden bir an önce tansiyonu düşürecek adımları atmalarını ve şiddetten kaçınmalarını istedi.

Sadr Hareketi lideri Mukteda es-SadrFotoğraf: Alaa Al-Marjani/REUTERS

Guterres’in sözcüsü Stephane Dujarric tarafından yapılan açıklamada, BM Genel Sekreteri’nin “Irak’ta göstericilerin hükümet binalarına girdiği protestoları endişeyle izlediği” belirtildi.

Guterres, tüm taraflara “daha fazla gecikmeksizin barışçıl ve kapsayıcı bir diyalog” kurmaları için de çağrıda bulundu.

Olaylarla ilgili ABD’den de açıklama geldi. Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Konseyi Sözcüsü John Kirby, Irak’tan gelen haberlerin “rahatsız edici” olduğunu söyledi.

“Irak kurumlarının görevini yerine getirmesine izin verilmiyor. Bu da karşılığında şiddet riskini artırıyor” diyen Kirby, olaylara karışanları şiddetten uzak durmaya davet etti.

Sadr erken seçim talep ediyordu

Ülkede bir ay önce de Sadr destekçilerinin parlamento binasını basmasıyla olaylar tırmanmıştı. Sadr hareketi, geçen yıl Ekim ayında düzenlenen genel seçimlerde Meclis’te en fazla sandalyeyi elde eden grup olmasına rağmen hükümeti kuracak çoğunluğu sağlayamamıştı. Haziran ayında diğer Şii gruplarla müzakereyi reddeden Sadr’ın çağrısı üzerine Sadr grubuna bağlı tüm milletvekilleri istifa etmiş, Sadr’ın Başbakan adayı Muhammed Cafer es-Sadr da adaylıktan çekildiğini duyurmuştu. Irak siyasetinde ABD ve İran etkisine karşı çıkarak ülkede büyük destek toplayan Sadr, erken seçime gidilmesini ve meclisin lağvedilmesini talep ediyordu.

DW,AFP,AP,rtr/CÖ,JD