Putin ne yapmak istiyor

DÜNYA, 16 Şubat için Rusya’nın Ukrayna’ya taarruzda bulunabileceğini konuşurken niçin Rusya başkanı Vladimir Putin’in son anda krizi yumuşatmayı seçtiğini merak ediyor. Rusya’nın Ukrayna etrafına konuşlandırdığı yaklaşık 130 bin kişilik askeri gücü neden kısmen geri çekme kararı aldığını Rus araştırmacı gazeteci Andrey Şevçenko şöyle yorumladı:

MOSKOVA VAZGEÇMEDİ

“Rusya, Ukrayna’yı şöyle ya da bu türlü tekrar eksenine çekme fikrinden katiyetle vazgeçmiş değil. Ukrayna’nın olmadığı Rusya parçalanmaya mahkûm. Hasebiyle Putin’in asker çekme atağı stratejik değil, taktik bir atılım. Bu adımın hedefi Anglo-Sakson kümesi olarak isimlendirdiğimiz ABD ve İngiltere’nin Ukrayna konusunda Avrupa ülkeleri üzerinde tesirini azaltmak. Hatırlanacağı üzere ABD istihbaratı, savaşın tam da 16 Şubat’ta patlak vereceğini duyurmuştu.”

KIRIM’DAN DA ÇEKİLME

Rusya Savunma Bakanlığı, dün de Ukrayna üzerinde askeri baskıyı azaltmaya devam etti. Belarus’tan sonra 2014 yılında işgal edilen Kırım Yarımadası’nda konuşlanan ek Rus birlikleri de Kafkaslar bölgesine daimi konuşlandıkları garnizonlara geri gönderilmeye başlandı. Rusya Savunma Bakanlığı, çekilmeyi gösteren yeni görüntü da yayınladı.

KREMLİN’DEN İKİNCİ TAVİZ

Putin, yalnızca hudut bölgesinden asker çekmekle kalmadı. Rusya parlamentosunun alt kanadı Duma’nın geçen salı günü oybirliği ile kabul ettiği Ukrayna’daki ayrılıkçı Donbas bölgesinin bağımsızlığının tanınması kararını da onaylamayacağı sinyali verdi. Kremlin Sözcüsü Dmitriy Peskov, “Duma’nın aldığı karar Lider Putin’e ulaştı. Donbas’ın bağımsızlığının tanınması talebi elbette Rusya toplumunun Ukrayna krizi problemine dair halkın görüşünü yansıtıyor. Fakat Lider şu anda kararı yürürlüğe koymayı düşünmüyor. Önceliğimiz Minsk Anlaşmaları’nın Ukrayna tarafından hayata geçirilmesi” dedi.

YAPTIRIM KAYGISI

Rusya’nın mevzuyu diplomasi masasına taşıma eğilimi Batı’nın kabul etmeye hazırlandığı sert ekonomik yaptırımlara da bağlanıyor. Son olarak evvelki gün Almanya Başbakanı Olaf Scholz, Putin ile Kremlin’de görüştüğünde Rusya’nın gövde gösterisinin Berlin’in de sabrını taşırmaya başladığını lisana getirerek, yaptırımlar konusu gündeme geldiğinde Almanya’nın Batılı müttefikleriyle birlikte hareket edeceğini Putin’e iletmişti.

KUZEY AKIM 2 DERDİ

Almanya Başbakanı Scholz’un bu çıkışı yaklaşık 15 milyar dolara inşa edilen “Kuzey Akım-2” doğalgaz boru sınırının hiçbir vakit devreye girmeyeceği manasına geliyordu. Putin’in, Rusya’ya yılda yaklaşık 25 milyar dolar kazandıracak bu boru çizgisine muhtaçlığı olduğu biliniyor. Rusya’ya yönelik yeni yaptırım konusunun 18 Şubat’ta Almanya’da yapılacak Münih Güvenlik Konferansı’ndan çabucak sonra en güçlü ülkeler kümesi G7’nin başkanları doruğunda ele alınması bekleniyor.

ZELENSKİ: ÇEKİLME ŞİMDİLİK LAFTA

Rusya’nın Ukrayna sonundan kuvvet çekmeye başladığı Ukrayna tarafından şimdi kabul edilmedi. Ukrayna Cumhurbaşkanı Vladimir Zelenski, “Biz de rahat bir nefes almak istiyoruz. Lakin şimdilik Rusya’nın asker çekme ilanı yalnızca lafta. Moskova’nın kelamları pratik durumla şimdilik örtüşmüyor” sözlerini kullandı. Zelenski, şubat sonuna kadar ülkesinde devam eden ‘Kar Fırtınası-2022’ askeri tatbikatını yerinde izleyerek kullanılan silahları inceledi. Zelenski’ye ABD ve İngiltere’nin gönderdiği tanksavar ‘Javelin’ seyyar füze rampasıyla, ‘Stinger’ seyyar uçaksavar silahı gösterildi. Kar Fırtınası-2022 tatbikatı Rusya’ya hudut bölgeler yüklü olmak üzere tüm ülke çapında gerçekleştiriliyor.

Batılı istihbaratlar Rusya’nın 16 Şubat’ta Ukrayna’ya saldırabileceğini tez ederken Ukrayna idaresi birebir tarihi ‘Birlik Günü’ ilan etmişti. Dün bu çerçevede Kiev’de stadyumda 200 metrelik bir bayrak açıldı, binlerce kişi gövde gösterisi yaptı.

YUMUŞAMAYA DAİR 3 SENARYO

PUTİN BLÖF YAPTI: Moskova’nın birden yumuşaması için acil bir neden yok üzere görünüyor. Bu da Putin’in askeri birlik yığmasına karşın işgal etmeyi asla planlamadığına işaret ediyor olabilir. Putin başından beri blöf yapıyor olabilir; bu yüzden Ukrayna, ABD ve Batı Avrupa ülkelerinden küçük de olsa garantiler koparabileceği diplomatik bir tahlil aramak, onun için en âlâ sonuç.

YAPTIRIM TELAŞI: ABD ve müttefiklerinin sert yaptırım uygulama tehdidi Rusya iktisadına daha da ziyan verebilir. Eski bir Rus yetkili Economist mecmuasına yaptığı açıklamada, Kremlin’in savaşın kendisinden fazla savaş tehdidinden kazanacağına inandığını söyledi. Bu tehdit Putin’e şimdiden kimi ödünler kazandırmış olabilir. Mesala Ukrayna Cumhurbaşkanı Vladimir Zelenski, Rusya’nın taleplerinden biri olan NATO’ya katılma uğraşlarından vazgeçebileceğini gündeme getirdi.

PUTİN VAZGEÇMEDİ: Birtakım yorumcular ise Putin’in yumuşama sinyallerine karşın Ukrayna’ya karşı küçük akınlar başlatabileceğini öne sürüyor. Putin uzun vakittir Ukrayna’ya kafayı takmış durumda ve onu Rusya’nın yakın yörüngesinin bir kesimi olarak görüyor. Bilhassa ayrılıkçıların denetimindeki Donbas’a yönelik ataklar olabilir. (Razi CANİKLİGİL/New York)