Biden yönetiminden F-16’lara ilişkin Kongre’ye bilgi notu

ABD’de Joe Biden hükümetinin Türkiye’ye 20 milyar dolar değerinde F-16 savaş uçağının satışı için Kongre’ye hazırlık yapıldığını ilettiği belirtildi. Wall Street Journal’ın konuya yakın hükümet kaynaklarına dayandırdığı haberine göre,ABD Dışişleri Bakanlığı, Perşembe günü Kongre’ye planlanan satış sürecinin devam ettirilmesi yönündeki niyetini belirterek bildirimde bulundu.

ABD Senatosu’nun Demokrat Partili Dış İlişkiler Komitesi Başkanı Bob Menendez, yaptığı açıklamada, bir kez daha satışa karşı olduğunu dile getirdi. Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın insan haklarını ve demokratik ilkeleri hiçe saydığını belirten Menendez, Erdoğan’ın, Türkiye’de ve komşu NATO ülkelerinde istikrarsızlığa sürükleyici bir tutum içinde olduğunu savundu. Menendez, “Erdoğan, tehditlerine son verene ve güvenilir bir müttefik gibi davranmaya başlayana kadar bu satışı onaylamayacağım” ifadelerini kullandı.

Senatör Menendez, buna karşın bir diğer NATO müttefiki olan Yunanistan’a yapılacak F-35 savaş uçaklarının satışından duyduğu memnuniyeti ifade ederek, bu satışın ‘güvenilir bir müttefik’ olarak nitelendirdiği Atina ile Washington’ın kolektif müdafaa, demokrasi, insan hakları ve hukukun üstünlüğü gibi ortak ilkeleri savunma konusunda iki ülkenin elini daha güçlü kıldığını kaydetti.

“Hükümet Menendez’e rağmen adım atmaz”

Türkiye’nin Rus yapımı S-400 hava savunma füzelerini alması ve F-35 programından çıkartılmasının ardından ABD’li Lockheed Martin tarafından üretilen 40 adet F-16 savaş uçağı ve 79 adet F-16 modernizasyon kiti satın alınması için ABD ile Ekim 2021’de teknik görüşme süreci başlatılmıştı. Taraflar arasındaki teknik görüşmeleri kısa süre önce nihayete erdirilmiş olan satış, ön inceleme sürecinde bulunuyor. Ön incelemenin sonunda hükümet teknik olarak satışa yeşil ışık yakma kararı alabilir. Ancak, Reuters’a konuşan üst düzey bir ABD’li yetkili, hükümetin Menendez itirazlarını çekmediği sürece böyle bir adım atabileceğini düşünmediğini kaydetti.

Demokrat Partili Senatör Menendez, Türkiye’ye F-16’ların satışı konusunda kararlı bir itiraz tutumu benimseyen isimlerin başında geliyor. Fotoğraf: Rod Lamkey/CNP/MediaPunch/picture alliance

ABD’deki yaygın uygulamaya göre yönetim, resmi bir adım atmadan haftalar önce Kongre’ye planlanan satışlar hakkında bildirimde bulunarak komitelere öngörülen satışlar hakkında görüş bildirme, fikir alışverişinde bulunma veya satışları beklemeye alma imkanı sağlıyor. Planlanan satış resmi olarak bildirildiğinde ise, Kongre üyelerinin satışına itiraz için 30 günü bulunuyor.

Kongre’nin, Finlandiya ve İsveç’in NATO üyeliğine karşı durduğu sürece Türkiye’ye F-16’ların satışı konusunda yeşil ışık yakması beklenmiyor.

Çavuşoğlu Washington’a gidiyor

Türkiye Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu’nun Çarşamba günü Washington’da temaslarda bulunacağı belirtildi. En son geçen Mayıs ayında TBMM Dışişleri Komisyonu Başkanı Akif Çağatay Kılıç başkanlığında bir parlamento heyeti ABD’ye giderek temaslarda bulunmuştu.

DW,Reuters/SÖ,EC