İspanya’da sandıktan siyasi belirsizlik çıktı

İspanya’da Pazar günü yapılan erken parlamento seçimlerinin kazananı muhalefetteki muhafazakar Halk Partisi (PP) oldu. Ancak PP mutlak çoğunluğu elde edemedi. Partinin elde ettiği milletvekili sayısı sağ popülist Vox ile birlikte bir koalisyon hükümeti kurmasına da yeterli olmadı.

Yıl sonuna kadar Avrupa Birliği (AB) Konseyi dönem başkanlığını yürütecek olan AB’nin dördüncü büyük ekonomisi konumundaki İspanya’yı uzun bir çözümsüzlük dönemi ve muhtemelen yeni bir seçim bekliyor.

Halk Partisi’nin Başbakan adayı Alberto Núñez Feijoo, resmi olmayan seçim sonuçlarının açıklanmasının ardından başkent Madrid’de yaptığı açıklamada çoğunluğu elde edememelerine rağmen hükümeti kurma görevini üstlendiğini belirtti. Başkentte seçmenlerinin tezahüratları eşliğinde konuşan 51 yaşındaki Feijoo, “Hükümeti kurmak için müzakereleri başlatma görevini üstleniyorum” dedi.

Seçim sonuçlarına göre PP parlamentoda sandalye sayısını 47 artırarak, 136 milletvekili çıkardı. PP’nin muhtemel koalisyon ortağı Vox ise 33 milletvekiline ulaştı. Ancak bu sonuç 176 sandalyelik mutlak çoğunluk için yeterli olmadı.

İspanya’da pazar günü yapılan seçimlerde 37 milyon 500 bin seçmen sandığa çağırıldı.Fotoğraf: Joan Mateu Parra/AP/picture alliance

Sosyalistler kaybetti

Pedro Sánchez başkanlığındaki iktidardaki Sosyalist Parti ise 122 milletvekili çıkarırken, koalisyon ortaklarının içinde yer aldığı SUMAR 31 sandalye elde etti. Halk Partisi’ni 2019’daki seçimlerde iktidara taşıyan küçük bölgesel partilerin elde ettiği oy sayısı da mutlak çoğunluğu sağlamaya yetmiyor. Bu partilerle birlikte sol ittifakın toplam sandalye sayısı 172’yi buluyor.

2017’de görevden alınan eski Katalan bölgesel hükümet lideri Carles Puigdemont’un ayrılıkçı partisi Junts’un elde ettiği 7 sandalye ise Sosyalist Parti’yi iktidarda tutabilirdi. Ancak Belçika’da sürgünde yaşayan Puigdemont daha önce ne PP’yi ne de diğer sol partileri destekleyeceklerini ilan etmişti.

Junts lideri Miriam Nogueras seçim gecesi yaptığı açıklamada siyasi desteğin koşullara bağlı olduğunu dile getirdi. Ayrılıkçı Junts partisi, merkezi devlet iradesine karşı bile olsa, yeni bir bağımsızlık referandumu yapılmasında ısrar ediyor.

Vox lideri Santiago Abascal seçimden sonra açıklama yaptıFotoğraf: Andrea Comas/AP Photo/picture alliance

Yeni seçim ihtimali var

Feijóo’nun hükümeti kuramaması halinde yeniden seçime gidilmesi gerekecek. Bu da İspanya’yı uzun bir siyasi belirsizlik dönemiyle karşı karşıya bırakabilir. Nitekim İspanya’da 2015 ve 2019 seçimlerinden sonra iki kez üst üste hükümet kurulamamış, her seferinde ikinci tur oylamaya gidilmişti. Benzer durumun tekrarı ihtimal dahilinde görülüyor.

Macaristan ve Polonya’da iktidarı destekleyen aşırı sağcı partiler gibi Vox da hukukun üstünlüğü ilkesi konusunda sorunlu bir parti. Aynı zamanda Avrupa Birliği’ne de kuşkuyla bakan parti, sosyal işler, azınlıkların korunması ve çevre alanlarındaki sol tandanslı projelerin iptal edilmesini ve ayrılıkçıların bastırılmasını savunuyor.

Parlamento seçimlerinin yıl sonunda yapılması gerekiyordu. Ancak Sánchez, 28 Mayıs’ta yapılan bölgesel seçimlerde sol partilerin hezimete uğramasının ardından erken seçim kararı aldı.

Yaklaşık 37 milyon 500 bin seçmenin bulunduğu İspanya’da vatandaşlar Pazar günü yapılan seçimlerde parlamentonun alt kanadı olan Temsilciler Meclisi’nin yanı sıra parlamentonun üst kanadını oluşturan Senato üyelerini belirlemek için de oy kullandı.

Reuters, AFP / TY,EC